Özbekstan söz bostandığı reytinginde 4 orınğa joğarıladı. «Şekarasız tilşiler» (Reporters Without Borders/RSF) halıqaralıq ükimettik emes wyımınıñ esebinşe, oñtüstiktegi körşi el alğaş ret Qazaqstannıñ aldına tüsti.
Taşkent 2017 jıldan beri 13 orın alğa jıljıp, bügingi tañda 156-orınğa twraqtadı. Wyım eks-prezident Islam Kärimovtiñ qazasınan keyin elde söz erkindiginiñ aujayı «aytarlıqtay jaqsarğanın» atap ötken. Wyımnıñ mälimetinşe, jergilikti bilik qamaudağı jurnalisterdi bosatu, halıqaralıq sayttarğa (Voice of America, Amerika ovozi, BBC Uzbek, Deutsche Welle, Amnesty International, Human Rights Watch, «Şekarasız tilşiler» jäne «Ferğana») qoyılğan bwğattı alıp tastau, BAQ ökilderin tirkeudi jeñildetu sekildi oñ şeşimderdi jüzege asırğan.
«Şekarasız tilşiler» wyımınıñ sarapşıları sayasi plyuralizmge batılı jetken elderde ğana söz erkindigi tolıq mağınada ornaytının aytadı. Özbekstan halıqaralıq jurnalisterge esigin qayta aşqanı quantadı.
Alğaşqı üştikke Norvegiya, Finlyandiya jäne Daniya kirse, soñğı bestikti Jibuti, Qıtay, Eritreya, Türkmenistan jäne Soltüstik Koreya ayaqtağan. Al Qazaqstan şe?..
Qazaqstan bıltırğa qarağanda nebäri bir orınğa ğana alğa jıljığan, 157-orında. Wyımnıñ elderge arnalğan jekelegen twjırımdamasında «bilik internet, jañalıqtar saytın, äleumettik jeli men messendjerlerdi baqılaudı küşeytkeni» jazılğan. Mwnday qorıtındı keyingi 4 jıldan beri aqparat ministri qızmetin atqarıp kele jatqan Däuren Abaevtıñ kezinde jasalıp otır.
Al Orta Aziyadağı eñ erkin baspasöz «nominaciyası» Qırğızstanğa tiesili. Bişkektiñ mediağa qatıstı «aşıq äri meyilinşe möldir, toleranttı sayasatınıñ arqasında» el 82-orındı ielengen. Dese de bayandamada äli künge deyin şeşimin tappağan «jurnalistik zertteu jürgizuge resurstar men aqparattıñ qoljetimsizdigi», «jemqorlıqqa qatıstı taqırıptıñ («Matraimovtar isi») jurnalistiñ jeke ömirine qauip töndirui» siyaqtı mäseleler barı aytılıp, mwnı şeşudiñ jalğız jolı – «prezidentti qorğauğa bağıttalğan zañdar joyu jäne sot jüyesiniñ täuelsizdigi qamtamasız etu» delingen.
Soltüstikte körşi ornalasqan Resey atalğan reytingte 149-orında. Bwl elde de BAQ-qa qısım jiiley tüsken.