سارگسياننىڭ وتستاۆكاعا كەتۋى ارمەنيادا نەنى وزگەرتپەك؟

ارمەنيانىڭ ىشكى ماسەلەلەرىنەن تۋىنداعان جاپپاي نارازىلىق شارالارىنىڭ سالدارىنان سەرج سارگسيان اقىرى وتستاۆكاعا كەتتى. وسى ساياسي وزگەرىسكە باعا بەرگەن الەمدىك ساراپشىلار، سارگسيان ەلدەگى كوتەرىلىستىك قوزعالىستى جاسىرىپ-جابۋعا تىرىسىپ، بيلىكتى قولدان شىعارماۋ ءۇشىن بارىن سالدى دەگەن پىكىردە. ءبىز دە وسى تەكتەس ءتۇرلى پىكىرلەردى ساراپتاپ كورگەنىمىزدە، سارگسيانعا رەسەيدىڭ دە از ىقپال ەتپەگەنىن بايقاي الامىز. ەندەشە، باستى ساياسي فيگۋرا اۋىسقانمەن، ەلدەگى احۋال وزگەرە مە، الدە بۇرىنعى كۇيىندە قالا ما، دەگەن سۇراق تۋىندايدى. 

ءيا، ارمەنيانى 10 جىل بويى باسقارعان سەرج سارگسيان اقىرى 23 ءساۋىر كۇنى قىزمەتىنەن رەسمي تۇردە  كەتتى. نەگىزىندە، ول ءوزىنىڭ وتستاۆكاعا كەتەتىنىن بىرنەشە كۇن بۇرىن عانا مالىمدەگەن ەدى. الايدا، ول وسى ۋادەسىنەن تايقىپ، قىزمەتىنەن كەتۋدەن اينىپ قالعان بولاتىن. سوعان قاراماستان، ول  ورنىن  وپپوزيتسيانىڭ كۇشىمەن  بوساتۋعا ءماجبۇر بولدى. نەگىزىندە، سارگسيان بيلىك باسىنا كەلگەندە دە قان توگىلگەن ەكەن: 2008 جىلدىڭ 1 ناۋرىزىندا سارگسياننىڭ بيلىككە كەلۋىنە قارسى ۇيىمداستىرىلعان كوتەرىلىستە 10 ادام قازا تاپقان. ادام شىعىنىمەن اياقتالعان سول كوتەرىلىستەن بەرى ارمەنيادا "قوي ۇستىندە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان", ياعني ەشقانداي توتەنشە نارازىلىق شارالارى ورىن الماعان. تەك، وسىدان ەكى جىل بۇرىن ەلەكتر ەنەرگيا تاريفتەرىنىڭ ارتتىرىلۋىنا بايلانىستى ارميان حالقى تاعى دا باس كوتەرگەن ەكەن. رەسەي بيلىگى بۇل وقيعانى «باتىس ستسەناريى» دەپ باعالادى. الايدا، بۇل — ەكونوميكالىق جاعدايعا الاڭداعان حالىقتىڭ نارازىلىعى ەدى. بيلىك ەنەرگيا سەكتورىنداعى سول وزگەرىستىڭ حالىقتىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىنە ەشقانداي اسەر ەتپەيتىنىنە ۋادە بەرگەننەن كەيىن عانا نارازى توپتار تىنشىعان. الايدا، وسى مۇمكىندىكتى پايدالانعان وپپوزيتسيا، ارميان حالقىن بۇگىنگى كوتەرىلىستەرگە دايىنداپ كەلگەن. ماسەلەن، تاۋلى قاراباح سوعىسى مەن قارۋلى قاقتىعىستاردىڭ ارنايى سارگسيانعا قارسى ۇيىمداستىرىلعانى تۋرالى كوپ ايتىلىپ، جازىلدى.

