ادام قانىمەن قورەكتەنەتىن جارعاناتتار

وڭتۇستىك امەريكالىق قانسورعىش-جارعاناتتاردىڭ قۇرباندارى – قۇستار، ونىڭ ىشىندە ءۇي قۇستارى. الايدا عالىمدار  جاقىندا عانا ولاردىڭ ءبىر بولىگىنىڭ ادام قانىمەن قورەكتەنەتىنىن انىقتادى.   

اتالمىش قانسورعىش-جارعاناتتار ادامزات ءۇشىن اسا قاۋىپتى. بۇگىنگى تاڭدا ورتالىق جانە وڭتۇستىك امەريكادا مەكەندەيتىن ءۇش قانسورعىش انىقتالعان.  ولار قۇستىڭ دا، ادامنىڭ دا قانىمەن قورەكتەنەدى. ال، سولتۇستىك برازيلياداعى 20 گرامم سالماقتاعى Diphylla ecaudata قانسورعىشتارى عانا  ادام قانىنا قۇمارتپايدى ەكەن. بۇل تۋرالى «Acta Chiropterologica» پولشا عىلىم اكادەمياسىنىڭ زوولوگ مامانى ەنريكو بەرنارد  پەن ونىڭ ارىپتەستەرى مالىمدەدى.

شىندىعىنا كەلگەندە، سۇتقورەكتىلەر ءۇشىن قورەك ءتۇرىن ۇلكەيتۋ وڭاي ەمەس، ولارعا بەيمىدەلۋ دە وتە كۇردەلى. سەبەبى، ولاردىڭ قانىندا قۇستارمەن سالىستىرعاندا سۇيىقتىق پەن ماي از، ال اقۋىزدى كومپونەنتتەر كوپ. تويماي قالعاندا،  ياعني قۇستىڭ قانى ازدىق ەتكەندە، ولار شوشقا مەن ەشكىنىڭ قانىن قورەك ەتەدى.

عالىمدار سولتۇستىك برازيليانىڭ تروپيكالىق، جاپىراقتى، ورمان القاپتارىندا     D. ecaudata  اتالاتىن قانسورعىش تۇرلەرىنە تاجىريبە جاسادى. دنك ناتيجەسىندە ولاردىڭ قانىندا  ارالاس گەندەردىڭ بار ەكەنى انىقتالدى. بۇل دەگەنىڭىز ولاردىڭ قورەك تۇرلەرىنىڭ دە ارالاسقانىن بىلدىرەدى.

دەمەك، عالىمداردىڭ الدىندا تاعى ءبىر مىندەت بار.  D. Ecaudata قانسورعىشىنىڭ اسقازان-ىشەك جولدارىندا تاعى نەندەي وزگەرىستەر بايقالاتىندىعىن انىقتاۋ. ول ءۇشىن ادام قانىن جەتكىلىكتى مولشەردە قورەك ەتۋىنە  مۇمكىندىك بەرۋ كەرەك.

جارعاناتتار قاۋىپتى ءارى جۇقپالى ۆيرۋستاردى جىلدام جانە وڭاي  تاسىمالدايتىنى بەلگىلى.  بۇل الاڭداتارلىق جاعداي.

 گۇلىم رىسقۇل

"The Qazaq Times"