2 jeltoqsan küni Qazaqstan prezidenti Toqaev 2021 jıldıñ 10 qañtarında ötetin mäjilis jäne mäslihattar saylauın «aşıq äri ädil ötkizuge nietti» ekenin mälimdegen edi. Degenmen törağasınıñ "Kitaphanağa" jäne mäjilis deputattığınan dämeli Dariğa Nazarbaevağa tuıstıq jaqındığı bar Ortalıq saylau komissiyası 2019 jılğı prezident saylauınan keyin baqılauşılarğa qoyılatın talaptı küşeyte tüsti. Sonday-aq, atqaru organdarı tarapınan qısım artqan.
Jeltoqsannıñ basında qabıldanğan qaulığa säykes, täuelsiz baqılauşılar bwl jolı bwrınğışa kez kelgen qoğamdıq wyımnan qatısa almaydı äri foto-video tüsiru mümkindigi şektelgen. Oğan qosa, 28 jeltoqsan küni OSK saylau uçaskesine tek PTR testin tapsırıp, teris qorıtındı alğan baqılauşılardıñ jiberiletinin mälimdegen. Bwl da öz aldına dauğa aynalıp ülgerdi. Keybir baqılauşılar test tapsıru qiındağanın aytsa, endi biri negizsiz sebeptermen baqılau missisınan şettetilgen nemese tuıstarı arqılı ses körsetilgen. PTR sınamasın tapsırmağan atıraulıq belsendige "koronavirus anıqtalğanı" habarlanğan. Sonımen qosa, Almatı qalasınıñ Sanitarlıq epidemiologiyalıq qızmeti jüzdegen baqıluşıdan test alğan eki birdey zerthananıñ jwmısın zañsızdığın habarlap, nätijesin jaramsız dep tanığanın habarladı. Mwnday qisınsız äri kütpegen jağdaylar az emes tärizdi.
Karantin – "Erkindik qanatın" qayıruğa sıltau ma?
Astananıñ Bayqoñır audandıq sanitarlıq-epidemiyalıq baqılau basqarması saylaudı baqılauğa oqtalğan "Erkindik qanatı" qoğamdıq qorınıñ jwmısın jwma küni eki aptalıq karantinge auıstıruğa qaulı qabıldadı. Bwl turalı qor qwrıltayşısınıñ biri Elena Şvecovanıñ Azattıqqa aytuınşa, qaşıqtan jwmıs istep jürgen qızmetkerdiñ birinen 28 jeltoqsan küni koronavirus anıqtalğan.
"Keşe keşke bizdi 8 qañtardan bastap karantinge jiberu turalı qaulı jiberdi. Kisi 28 küni auırğan, al bizdi 8 qañtardan bastap karantinge otırğızğısı keledi", – deydi ol.
Astananıñ sanitarlıq-epidemiyalıq departamenti bastığı Sarhat Beysenova aqparat qwralına bergen pikirinde wyımdağı karantin 12 qañtar küni ayaqtalatının aytadı. Sanitar-däriger karantindegi wyımnan anıqtalğan sırqat mamannıñ naqtı qay künnen bastap jwmısqa şıqpağanınan habarsız siyaqtı.
Policiya "añdığan" kuälik
Senbi, 9 qañtar küni Şımkent policiyası belsendiden "HAQ" azamattıq qozğalısınıñ 600 baqılauşısınıñ kuäligin *tartıp alğan. Qozğalıs jetekşisi Toğjan Qojalieva men astandan kelgen qwjattı Şımkent äuejayınan kütip alğan jergilikti baqılauşı Amanwlla Ramanqwldıñ mälimetinşe, Qızılorda, Türkistan öñirleri men Şımkent qalasındağı 600 baqılauşınıñ qolına berilui tiis qwjattardı PD Ekstremizmge qarsı is-qimıl basqarması tärkilegen.
"Meni zañsız tekserdi, joldamalardı tärkiledi. Bwl üş aymaqta 600 baqılauşı saylauğa baqılauşı retinde qatısa almaydı degen söz", – deydi policey jolın kesken Ramanqwl Azattıqqa.
Internet basılımınıñ qolı jetken derekk qarağanda, policiya hattamasında tärkileu "qoğamdıq qauipsizdikti qamtamasız etu" maqsatında jürgizilgeni jazılğan.
Osınday jağdayğa tap bolğan tağı bir belsendi Ayjan Joldasovanı da qañtardıñ 8-i policey wstap, ondağan baqılauşığa tiesili kuälikti tartıp alğan. Bwl 67 kuälikti astanadağı "Mwqalmas" wyımı aymaqqa sälemdeme retinde jibergen. Şımkenttegi Eñbekşi audandıq policiya basqarması qızmetkerleri belsendiniñ aldınan şıqqan.
*10 qañtarğa qarağan tüni Azattıq Abay audandıq prokuraturası policiyanıñ bwl äreketi "Qazaqstan konstituciyası men Saylau turalı zañın öreskel bwzğan policiya äreketin" ayıptap, 600 kuälik keri qaytarıp bergenin habarladı. Qwjattı qolına alğan Amanwlla Ramanqwl saylaudı baqılauğa mümkindik beretin joldamanı ülestiruşi aymaq ökilderiniñ qaytıp ketkenin aytadı. Kuälik tiisti ieleriniñ qolına der kezinde jetpeui mümkin desedi.
Belsendige habarşıdan eskertu
Oyan, Qazaqstan azamattıq qozğalısınıñ müşesi Äsem Japişev telegram-arnasında wyım jastarı saylau küni ötkizuge niettengen beybit jiınğa qarsı arandatu akciyası wyımdastırılıp jatqanı turalı eskertken "habarşınıñ" jazbasın jariyaladı.
Japişevağa "biliktik kontr-jiın" jöninde habarlağan "eriktiniñ" (özin tanıstıruı boyınşa) sözinşe, "senbi küngi Nwr Otannıñ partiyasınıñ şeşimimen jeksenbide Qayrat Bisembaev bastağan 100 şaqtı jas pedagog pen student QDT, Dempartiya jäne Oyan, Qazaqstan-ğa qarsı mitingke şıqpaq" körinedi.
Bwğan deyin 10 qañtarğa beligilengen mäjilis jäne mäslihattar saylauı küni Almatı qalasında ärtürli wstanımdağı oppaziciyalıq küşter narazılıq şeruin ötkizetinin habarlağan. Jeksenbidegi sayasi nauqanda byulleten'di büldiruge ündeytin Oyan, Qazaqstan qozğalısı men belsendi boykotqa şaqırğan Dempartiya bastamaşıl tobı birdey uaqıtta jäne bir jerde miting ötkizudi josparlağan. Al Qazaqstanda qızmetine tıyım salınğan, şetelden sayasi baspana alğan eks-bankir Mwhtar Äblyazov basqaratın QDT wyımı "bilik partiyasınıñ wpayın kemitu jäne äşkereleu maqsatında" jaqtastarın "Aq jol" partiyasına dauıs beruge ügittep, tüste 20 şaqtı qaladağı qarsılıq jiınına qatısuğa şaqırğan.
*Şımkent policiyası tärkilep, keyinnen prokuratura qaytarıp bergen baqılauşılardıñ kuälikteri turalı aqparat tolıqtırıldı