Gonkongte narazılıq qayta örşidi. Foto: VOA.

Beyjiñniñ qabıldağalı otırğan jaña wlttıq qauipsizdik turalı zañı onsız da qojırap twrğan Qıtay-Qıtay qatınasın uşıqtırıp jiberdi. Bwl jaña zañ qabıldanatın bolsa Gonkong sındı erekşe äkimşilik aymaqtardıñ statusı özgerui mümkin. Keşe, amerikalıq iskerlik müddelik toptar (Amerikalıq sauda palatası) Qıtay ükimetin Gonkongtağı «bir el, eki jüye» principin saqtauğa, al AQŞ-tı Gonkongpen sındarlı qarım-qatınastı damıtuğa şaqırdı.

Qıtaydıñ Jalpı wlttıq kongresiniñ (Halıq qwrıltayı dep te ataladı) talqılauına wsınılğan Wlttıq qauipsizdik turalı jaña zañ jobası mülde täuelsizdigi joq qwrıltay keñesinde kedergisiz qabıldanatını sözsiz. Sondıqtan da, AQŞ bwl zañ jobasınıñ maqwldanuına qarsı sankciya salu turalı josparlar jasauda. Tipti, Gonkongtıñ avtonomiya statusın da moyındamaudı da qarastırıp jatır. Anıqtay aytqanda, Qıtay atalmış jaña zañdı qabıldaytın bolsa, AQŞ Gonkongtı joğarı avtonomiyalı aymaq retinde tanudan bas tartadı.

Bwl Gonkong üşin ülken joğaltu boladı. Sebebi, 1992 jıldan beri kele jatqan AQŞ-Gonkong qarım-qatınası bwzılıp, Gonkong köptegen tariftik jeñildikter men artıqşılıqtardan ayırılıp, halıqaralıq qarjı ortalığı retindegi ornın tömendetip jiberedi. Sonday-aq, transwlttıq kompaniyalar Gonkongtan ketui de mümkin.

Qazir, pandemiya äserinen Gonkong ekonomiyası auır zardap şegude. Eger AQŞ Gonkongtı joğarı därejeli avtonomiyalı aymaq qatarında tanımasa bwl Gonkongtıñ ekonomikalıq dağdarısın tipti de tereñdetip jeberedi. Eger AQŞ-tıñ qatarına onıñ odaqtas elderi qosılıp, batıstıq demokratiyalıq elder Gonkongpen qarım-qatınasın özgertse, bwl «Şığıs jwldız» sanalatın Gonkongtıñ küniniñ batqanımen teñ. Ärine, bwl jağday Gonkongta ştab-paterleri bar amerikalıq kompaniyalar üşin de auır şığın boladı.

Bloomberg News habarlağanday, Tramp äkimşiligi Qıtayğa qarsı birqatar kişigirim sankciyalar qarastıruda. Bwl sankciya mazmwnınan habarı bar, biraq salauatın körsetkisi kelmegen amerikalıq şeneuniktiñ mälimetine qarağanda, AQŞ-tıñ qarjı qızmeti wlttıq qauipsizdik turalı jaña zañdı iske asırumen aynalısatın qıtaylıq şeneunikter men käsiporındardıñ mämilelerin baqılap, mülkin mwzdatuı mümkin. Onıñ aytuınşa, ükimetaralıq agenttikterdiñ şeneunikteri äli de sankciyalar josparın talqılau üstinde, onı qalay jüzege asıru turalı naqtı dayın bolmağan.

Qalıptasqan bwl jağdaylar, Tramp ükimetiniñ mindetterin auırlata tüspek. YAğni, AQŞ Kongresi Gonkong mäselesi boyınşa Tramp ükimetine qısımdı küşeytedi, Gonkongqa qoldau körsetudiñ tiimdi jolın tappayınşa Kongress qısımı jalğasa beredi. Onıñ sırtında Tramp äkimşiligi Qıtayğa qarsı sankciya sala otırıp, AQŞ-Gonkong qatınasın bwzıp almaudı qadağalauı da kerek.

Gonkongta narazılıq örşidi. Halıqaralıq wyımdar Qıtay ükimetiniñ Gonkong mäselesin barınşa beybit joldarmen, «Bir el, eki jüye» principin saqtay otırıp şeşuge şaqırıp jatır.

“The Qazaq Times”