Bwrınğı QazCovid-In, qazirgi QazVac ekpesi. Foto: primeminister.kz

Bilim jäne ğılım ministrligine qarastı Biologiyalıq qauipsizdik problemaları ğılımi-zertteu institutınıñ bas direktorı Künswlu Zakar'ya särsenbi kngi OrtKom brifinginde qazaqstandıq vakcinanı toğız ay bwrın saldırğan ğalımdardıñ immundıq qorğanışı äli künge deyin joğarı dep sendiredi.

Qazir instituta 25 mıñ adamğa arnalğan 50 mıñ doza dayın, biologiyalıq baqılau-zertteuden ötip jatır. Olar  25-27 säuir aralığında SK-Farmaciya operatorınıñ qoymalarına jetkizilmek. Bwğan deyin vice-premer Eralı Toğjanov otandıq ekpe Qazaqstanda jasalğanımen Türkiyada flakonğa qwyılatının mälimdegen edi. Zakar'ya mwnıñ sebebin özinşe tüsindirgendey boldı.

– Instituttıñ maqsatı – vakcinanı jasap şığaru. Büginde zauıt äli joq. QazVac İİ patogendi topqa jatatın inaktivti virustan jasaladı. Bwl sanattağı viruspen qala ne megapoliste jwmıs isteuge bolmaydı. ...Al Sputnik V ekpesiniñ tehnologiyası SarS-Covid virusınan emes, onıñ işindegi şağın mölşerdegi aquızdan dayındaladı. Onı tasımaldaytın adenovirus, bwl IV topqa jatadı. Ülken kölemdegi vakcinanı qwtığa qwyatın öndiris ornı joq, – dedi.

Birinşi jäne ekinşi fazalardıñ qorıtındısı boyınşa, QazVac jaylı ğılımi maqala dayın. «Bwl reytingi öte joğarı ğılımi 76 basılımğa jiberildi. Jurnaldardıñ däyeksözge alınu indeksi 70-ten joğarı» dedi institut basşısı.

Bilim vice-ministri Miras Däulenov QazVac älemde äzirlenip jatqan 260-tan asa vakcinanıñ arasında klinikalıq zertteudiñ üşinşi fazasına jetken 14-inşi ekpe ekenin aytadı.

«244 eriktige jürgizilgen klinikalıq zertteulerdiñ birinşi jäne ekinşi kezeñi qorıtındılanıp jatır jäne 15 säuirde 3 mıñ erikti qatısqan üşinşi fazanıñ 50%-ı ayaqtaladı. Klinikalıq zertteu hattamasına jäne DenMin talaptarına säykes är fazağa jartı jılday uaqıt kerek», – dedi Däulenov.

Redakciya tilşisi Künswlu Zakar'yadan adamnıñ bir jılda eki birdey vakcinanı saldıruğa ğılımnıñ jauabı turalı swradı.

«Bwl swraqqa men jauap bere almaymın. Qay vakcinanı alsa da är adamnıñ öz erki. ...Jılma-jıl twmauğa qarsı ekpe alamız. Uaqıt ötkennen keyin ärtürli vakcinalardı eguge boladı. Tek bir mezgilde birneşe türin saldıruğa bolmaydı. Arada uaqıt ötui kerek», – dedi.

Aşıq derekterge qarağanda, Sputnik V ekpesi turalı 2 jıl boyı antidene tüzip, virustan qorğay aladı degen boljam bar. Institut jetekşisiniñ aytuınşa, immundıq jauaptı birer jıl baqılau qajet, äzirge naqtı aytu qiın.

«Qazaqstandıq vakcina jaylı tolıq aqparattı İİİ fazanıñ (9 şildege josparlanğan) soñında ğana aytuğa boladı. Degenmen bastapqıda vakcina alğan ğalımdardıñ immundıq jauabı 9 ay boyı joğarı bolıp twr», – dedi ol.

Jıl basında, 25 qañtar küngi ükimet otırısında qazaqstandıq QazCovid-in vakcinası sınaqtan sätti ötse, «otandıq vakcinanı saldıratının» mälimdegen prezident Toqaev kenet säuirdiñ 6-sı (elde vakcina tapşı kezde) reseylik şikizat negizinde Qarağandıda öndiriletin Sputnik V ekpesin alğanı habarlandı. Toqaevtıñ tosın äreketi qoğamdı qalıñ kümänğa saldı. Jalpıhalıqtıq vakcinaciya nauqanı jolğa qoyılmay twrıp, ekpe qoyması tam-twmdap twrğan sätti uädeli qazaqstandıq vakcinadan aynıp, reseylik ekpege iek artuın jwrttıñ bir böligi Mäskeu ıqpalımen baylanıstırdı. Osıdan keyin Aqorda hatşısı Berik Uäli «prezident kelesi jolı koronavirusqa qarsı otandıq ekpeni saldıruğa nietti» ekenin jetkizgen. Densaulıq saqtau ministrliginiñ mamandarı men därigerler tek bir vakcinanı egu qajettigin aytadı.

"The Qazaq Times"