Blinken men Lavrov kezdesti. Foto: VOA.

Soltüstik Europada saparlap jürgen AQŞ memlekettik hatşısı Antoni Blinken bügin Grenlandiyağa ayaldadı. Ol Arktika keñesiniñ kezekti otırısı ayasında Resey SİM jetekşisi Sergey Lavrovpen betpe-bet kezdesti. Bayden men Putinniñ bas diplomattarı alğaşqı kezdesuin ayaqtağanımen, taraptar arasında şielenis öz küyinde qala berdi. Degenmen, bwl aldağı uaqıtta Bayden men Putin arasındağı kezdesuge jol aşadı dep kütilude. 

Arktika keñesi kezekti otırısında klimattıñ özgerui, mwnay men plastikten lastanudıñ aldın alu, bioaluantürlilik pen jasıl energiyanı nasihattau siyaqtı mäseleler köterdi. Biraq osı taqırıptarğa qaramastan AQŞ pen Resey diplomattarı birin-biri sözben atıp-qağıp, özderiniñ müddesine iliktiruge tırıstı.

Blinken öz kezeginde Reseydiñ Arktikadağı äskeri äreketterinen alañdauşılıq bildirip, Mäskeu mwzdı mwhitta klimattıq mäselelerge köbirek köñil bölui kerek dep mälimdedi. Bwğan qarsı Lavrov ta NATO küşteriniñ Baltıq jağalauındağı äskeri qimıldarınan alañdap otırğandarın jetkizdi.

Qazirgi öñirlik şielenisterdiñ uşığıp twrğanına qaramastan, Resey Arktika elderiniñ joğarı äskeri dialogın qayta qalpına keltiruge tırısadı. Biraq, Uaşington bwğan qarsılığın aşıq bayqattı. Qatarınan birneşe jıl Arktika elderi arasında joğarı äskeri kelissözder ötip, äskeri jetekşiler arasında jıl sayın kezdesuler ötip kelgen. Alayda, 2014 jılı Resey Qırımdı annekciyalap alğannan keyin bwl ürdis toqtap qalğan.

Lavrov pen Blinken arasındağı kezdesu qoñırjay qalıpta ötti. Eki el qatınasnıñ qazirgi naşar beynesine qaramastan taraptar aşıq qayşılıqtı pikirlerin işine irkip otırdı. Tipit, Blinken sözinde Reseymen boljaulı äri twraqtı qarım-qatınas ornatuğa dayın ekenin de ayttı. Kezdesudiñ jalpı klimatın ekeu aras dialogtan da añğaruğa boladı.

Blinken men Lavrovtıñ sıpayı sözderinen (qısqaşa): 

Blinken: "Eki el arasında qayşılıqtardıñ bar ekeni şın. Bwğan qatıstı prezident Bayden pikiri aşıq, ol "Resey bizge agressivti äreket jasasa, biz jäne bizdiñ odaqtastarımız da sonı jasaymız" degen. Ol bwl sözdi şielenisti küşeytu üşin emes, bizdiñ müddelerimizdi qorğau üşin aytqanı anıq.

Solay bol twrsa da, bizdiñ köptegen mäselede ortaq müddemiz jeterlik. Biz jahandik indet, klimattıñ özgerui, yadrolıq bağdarlama mäselelerinde, sonday-aq, Iran, Soltüstik Koreya jäne Auğanstan isterinde ortaq müddelerimiz bar. Bwl müddeler boyınşa ıntımaqtastıq äli de dami beredi dep senemiz", – dedi. 

Sondağı Lavrovtıñ aytqan sözi: «Bizdiñ halıqaralıq jağdayğa, qayşılıqtı şeşu men qalpına keltiruge qatıstı pikirlerimizde ülken ayırmaşılıqtardıñ barı ras.  Bizdiñ wstanımımız qarapayım – biz barlıq mäselelerdi talqılauğa dayınbız. Bar bolğanı mwnı taraptar şın nietimen, üstel üstinde faktilerdi ala otırıp, özara sıylastıq twrğısınan talqılauı kerek.  

Biz müddelerimiz säykes keletin salalarda, janjaldı jağdaylar men strategiyalıq twraqtılıqtıñ mañızdı mäselesinde, özge de oñ nätijege qol jetkize alatın salalarda ıntımaqtastıq jasauımız kerek, 

Ne degenmen, eki eldiñ SİM jetekşileri şay despey, şalkem-şalıs kelmey. ortadağı qayşılıqtardı moyınday alğaşqı kezdesulerin ayaqtadı. Bwdan keyin sarapşılar jaqın birneşe aptada AQŞ prezidenti Jo Bayden men RF prezidenti Vladimir Putin arasında kezdesu boladı dep boljap otır. Biraq, kezdesu turalı äli resmi şeşim şığarılğan joq.

“The Qazaq Times”