Erler men äyelderdiñ qaysısı kölikti qauipsiz jürgizedi?

Äyelderdiñ kölik tizginin wstauı türli pikirlerge wşırap keledi. Pikirlerdiñ basım köbinde «äyelderdiñ kölik jürgizuin erlerge jetpeydi, tipti kölik jürgize almaydı» dep qaraladı. Biraq jaqında Norvegiyada jasalğan zertteu nätijesi bwl pikirlerge qayşı bolıp şıqtı. Bwl turalı «Şinhuanıñ» resmi saytı jazğan edi.

Zertteudi Norvegiyanıñ Avtokölik ekonomikası institutı jasadı. Qortındısında äyel jürgizuşiler är segiz jol apatınıñ tek bireuine ğana sebepker boladı eken. Zertteuşiler kölik jürgizuşilerdiñ jası, jınısı jäne jeke minez-qwlıqtarın negizge aldı. Sınaqtıñ birinşi kezeñinde 1100 orta mektep oquşısın (208 oquşıda jürgizu kuäligi bar) kölik tizginine otırğızdı. Ekinşi kezeñde 414 eresek adamnıñ kölik jürgizuin baqıladı.

Zertteuşiler baqılau kezinde eki toptıñ kölik jürgizudegi parqın jäne onıñ sebepterin, tosın jağdaylardağı köñil-küylerine baqılau jasadı. Nätijesinde, kölik jürgizu barısında radio qabıldağış, wyalı telefonnan zardap şeguşiler jas nemese jınıs ayırmaşılıqtarına qaramaytını belgili boldı. Odan özge jağdaylarda ğana jas jäne jınıstıñ ayqın parığı bolatını anıqtaldı. Zerteu qortındısı «Psychology Frontier» basılımına jariyalandı.

Britandıq «Daily Mail» basılımınıñ zertteuşisi Ole Yohansonnıñ: «Er jürgizuşiler arasında jas jigitter men «maytalman jürgizuşiler» arasında minez qwlıq pen psihologiyalıq küydiñ äserine wşırau ayırmaşılığı tım tömen. Bwdan sırt er jürgizuşiler ünemi kölikti tolıqtay baqılauda wstap otırmın dep oylaydı. Mine bwl olardıñ äyel adamdardan osal jeri. Äyelder qaşanda kölikti tolıq meñgerip kele jatqanına kümändi küyde boladı. Bwl olardıñ kölik apatına wşırauın barınşa azaytatın erekşeligi», – degen pikirin bildirdi.

Zertteude tağı wyalı telefonnıñ qoldanısınıñ artuı, kölik jürgizuşileriniñ nazarın böletin eñ ülken sebep ekeni anıqtaldı. Zertteuşilerdiñ aytuınşa kölik qozğalısı kezinde eki sekund mölşerinde wyalı telefonğa nazar bölingen jağdayda jol apatınıñ tuuı ıqtimaldığı 92 payızğa deyin jetedi. Bwl zertteu tağı 81 payız er adamnıñ äyel jürgizuşiniñ köliginde özin qauipsiz sezine almaytının da körsetip berdi.

Sonımen, norvegiyalıq zertteuşiler äyel adamdardıñ kölik jürgizui erlerge qarağanda birşama qauipsiz degen qortındığa kelip otır. Biraq, biz ömirde köptegen er jürgizuşilerdiñ äyel jürgizuşilerge narazılığına kuä bolıp kelemiz. Kim qalay oylaydı? Äyel jürgizuşiler kölikti şınında qauipsiz jürgize me ?

“The Qazaq Times”