ۇكىمەت ارالىق كەزدەسۋدە جانجال تۋىلدى: وڭتۇستىك كورەيا پرەزيدەنتىنىڭ قىتاي ساپارى ءساتتى بولا ما؟

قىتاي مەن وڭتۇستىك كورەيا باسشىلارى سولتۇستىك كورەيانىڭ كۇن سايىن دامىپ كەلە جاتقان يادرولىق باعدارلامالارىنا توسقاۋىل قويۋ ءۇشىن كۇش بىرىكتىرۋگە ۋادە بەرىپ وتىر. وسىعان وراي وڭتۇستىك كورەيا اقش-تىڭ زىمىران قورعانىس جۇيەسىن ورناتۋدان تۋىنداعان قيىندىقتاردى شەشۋگە ىنتالى. بۇل تۋرالى «WSJ» باسىلىمى جازدى.

بەيسەنبى كۇنى قىتاي مەن وڭتۇستىك كورەيا ۇكىمەتتەرىنىڭ بىرقاتار وكىلدەرى كەزدەسۋ وتكىزدى. كەزدەسۋ كەزىندە قىتايدىڭ قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرى مەن وڭتۇستىك كورەيا پرەزيدەنتى دەلەگاتسياسىمەن بىرگە كەلگەن جۋرناليستەر اراسىندا پىكىرتالاس تۋىلدى. پىكىرتالاس ارتى قاقتىعىسقا ۇلاسا جازداپ، ەكى جۋرناليست جاراقات العان. بۇل ەكى ۇكىمەتتىڭ ەلارالىق قاتىناستاردى رەتتەۋ پروتسەسىنە كەرى اسەرىن تيگىزدى.

وڭتۇستىك كورەيا پرەزيدەنتى ءمۇن جايننىڭ قىتايعا جاساعان ساپارىنىڭ باستى ماقساتى ەكى ەل اراسىنداعى سالقىندىقتى تەز ارادا سەيىلتۋ. الداعى قارىم-قاتىناس قيىنداي تۇسسە سولتۇستىك كورەيانىڭ يادرولىق باعدارلاماسىن تەجەۋگە ورتاق جۇمىلۋ ءىسى دە جۇزەگە اسپايدى. شي جينپيڭ مەن ءمۇن جاين بەيجىڭدەگى حالىق كەڭەسى سارايىندا جوعارى دەڭگەيدەگى كەزدەسۋ وتكىزدى. «يونحاپ» (Yonhap News Agency) اگەنتتىگىنىڭ حابارىنا قاراعاندا، ءمۇن جاين قىتاي-وڭتۇستىك كورەيا قاتىناسىنىڭ جاڭا باستاماسىن ورتاعا سالعان.

قىتاي باسشىسى شي جينپيڭ قىتاي مەن وڭتۇستىك كورەيانىڭ ەكى جاقتى قارىم-قاتىناستارىنىڭ كەلەشەگىن ءبىر-ءبىرىنىڭ نەگىزگى مۇددەلەرىن قۇرمەتتەۋ نەگىزىندە دامىتۋ كەرەك ەكەنىن ايتقان. ول جانە وڭتۇستىك كورەيانىڭ زىمىران قورعانىس جۇيەسىن ورناتۋ جانە ونى پايدالانۋدا قىتاي مۇددەسىنە قايشىلىق جاساماۋىن ءۇمىت ەتكەن.

ءمۇن جاين مەن شي ءجينپيڭنىڭ كەزدەسۋىنەن كەيىن بىرلەسكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىن وتكىزبەدى جانە ولار بىرلەسكەن مالىمدەمە دە جاسامادى. كەيبىر ساراپشىلار بۇل ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ شيەلەنىسۋىن بىلدىرەدى دەپ قارايدى. دەگەنمەن، وڭتۇستىك كورەيانىڭ پرەزيدەنتتىك كەڭسەسى (Blue House) جاساعان مالىمەتتە، ەكى ەلدىڭ كوشباسشىلارى يادرولىق قارۋسىزدانعان كورەي تۇبەگىنىڭ دامۋى تۋرالى وزدەرىنىڭ مىندەتتەرىن بەلگىلەگەن جانە ەكى ەل 1950-1952 جىلدارداعى كورەي سوعىسىنىڭ قايتالانۋىنا جول بەرمەۋگە كەلىسكەن.

وتكەن ءبىر جىل قىتاي مەن وڭتۇستىك كورەيانىڭ قارىم-قاتىناسى سوڭعى 40 جىلداعى ەڭ ناشار دەڭگەيگە دەيىن ءتۇستى. بەيجىڭ تارابى وڭتۇستىك كورەيانىڭ ورناتقان زىمىران قورعانىس جۇيەسىن ورناتۋ قىتايدىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىگىنە قاتەر ءتوندىرۋ دەپ ايىپتاعان. ال وڭتۇستىك كورەيا ءوز كەزەگىندە بەيجىڭ بيلىگى قىتايدا جۇمىس ىستەيتىن كورەيلىك سۋپەرماركەتتەردى جابۋ، كورەيالىق پوپ-مادەنيەتتىڭ قىتايعا اعىنىن توقتاتۋ جانە قىتايلىق تۋريستەردى وڭتۇستىك كورەياعا ساپارمەن جىبەرمەۋ سياقتى ەكونوميكالىق جاۋاپ شارالارىمەن اينالىستى دەگەن ايىپتار تاققان. تەك قازان ايىندا عانا ەكى ەل بۇل شيەلەنىستەردى رەتكە سالۋعا كەلىسىپ، ءمۇن جايننىڭ كەزەكتى ساپارىندا تالقىلاۋعا ۋادەلەسكەن. ءمۇن جاين ساپارىنىڭ ءساتتى، نە ءساتسىز بولعانى، الداعى ۋاقىتتا ەكى ەلدىڭ قادامدارىنان-اق كورىنەرى انىق.

“The Qazaq Times”