Oñtüstik amerikalıq qansorğış-jarğanattardıñ qwrbandarı – qwstar, onıñ işinde üy qwstarı. Alayda ğalımdar jaqında ğana olardıñ bir böliginiñ adam qanımen qorektenetinin anıqtadı.
Atalmış qansorğış-jarğanattar adamzat üşin asa qauipti. Bügingi tañda Ortalıq jäne Oñtüstik Amerikada mekendeytin üş qansorğış anıqtalğan. Olar qwstıñ da, adamnıñ da qanımen qorektenedi. Al, soltüstik Braziliyadağı 20 gramm salmaqtağı Diphylla ecaudata qansorğıştarı ğana adam qanına qwmartpaydı eken. Bwl turalı «Acta Chiropterologica» Pol'şa ğılım akademiyasınıñ zoolog mamanı Enriko Bernard pen onıñ äriptesteri mälimdedi.
Şındığına kelgende, sütqorektiler üşin qorek türin ülkeytu oñay emes, olarğa beymidelu de öte kürdeli. Sebebi, olardıñ qanında qwstarmen salıstırğanda swyıqtıq pen may az, al aquızdı komponentter köp. Toymay qalğanda, yağni qwstıñ qanı azdıq etkende, olar şoşqa men eşkiniñ qanın qorek etedi.
Ğalımdar soltüstik Braziliyanıñ tropikalıq, japıraqtı, orman alqaptarında D. ecaudata atalatın qansorğış türlerine täjiribe jasadı. DNK nätijesinde olardıñ qanında aralas genderdiñ bar ekeni anıqtaldı. Bwl degeniñiz olardıñ qorek türleriniñ de aralasqanın bildiredi.
Demek, ğalımdardıñ aldında tağı bir mindet bar. D. Ecaudata qansorğışınıñ asqazan-işek joldarında tağı nendey özgerister bayqalatındığın anıqtau. Ol üşin adam qanın jetkilikti mölşerde qorek etuine mümkindik beru kerek.
Jarğanattar qauipti äri jwqpalı virustardı jıldam jäne oñay tasımaldaytını belgili. Bwl alañdatarlıq jağday.
Gülim Rısqwl
"The Qazaq Times"