فوتو: ulysmedia

قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ «كورپەڭە قاراي كوسىل» دەگەن ءسوزى قوعامدا ۇلكەن تالقىلاۋ تۋدىردى. بۇل پىكىر ونىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعدايعا قاتىستى ايتقان ويىنىڭ ءبىر بولىگى بولعانىمەن، حالىق اراسىندا ءارتۇرلى قابىلداندى. ءبىرى بۇل كەڭەستى ۇنەمشىلدىككە شاقىرۋ دەپ تۇسىنسە، ەندى ءبىرى بيلىك حالىقتىڭ ناقتى ماسەلەلەرىن شەشۋدىڭ ورنىنا جاۋاپكەرشىلىكتى ازاماتتاردىڭ وزدەرىنە اۋدارىپ وتىر دەپ سىن ايتتى.

ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا قوزعالعان قوسىمشا قۇن سالىعى (ندس) كوتەرۋ باستاماسى باستالىپ جاتقاندا توقاەۆتىڭ حالىققا  «كورپەگە قاراي كوسىلۋ» ۇسىنىسى ۆيتسە-پرەمەر سەرىك جۇمانعاريننىڭ «قوسىمشا قۇن سالىعى ەنگىزىلگەننەن كەيىن تاۋار باعاسى 5-6% قىمباتتاۋى مۇمكىن» دەگەنىنە سايعانداي. تاۋار باعاسى جۇمانعارين ايتقانداي 5-6% ەمەس ودان ەسەلەپ اسىپ كەتسە كورپەگە كوسىلىپ ەمەس بۇكتەلىپ تە سىيماي قالارى انىق.

توقاەۆتىڭ بۇل مالىمدەمەسى الەۋمەتتىك جەلىلەردە قىزۋ پىكىرتالاس تۋعىزىپ حالىق پىكىرىن ەكىگە جاردى. ونى قولداۋشىلار بۇل ءسوزدىڭ استارىندا اقىلعا قونىمدى كەڭەس بار دەپ ەسەپتەيتىنىن ەكونوميكالىق تۇراقتىلىققا قول جەتكىزۋ ءۇشىن اركىم ءوز شىعىندارىن باقىلاپ، ىسىراپشىلدىقتان ارىلۋى ءتيىس، حالىقتىڭ قارجىلىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ قاجەتتىگىن ارتتىرۋ كەرەك دەگەندى ەسكەرتتى دەسە سىناۋشى كوپشىلىك بۇل ءسوزدى بيلىكتىڭ ەكونوميكالىق قيىندىقتاردان حالىقتى ءوز بەتىنشە شىعۋعا يتەرمەلەپ وتىرعانىنىڭ بەلگىسى رەتىندە قابىلدادى. اسىرەسە، حالىقتىڭ تابىسى تومەندەگەن، باعا ءوسىپ جاتقان شاقتا مۇنداي ۇستانىم سىنعا ىلىكتى. «قاراپايىم حالىق كورپەسىنە قاراي كوسىلەدى، ال شەنەۋنىكتەر شە؟» دەگەن سۇراق ءجيى قويىلدى.

بۇل تۋرالى ءبىراز ەكونوميستەر حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتۋ ءۇشىن تەك ۇنەمدەۋدى ەمەس، كىرىستى ارتتىرۋدىڭ ناقتى جولدارىن قاراستىرۋ قاجەت. مەملەكەت الەۋمەتتىك تولەمدەردى كوبەيتۋ، شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتۋ، جۇمىس ورىندارىن اشۋ سەكىلدى شارالاردى كۇشەيتۋى كەرەكتىگىن ايتۋدا.

پرەزيدەنتتىڭ «كورپەڭە قاراي كوسىل» دەگەن ءسوزى قوعامدا ءارتۇرلى پىكىر تۋدىردى. ءبىرازى ونى ءومىر ءسۇرۋ داعدىسىن وزگەرتۋگە شاقىرۋ دەپ تاپسىرلەسە، قوعامنىڭ كوپ بولىگى الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى شەشۋدەگى بيلىكتىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن ەسكە سالدى. بۇل پىكىرتالاس بيلىك پەن حالىق اراسىنداعى سەنىم دەڭگەيىن تاعى ءبىر رەت كورسەتىپ بەردى. ەڭ باستىسى، مۇنداي پىكىرلەر ەلدىڭ ەكونوميكالىق ساياساتىنداعى وزەكتى ماسەلەلەردى اشىق تالقىلاۋعا سەبەپ بولۋى ءتيىس.