نەگىزىندە، الەمدىك ساياساتكەرلەردىڭ پىكىرىنشە، ارمەنيانىڭ ەكونوميكاسىن ايتپاعاننىڭ وزىندە، قورعانىس سالاسىندا دا، سىرتقى ساياساتتا دا رەسەيگە تاۋەلدى. ول رەسەيمەن جولى ەكىگە ايىرىلعاندا نەمەسە رەسەيگە قانداي دا ءبىر قارسىلىق كورسەتكەنىندە عانا باتىسقا ارقا سۇيەيدى. سونداي كەزەكتى قارسىلىق كەزىندە رەسەي مەن سارگسياننىڭ اراسىنا سىزات ءتۇستى. ارمەنيانىڭ ىشكى ماسەلەلەرىنەن تۋىنداعان جاپپاي نارازىلىق شارالارىن جاسىرىپ-جابۋعا تىرىسقان سارگسيان، بيلىكتى قولدان شىعارماۋ ءۇشىن بارىن سالعانمەن، ءوزى رەسەي مەن ارميان حالقىنىڭ اراسىندا قالدى. سارگسيان ىشكى ماسەلەلەردىڭ نەگىزگى سەبەبى جەمقورلىق، جۇمىسسىزدىق جانە ەكونوميكالىق ماسەلەلەر ەكەنىن بىلسە دە، ولارعا ناقتى شەشىم شىعارىپ ۇلەرمەستەن اقىرى بيلىكتەن ايىرىلدى. الايدا، «سارگسيان بيلىك باسىنان كەتسە دە،  رەسەي ارمەنياعا بۇرىنعىداي ىقپال ەتە بەرمەك» ، - دەگەن بولجامدار دا جوق ەمەس.  مۇنداي بولجامداردىڭ سەبەبىنە ءۇڭىلىپ كورسەك، سارگسياننىڭ قىزمەتىنەن كەتۋىمەن ۋاقىتشا پرەمەر-مينيستر لاۋازىمىنا سايلانعان كارەن كاراپەتيان — رەسەيلىك الپاۋىت كومپانيا «گازپرومدا» قىزمەت اتقارعان، كرەملدىڭ مۇددەسىن جاقتاۋشى ساياساتكەر. ياعني، الگىندەي بولجامدارعا سۇيەنسەك، سارگسياننىڭ وتستاۆكاعا كەتۋى ارمەنيا ءۇشىن بەتبۇرىس كەزەڭ بولا المايدى.

جالپى، ارمەنيادا ورىن العان وقيعا تۋرالى پىكىرلەر تارتىستى. مىسالى، «ارمەنياداعى جاعداي توڭكەرىس پە، الدە باسقا قۇبىلىس پا؟» ، - دەپ، پىكىر تالاستىرۋشىلار دا بار. راسىمەن دا، ونىڭ ناقتى قانداي دەڭگەيدەگى وقيعا ەكەنى ءالى ەشكىمگە بەلگىسىز. ءبىر انىعى، بۇكىل ەلدىڭ مەملەكەتتىك جۇيەسىن 10 جىلدىڭ ىشىندە وزىنشە ۇيىمداستىرعان باسشى، سول بيلىگىن بۇقارالىق قوزعالىستىڭ قىسىمىمەن 10 كۇن ىشىندە تاستاپ كەتتى. كەيبىر ساراپشىلار بۇنى حالىقارالىق ساياساتتا اسا تۇسىنىكسىز ءارى نازار اۋدارتارلىق جايت دەپ باعالايدى.

ارمەنيادا بارلىق ساياسي كۇشتەردىڭ نارازىلىق شارالارىنا قاتىستى ەشقانداي شارا قولدانباعانىن، تەك «ەلك» وپپوزيتسيالىق پارلامەنتتىك فراكتسياسىنىڭ جەتەكشىسى نيكول پاشينياننىڭ عانا بەلسەندىلىك كورسەتكەنىن ايتقان ساياساتكەرلەر، ارمەنيا باتىس پەن رەسەي اراسىنداعى كۇرەس الاڭى رەتىندە (ۋكراينا سياقتى بولماسا دا) جالعاسا بەرمەك دەگەن پىكىردە. سارگسياننىڭ بيلىك باسىنان كەتۋى ارميان حالقىنا قانداي وزەرىس اكەلمەك، ونى ۋاقىت كورسەتەدى.

“The Qazaq Times”