بەيجىڭ ەۋروپالىق ديپلوماتتاردىڭ شىنجاڭعا بارۋىنا شەكتەۋ قويعان با؟

ەۋروپالىق وداق قازىرگى كەزدە ەۋروپا ەلدەرىنىڭ قىتايدا تۇراتىن ەلشىلەرىن شىنجاڭعا جىبەرۋ ماسەلەسىن تالقىلاۋدا. ولار بەيجىڭ بيلىگى شىنجاڭداعى از ساندى ۇلتتارعا قىسىم كورسەتىپ وتىر دەپ ايىپتايدى. بىراق، «رەيتەر» اگەنتتىگى كەشە بەيجىڭ مەن بريۋسسەلدەگى اقپارات كوزدەرىنە سىلتەمە جاساي وتىرىپ تاراتقان حابارىندا، ەو ەلشىلەرىنە ۇسىنىلعان كەيبىر شارتتار ورىندالماسا، قىتاي ۇكىمەتى بۇعان جول بەرمەيتىنىن ايتقان.

«رەيتەردىڭ» حابارىنا قاراعاندا، بەيجىڭ تارابى بيلى ناۋرىز ايىندا ەو ەلشىلەرىن شىنجاڭعا بارۋعا شاقىرعان. الايدا، ول كەزدە ەو تارابى بۇل ساپارعا «مۇقيات دايىندالۋ كەرەكتىگىن» ايتىپ، شاقىرۋدى قابىل الماعان. ەگەر «رەيتەردىڭ» حابارىنا ءساپ سالار بولساق، ەو تارابىنىڭ بۇل شاقىرۋدان نە ءۇشىن باس تارتقانىن تۇسىنۋگە بولادى. «رەيتەردىڭ» اتى-ءجونىن بىلدىرگىسى كەلمەگەن بىرقاتار ديپلوماتتاردىڭ مالىمەتىنە سىلتەمە بەرە وتىرىپ تاراتقان حابارىنا قاراعاندا، قىتاي تارابى ەو ەلشىلەرىنىڭ شىنجاڭ ساپارى ءۇشىن نەگىزسسىز شارتتار قويعان. ونىڭ ىشىندە شىنجاڭداعى قكپ جوعارى لاۋازىمدىسى چىن چۋانگومەن كەزدەسۋگە تىيىم سالعانى دا بار. بۇعان قوسا، قىتاي ۇكىمەتى ەو ەلشىلەرىنەن شىنجاڭ ساپارى كەزىندە ادام قۇقىعى ماسەلەسىن تالقىلاماۋدى تالاپ ەتكەن.

دەگەنمەن دە، كەيىننەن ەو مەن بەيجىڭ اراسىندا ەو ەلشىلەرىنىڭ شىنجاڭعا ساپارى تۋرالى كەلىسسوزدەردى قايتا باستادى. قىتاي ۇكىمەت شىنجاڭداعى يسلام ەكسترەميزمى مەن سەپاراتيستتەردىڭ قاتەرى تۋرالى ەسكەرتەدى. سوعان قاراماستان، ەو تارابى ءوزىنىڭ تالاپتارىنا ساي ساپارعا مۇمكىندىك الۋعا تىرىسۋدا.

ال، قىتايدىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى تاراتقان رەسمي مالىمدەمەدە بولسا، بەيجىڭ ەو مۇشەلەرىن قامتىعان بارلىق ارىپتەستەرىن شىنجاڭعا ساپارلاي بارۋعا شاقىرعانىن، تەك ءتيىستى شارتتاردى قابىل الۋىن جۇمساقتاپ جەتكىزەدى. بىراق، «رەيتەرگە» مالىمەت بەرگەن 6 ديپلومات ەو ەلشىلەرىنىڭ شىنجاڭعا بارۋى قازىر مۇمكىن ەمەس ەكەنىن ايتقان. سەبەبى، قىتاي بيلىگى ەو ەلشىلەرىنىڭ ساپارى ارقىلى «شىنجاڭدا ءبارى ويداعىداي» دەگەن تۇسىنىك قالىپتاستىرىپ، ونى الەمگە تاراتىپ جىبەرۋدى كوزدەيدى. ەو تارابى بۇعان جول بەرگىسى كەلمەيدى. ياعني، ءوز ەلشىلەرىنىڭ ساپارىن قىتاي بيلىگى ءوز مۇددەسىنە پايدالانىپ كەتۋىنە جول بەرمەۋدى ويلاستىرۋدا.

قىتاي بيلىگى ەو ەلشىلەرىنىڭ شىنجاڭ ساپارىن ءوز ەركىنە بەرمەيتىنى بەلگىلى. تەك، الدىن الا دايىندالعان، ءبىر قاراعاندا «كوممۋنيستىك پارتيانىڭ شاپاعاتى توگىلگەن» جەرلەردى عانا ارالاۋعا رۇقسات ەتەدى. بىراق، ەو ديپلوماتتارى بۇعان كەلىسىم بەرە المايدى. ولار ناقتى جاعدايمەن تانىسىپ، شىنجاڭ ماسەلەسىنە باعا بەرۋ ءۇشىن ساپارلارىن كەڭ اۋقىمدا جۇرگىزۋدى قالايدى. مىنە بۇل قازىر ەو مەن بەيجىڭ اراسىنداعى كەلىسپەۋشىلىكتىڭ ءبىر قىرى.

“The Qazaq Times”