Bwdan eki jarım qasırday bwrınğı elimizdiñ geosayasi jağdayın Mağjan aqın «alıstan orıs-qıtay auır salmaq, jaqınnan tınşıtpaydı qalıñ qalmaq» dep asa däl aytıp berip edi. Qazir de jağday bwdan alaböten alıs emes. «Ürdi men kürdi arasındağı» lañınıñ salqının aytpağan künde de, jaqında jemqor jüye jan alqımnan alsa, alıstan orıs pen qıtaydıñ auır salmağınan arılğan joqpız. Degenmen, bwl salmaq qazaqqa teñ tüspegeni şın, Qazaq dalası jaqınğı tarihında orıstıñ tegeurinin köbirek kördi. Biraq, qazirgi jahandıq auqımdı özgeristerge ilese, Reseydiñ quatı kemip, Qıtaydıñ qaupi arta tüskendey.

Biılğı jıl barlıq elder üşin jaylı bolğan joq, solay da Resey üşin tipti de auır boldı. Jahandıq indetten tıs, el işi men özi ıqpal etip otırğan postkeñestik aymaqta da wpayın joğaltatın oqiğalar boldı. Atap-atap aytqanda, Belarus'tegi äli basılmay kele jatqan narazılıq Reseymen ımıralas jüyeniñ tağdırın qiındattı. Europadağı özine bäsekelestermen arada qalqan bolıp, aytqanına könip kele jatqan Belarus' jwrtındağı tolqu Mäskeuge de soqqı.

Al, Qarabaqtağı soğıs pen kelisim 200 jıldan astam uaqıt tek qana orıstıñ basım ıqpalındağı aymaqta Türkiyanı jaña oyınşı etip kirgizdi. Resey özin Oñtüstik Kavkazda äli de negizgi baqılauşı retinde körsetu maqsatında onda baqılauşı äskeri küşterin ornalastırdı. Alayda, «bir qazanğan eki qoşqardıñ bası sıymaydı», Türkiyanıñ bwl aymaqta tağı bir oyınşı retinde kirui bäri birdey Kreml'diñ wyqısın tınış etpeydi.

Qırğızstandağı jağdayda tikeley jäne ülken äserin körsetpe se de, sonıñ özi Ortalıq Aziyadağı Mäskeu nazarınıñ älsirep bara jatqanın bayqattı. Onıñ üstine Qıtaydıñ «qarız diplomatiyasına» belşeden batqan qırğız jwrtına nemkettilikke salınu Resey üşin azdı-köpti joğaltudıñ bası dese boladı. Bwlar az bolğanday Moldovada da batısşıl sayasatker bilik basına keldi. Ol kele salıp bastı sayasi maqsatı Europa Odağımen jaqındasu ekenin aşıq bildirdi.

Däl osılardan bir kem emes Reseydiñ işki qayşılıqtarı men qiınşılıqtarı da qozdanıp jatqanın bayqatqan Qiır-Şığıs pen Habarovsktegi jağdayğa da kuä boldıq. Mäskeuden alıs jatqan Qiır-Şığıs irgesindegi Qıtaydıñ ekonomikalıq ıqpalına jwtılıp, Mäskeudiñ uısınan susıp bara jatqanday. Bir esepten, Qiır-Şığıstı alıp qoya ma degen qauip, orıs-qıtaydıñ ımırasına mümkindik bermey, arasın alşaqtatıp baradı.

Ötken aptada NATO Reseyden köri Qıtay qateri turalı köbirek ayttı. Onıñ negizi de joq emes, bwl künde küni eñkeygen Reseyden köri, ekonomikalıq äskeri äleumeti artıp bara jatqan Qıtaydıñ qateri turalı Batıs elderi köbirek alañdaydı. Bwl bizge de qatıstı. Degenmen, «jılandı üş kertse de kesertkilik», Reseydiñ tağdırına erte bal aşuğa jäne bolmaydı. Öz tarabımızdan tek osı eki eldiñ damuı men qwldırauına qatıstı faktorlardı qadağalap otıru läzim.

“The Qazaq Times”