Johns Hopkins universiteti: Qazaqstanda auırğandar 270 mıñnan astı

Densaulıq saqtau ministrliginiñ resmi mälimetinşe, elde 10 naurız küni koronavirus jwqqan 752 adam, al 9-ı koronavirus pnevmoniyasına şaldıqqan 48 adam tirkeldi. Qazir elde 18,5 mıñğa juıq adam (U07.1 nemese KVI+ boyınşa 13 811, U07.2 nemese KVI- boyınşa 4621) auırıp jatır.

#U07.1 Koronavirus PTR testi arqılı tabılğan jaña keysterdiñ eñ köbi – Almatı qalası (197), BQO (74), Qarağandı (62) öñirlerinde. Ötken täulikte aurudan ayıqqan 662 adam üyine jiberilgen. Bwdan özge merekeden keyin, anığı naurızdıñ 9-ı jiını 9 adam: Pavlodar oblısı men Almatı qalasında eki-ekiden, Qızıorda, Qarağandı, Aqmola, Şımkent jäne astanada qaytıs bolğan.

#U07.2 9 naurız aqparatı bir täulikke keşigip beriletin koronavirus pnevmoniyasına şaldıqqan 48 nauqas jäne 3 ölim jağdayı tirkeldi. Pnevmoniya anıqtalğan nauqstardıñ eñ köbi – Jambıl (9), Şımkent (8), Almatı qalası jäne Aqmola (ärqaysında altı-altıdan) oblısına tiesli. Sonımen qosa, BQO, Mañğıstau jäne Aqmola öñirlerinde bir-bir adam köz jwmğan. Pnevmoniyadan ayıqqandar sanı 170-ke arttı. Nege ekeni belgisiz birneşe aydan beri Jambıl oblısında pnevmoniyağa şaldıqqandar köbeyip twr. Naurız ayınıñ özinde 79 nauqas esepke alınğan, bwl Qızılorda öñirinen 30 esege artıq.

#Jalpı Naurız kelgeli Almatı qalasında täuligine jüzden kem emes jağday tirkelip, osı aydağı eñ joğarı körsetkişke jetip otır. Naurız ayınıñ alğaşqı dekadasında 1428 nauqas, yağni eldegi barlıq nauqastıñ besten biri qalada tirkelgen. Odan keyingi qatarda – astana (929) jäne Pavlodar (712), Aqmola (659) oblıstarı.

Elde qañtar ayınıñ ekinşi men aqpan ayınıñ alğaşqı jartısında nauqastar qatarı kürt köbeygen. Aqpan ayınıñ ekinşi jartısında birşama kemigen edi, keyingi kezde qayda arta bastadı. Sonda da körsetkiş qwbılmalı. Mäselen, koronavirus pen osığan wqsas pnevmoniyanı qosa eseptegende ötken  jwma 884, senbi 819, jeksenbi 657, osı düysenbi 575, seysenbide 741 nauqas anıqtalğan. Kün sanap qarqını kemip jatqanday bolıp köringenimen, bwl demalıs äri mereke künderine baylanıstı aldamşı dinamika.

DenMin-niñ resmi mälimetinşe, emdelip jatqan 18 432 nauqastıñ 4570-i auruhanada, 13 862-si ambulatorlıq baqılauda. Ahualı naşar 231 nauqastıñ jağdayı qiın, ondağı 47 adamnıñ häli öte auır. Bwdan özge 37 sırqat ökpeni jasandı jeldetu apparatımen tınıstap jatır.

Osılayşa äzirge virustıñ taralu qateri jağınan BQO, Aqmola, Pavlodar, Atırau, Qarağandı oblıstarı «sarı», al Almatı qalası men astana «qızıl aymaqqa» endi.

Bıltır qıs tüser twsta bas memlekettik sanitar-däriger Erlan Qiyasov Qazaqstanda kezekti tolqınınıñ şarıqtau kezeñi qañtar-aqpan aylarına, al ministr Aleksey Coy naurız ayınıñ soñına qaray twspa-tws keletinin mälimdegen. Osı aydıñ basında Coydıñ birinşi vice-ministri Marat Şoranov säuir ayında 20 mıñğa tarta adam COVID-19 dertin jwqtıruı mümkin degen. Degenmen ötken aylarda keminde 20 mıñ jağday tirkelgeni sebepti bwl cifr Qazaqstanğa aytarlıqtay jañalıq emes.

Jalpı ötken qısta 88 mıñğa tarta, jaña jıl bastalğalı Qazaqstanda 67 mıñnan asa adamnan auru anıqtalğan. Toqsan künge sozılğan qıs mezgilinde auırğandardıñ 81 mıñnan astamı koronavirus, qalğan 6,8 mıñı pnevmoniya pacientteri. Jeltoqsan jäne aqpan ayları aralığındağı barlıq körsetkişterdi mezgilge arnalğan qorıtındı materialdan bile alasız.

Osığan deyin aqparat ministrliginiñ coronavirus2020.kz saytı men Densaulıq saqtau ministrliginiñ media resurstarında jariyalanğan derekter birneşe aydan beri qate berilip kelgeni jaylı materialdar jariyalap, aqparat qwraldarına eskertkenbiz.

