Brifing barısınan. Foto: skrin-qiındı ZOOM jelisindegi efirden

Düysenbi, 30 qaraşa küni täuelsiz azamattıq qoğam men qwqıq qorğau wyımdarğa salıq organdarınıñ negizsiz talaptarına baylanıstı qazaqstandıq Ükimettik emes wyımdar şwğıl onlayn-brifing ötkizdi. Baspasöz jiınında azamattıq qoğamnıñ birqatar täuelsiz kommerciyalıq emes mekemeleri men qwqıq qorğau wyımdarı salıq organdarınıñ «şabuılına» wşırağanı turalı mälimdedi.

Qazaqstan azamattıq qoğamı men täuelsiz qwqıq qorğau wyımdarınıñ ündeui:

Keyingi birneşe aptada azamattıq qoğamnıñ birqatar täuelsiz kommerciyalıq emes mekemeleri men qwqıq qorğau wyımdarı salıq organdarınıñ «şabuılına» wşıradı. Bizdiñ oyımızşa, olardıñ artında WQK (Wlttıq qauipsizdik komiteti) organdarı twr. Barlığı köşirip alğanday, bir-birinen ayna qatesiz aumaydı. Ärtürli aymaqtarda salıq organdarı salıq eseptiliginiñ 017.00 jäne 018.00 formaların toltırudağı qatelikterdi sıltauratıp, eskertu hattarın joldağan. Bwl formalardıñ barlığı şeteldik közderden qarjı alu merzimi men onıñ jwmsaluına qatıstı. Mäsele salıqtan jaltaru, qarjını zañsız jäne maqsatsız jwmsau jöninde emes, formanı toltıruğa qatıstı. QR qoldanıstağı äkimşilik qwqıq bwzuşılıq turalı kodeksinde formalardı toltırudağı qatelikter üşin qatañ jaza qarastırılğan. Eger qate aqparat bergeni anıqtalatın bolsa, kommerciyalıq emes wyımğa 500 mıñ teñge ayıppwl jäne 3 ayğa deyin jwmısın toqtatu (460-1 bap) jazası qarastırıluı mümkin.

2016-2017 jıldarı Qazaqstannıñ salıq jäne äkimşilik zañ bwzuşılıq zañnamalarına özgertuler engizilgen. Atap aytqanda, şetelden qarjı alatın kommerciyalıq emes qoğamdıq wyımdarğa esep berudegi zañ bwzuşılıqtar üşin qosımşa äkimşilik jauapkerşilik jüktelgen. Qazaqstandıq ükimettik emes wyımdar, halıqaralıq jäne täuelsiz wlttıq sarapşılar sol kezde bwl qosımşa esep beru, öziniñ mäni boyınşa, salıq organdarı men QR Aqparattıq jäne äleumettik damu ministrligi aldındağı esep berudi qaytalaytının, onı wsınu erejeleri zañdıq senimdilik pen boljamdılıq qağidattarına säykes kelmeytindigin atqan. Oğan qosa, zañnamada körsetilgen şarttar men erejeler salıq töleuşilerge tiisti blankilerdi toltıruda onıñ dwrıstığına tolıq senimdi boluğa mümkindik bermeydi. Al salıq organdarı, kerisinşe, zañdardı tolıq äri öz ıñğaylarına qaray paydalanuğa mümkindik alğan.

Qazirgi uaqıtta qazaqstandıq kommerciyalıq emes wyımdar halıqaralıq wyımdarmen, şeteldik zañdıq nemese jeke twlğalarmen jasalğan kelisim şattar, bank qızmetteri, barlıq jobalar, onıñ maqsatı men qarjısı jönindegi aqparattardı QR Aqparat jäne äleumettik damu ministrligine beredi. Bwdan bölek, kirister men şığıstar, salıq jäne byudjetke tölenetin mindetti tölemder jöninde salıq organdarına esep beredi.

Kommerciyalıq emes sektordıñ esep berui kommerciyalıq wyımdarmen salıstırğanda äldeqayda joğarı. Biraq kommerciyalıq sektordıñ investiciya tartu men birlesken käsiporın aşuda şetelden qarjı aluı öte joğarı. Bwl kommerciyalıq emes wyımdarmen salıstıruğa kelmeydi. Memlekettik organdardıñ özi ärtürli bağdarlamalar men jobalarğa halıqaralıq wyımdar, şeteldik bankerden köp jaqtıq nemese eki jaqtıq kelisim şarttar negizinde millionağan, milliardtağan dollar qarjı aladı.

