Sooronbay Jeenbekov pen Ömirbek Babanov. Foto: Central Asia Analytical Network

Qırğızstanda prezident saylauı qarsañında el biligi qarsılastarına qarsı küş qoldana bastadı. Resmi Bişkek saylaudağı bastı qarsılası Ömirbek Babanovtıñ mañayındağı sayasi üzeñgilesterin türli sebeptermen temir tordıñ ar jağına toğıtuda. Bwnıñ soñı nege alıp kelui mümkin? Prezident saylauı qarsañında Qırğızstandağı sayasi ahual qanday?

Qırküyektiñ 30-ı küni Qırğızstan wlttıq qauipsizdik qızmeti prezidenttikke ümitker Ömirbek Babanovtıñ jaqtastırınıñ biri, parlamenttegi «Qırğızstan» frakciyasınıñ basşısı Qanat Isaevtı qamauğa aldı. Qırğızstan Wlttıq qauipsizdik komiteti Isaevqa «prezident saylauı qarsañında elde qarulı töñkeris jasau arqılı bilikti tartıp almaq boldı» degen ayıp taqqan. Onı «Ädil saylau üşin» attı beybit şeru ayaqtala salısımen qamauğa alğan. Qırğızstan WQK-i Isaevtıñ ne sebepti qamauğa alınğandığına dälel retinde qılmıs äleminiñ serkesi Qamşıbek Kölbaevtıñ wyımdasqan qılmıstıq tobınıñ müşeleri Şıñğıs Jwmağwlov pen Wlan Barşakeev beynelengen videorolik jariyalağan. Onda olar parlament deputattarı Qanat Isaev pen Qanıbek Imanalievterdiñ memlekettik töñkeris jasau üşin özderinen kömek swrap, aqıldasuğa kelgendikteri jayında aytqan. Bir qızığı Qırğızstan Bas prokuraturası oppoziciyalıq sayasatkerlerdiñ üstinen osığan deyin qoğamında talay dünieni büldirip ülgergen Şıñğıs Jwmağwlov pen Wlan Barşakeevtiñ sözine senip qılmıstıq is qozğağan. Bwl iske baylanıstı WQK qızmetkerleri taratqan beynerolikte atı atalğan sayasatker, «Ata-Meken» partiyasınıñ müşesi Qanıbek Imanaliev öziniñ elde memlekettik töñkeris jasamaqşı bolğandığın äleumettik jeliler arqılı bilgendigi jayında aytqan.

Al «Ädil saylau üşin» beybit şeruin wyımdastıruşı Janar Akaeva, Qanat Isaevtıñ qamauğa alınuın alda kele jatqan prezident saylauımen baylanıstıradı. Onıñ sözinşe, el biligi saylauda özderi wsınğan Sooronbay Jeenbekov jeñilip qalmas üşin osınday qadamdarğa barğan. Sebebi Qırğızstan halqı qazan ayınıñ 15-si küni ötetin prezident saylauında Isaevtıñ «Respublika – Ata-Jwrt» partiyasınıñ basşısı Ömirbek Babanovtı qoldaytının biledi. Al bilik Isaevtı qamauğa alu arqılı köpşilik jwrtqa özine qarsı kelgen kez kelgen adamdı temir tordıñ ar jağına jiberuge dayın ekendigin däleldegisi keledi.

Qanat Isaevtıñ qamauğa alınuına baylanıstı öz pikirin alda kele jatqan prezident saylauındağı bastı favorit Ömirbek Babanov ta bildirgen. Ol qırğız biliginiñ istep jatqan isterine baylanıstı: «Bwnıñ barlığı bilik tarapınan mağan jäne meniñ jaqtastarıma jasalıp jatqan qısım. Küştik qwrılımdar el halqına dwrıs tañdau jasauğa kedergi jasap otır. Qanat Isaevtı prezident saylauında meni qoldağını üşin ğana qamauğa aldı» - dep mälimdegen. Babanovtıñ sözinşe, Isaev qamauğa alınardan bwrın WQK-niñ kezekti otırısında sarapşılar el biligine wnamaytın boljamdar aytqan. Otırısta sarapşılar  aldağı prezident saylauınıñ birinşi aynalımında Babanov qırğız halqınıñ 65 payız dauısın jinaytın boladı. Al Sooronbay Jeenbekov bolsa, odan birneşe ese tömen dauıs aladı dep mälimdegen.

Jalpı qazirgi tañda Qırğızstanda prezident saylauı jaqındağan sayın bilik türli ayla-täsilderge köşken. Eldiñ qauipsizdik qızmeti kriminaldı toptarmen baylanısıp, bilikke qarsı kelgen kez kelgen sayasi twlğağa küş körsetetin bolğan. Şeteldik sarapşılardıñ pikirinşe, qırğız biliginiñ bwnday qadamdarğa baruı olardıñ ädil saylau aldındağı därmensizdiginiñ belgisi. Sebebi Almazbek Atambaev bastağan qazirgi Qırğızstan biliginiñ arasında da bwrınğıday halıq qarjısın jeu arqılı, qanau men tonau arqılı bilik basına kelgen sayasatkerler jetip artıladı. Olar osı saylaudan keyin, özderiniñ jılı kreslolarınan ayırılıp qalatındıqtarın bilip, osınday dünieler jasauda.

“The Qazaq Times”