(!) Pandemiya moderatorı – ministrlik tek senbi-jeksenbide ğana emes, mereke künderi de statistikanı tolıqtay jürgizuge qauqarsız. Mäselen, jeltoqsan ayınıñ 1, 16, 17, 18-i jäne 19-ına, 1-4, 7 qañtar, 8 naurızğa tiesili derekter eselep kemigen. Küzdiñ ortasında sol kezdegi DenMin-niñ resmi-erikti ökili Bağdat Qojahmetov ekinşi tolqında demalıs künine qaramastan statistikanı tolıq kölemde jürgizuge uäde bergen edi. Biraq is jüzinde olay bolmay şıqtı. 

Bıltır 13 naurızdan beri COVID-19 infekciyasın jwqtırğandar qatarı 220 mıñnan, 1 tamızdan bergi koronavirus pnevmoniyası 49,5 mıñnan asqan. DDSW derekqorı men Wlttıq statistikada Qazaqstanda auırğandar sanı 270 mıñğa jetken. Degenmen Ükimet koronavirus pen onıñ pnevmoniyasın eki bölek esepteydi.

Pandemiya bastalğalı jalpı virus jwqqandardıñ 4541-i (KVI+ / U07.1 – 2830, KVI- / U07.2 – 650, ilespe aurulardan – 1061) qaytıs bolğan. Alayda Qazaqstan biligi boyınan koronavirus tabılsa da, basqa aurulardıñ sebebinen qaytıs boldı delingen 1061 adamdı jalpı statistikağa engizbeydi. Bwğan qarsı sarapşılardıñ sözine qarağanda, koronavirustıñ janama äserinen qaytqandardıñ jartısınan astamınıñ sebebi qan aynalımı jüyesiniñ auruları bolğandıqtan, oğan infekciya dert qozdıruşı faktor retinde ölimge äkep soqtırğan. Eskerer jayt, ministrlik KVI- statistikasın esepke almas bwrın jıldağıdan üş esege ösken pnevmoniyanıñ 256 mıñ jağdayınan (qañtar-şilde aralığındağı) koronavirustıq türin anıqtap-zertteuden bas tartqan. Sarapşılar osı keysti zerdelegen jağdayda şınayı esep qazirgiden äldeqayda köp boların alğa tartadı. Demek joğarıdağı san da naqtı bolmauı mümkin.

Qazaqstan virus taraluı boyınşa älemde Worldometers derekqorı, Djons Hopkins universiteti jäne DDSW tizimindegi 221 el men aymaqtıñ arasında 50-orında twr.

Ötken qıs mezgilinde redakciya prezident Toqaev birneşe ret sınasa da özgere qoymağan resmi statistikadağı kemşilikterdi tüzetuge mwrındıq boldı. Ministrlik ökilderi jäne esep jürgizuşi mamandarımen aptalap aytısuğa tura keldi.

Osı uaqıtqa deyin KVI+ diagnozı boyınşa jaña anıqtalğan nauqastar aymaqtardağı körsetkişi kündelikti, al KVI- deregi tek jiıntıq mände berilip kelgen.

Ministrlik redakciya talabınan keyin statistikadağı kemşilikti moyındap, 26 jeltoqsannan beri resmi habarlamada pnevmoniyanıñ bir täulikke keşigip jariyalanatının rastap merzimin körsetetin boldı. 2 aqpannan koronavirus pnevmoniyası anıqtalğan nauqastardıñ aymaqtardağı körsetkişi qosa kündelikti berile bastadı. Al aqpannıñ 18-i koronavirus pen onıñ pnevmoniyasınan qaytıs bolğandardıñ esebin kün sayın jariyalauğa köşti. Biraq soñğı statistikada merzim jağınan qayşılıq bayqaldı. Redakciya mwnı da ministrlikke birneşe märte eskertuge mäjbür boldı. Osılayşa KVI+ pen KVI- dignozınan köz jwmğandardıñ tirkelgen küni erteñine emes, bir künnen keyin jariyalanıp kelgeni belgili boldı. Qate degenimiz – aqparat qwraldarı kündelikti statistikanıñ naqtı bolmauınan koronavirustan qaytqandardı ötken künge telip habarlauğa mäjbür bolğan. 26 aqpan osı uaqıtqa deyin koronavirustıñ rastalğan türinen «ötken küni» qaytıs boldı delingen qate aqparat tüzetilip,  «aldıñğı täulik» retinde körsetile bastadı. Resmi mälimetke süyensek, Qazaqstan Ükimeti tek PTR arqılı rastalğan derekterdi uaqıtılı jariyalaydı, al qalğan negizgi körsetkişter (yağni, pnevmoniyağa şaldıqqandar, koronavirus pen pnevmoniyadan qaytıs bolğan adamdar sanı – QT) bir täulikke keşigip beriledi. Bwğan densaulıq saqtau salasındağı aqparattıq jüyeniñ jetilmeui sebep.

Vedomstvoaralıq komissiyanıñ 9 naurızdağı resmi mälimetine qarağanda, Qazaqstanda 33 mıñ adam koronavirusqa qarsı  reseylik «Sputnik V» vakcinasınıñ alğaşqı dozasın saldırğan.

"The Qazaq Times"