Biraq kommerciyalıq emes wyımdarğa ğana kemsituşilik pen repressivti zañ normaları qarastırılğan.

Solıq kodeksi de, Äkimşilik qwqıq bwzuşılıq turalı kodekisi de «jalğan aqparat» termininiñ zañdıq mağınasın tüsindirmeydi. Qay aqparattıñ «jalğan» ekenin, äkimşilik jauapkerşilikke alıp keletinin, tehnikalıq qatelikter jäne t.b «jalğan aqparatqa» jata ma, joq pa onı salıq organdarınıñ özi anıqtaydı. Onıñ üstine, QR Äkimşilik qwqıq bwzuşılıq turalı kodeksiniñ 460-1 jäne 460-2 baptarı qasaqana ziyan keltiru baptarına jatadı. Jalğan aqparat beru ädeyi, qanday da bir zañsız maqsattarğa jetu üşin jasaladı. Biraq bizdiñ elimizde zañsızdıqtıñ maqsatın däleldeu bayağıda qajet bolmay qalğan. Qısımğa wşırağan wyımdar alğan eskertu hattarına qarap, salıq organdarınıñ atalmış formalardan tehnikalıq qatelik siyaqtı kez kelgen dünieni tauıp, qısqa uaqıt aralığında protokol toltırıp, ayıppwl salıp, wyım jwmısın toqtatuğa mümkindik alu kerekti jöninde tapsırma alğan degen qorıtındı jasauğa boladı. Salıq organdarı qızmetkerleriniñ is-äreketine, senimsizdigine, alañdaularına qarap, bwl olardıñ öz bastamaları emes, olardıñ bastı mindeti salıq jinau. Qısımğa wşırağan wyımdarğa salıq nemese byudjetke tölenetin özge de tölemder jöninde min joq. Olardıñ barlğı byudjetke tiisti salığın tölep otırğan adal salıq töleuşiler. Bwl şabıldardıñ sayasi maqsatı bar. Wyımdardı sotqa süyeu, eñ auır jağdayda olardıñ jwmısın belgili bir uaqıtqa deyin toqtatu. Biziñ bärin «estitin», bärin «köretin» ükimetimizdiñ özine jüktelgen halıqaralıq mindetterdi bwzıp, Ekonomikalıq ıntımaqtastıq jäne damu wyımı men FATF standarttarına qayşı, täuelsiz qwqıq qorğau wyımdarı men azamattıq qoğam birlestikterine ne sebepti däl qazir kedergi keltirip otırğanın bağamdau qiın. Biraq bwl is-äreket kezekti ret memlekettiñ imidjine, onıñ investiciyalıq aqualına jäne özge de reytingterine keri äserin tigizedi.

Bizge keletin bolsaq, ärine, biz öz wyımdarımızdı, Qazaqstan Respublikasınıñ sottarında jäne halıqaralıq deñgeydegi türli halıqaralıq koaliciyalarda, jwmıs toptarı men saraptamalıq qwrılımdarğa qatısu şeñberinde, sonday-aq halıqaralıq deñgeyde qorğau üşin barlıq qajetti şaralardı jasaymız, jäne oqiğalar teris damığan jağdayda biz memlekettik organdarmen jäne wyımdarmen qarım-qatınasımızdı qayta qarauğa mäjbür bolamız.

Qol qoyğandar:

«Erkindik Qanatı» QQ

«Qadir qasiet» QB

«Adam qwqığı men zañdılıqtı saqtau Qazaqstan halıqaralıq byurosı» RQB

«Halıqaralıq qwqıqtıq bastama» QQ

«MediaNet halıqaralıq jurnalistika ortalığı» QQ

«Qwqıqtıq media ortalıq» QQ

«Eho» QB

30 qaraşa 2020 jıl

Äzirge memlekettik salıq organdarı ükimettik emes wyımdardıñ mälimdemesine qatıstı eşqanday pikir bildirmedi. Atalğan wyımdardıñ keybiri keler jıldıñ 10 qañtarına belgilengen mäjilis jäne mäslihat deputattarın saylaudı baqılaudı maqsat etken.

"The Qazaq Times"