Qazaqstan jazuşılar odağı men "Qazaq ädebietiniñ" 85 jıldıq mereytoyındağı pikir qayşılığı

Almatıda wlt ruhaniyatınıñ aynası äm el tağdırınıñ kelbeti bolıp kele jatqan Qazaqstan Jazuşılar odağı men «Qazaq ädebieti» gazetiniñ 85 jıldığı keñ kölemde toylandı.

Abay atındağı qazaq memlekettik akademiyalıq opera jäne balet teatrında ötken merekelik plenum otırısına alıs-jaqın şetelderden qonaqtar, el ziyalıları men joğarı lauazımdı şendiler qatıstı. Qazaqtıñ «Üş bäyteregi» atanğan İliyas Jansügirov, Säken Seyfullin, Säbit Mwqanov sındı iri twlğalar basqarğan orda basınan san qilı kezeñdi ötkergeni belgili.

Jazuşılar odağınıñ irgetası 1934 jılı qalanğan. Qwrıltay kezinde İliyas Jansügirov törağa bolıp saylanğan bolatın. Sonday-aq Säken Seyfullin, Mağjan Jwmabaev, Ahmet Baytwrsınov, Mirjaqıp Dulatov siyaqtı wlt qayratkerleriniñ eren eñbegi onıñ odaq bolıp qalıptasuına ülken septigin tigizdi.

Merekelik plenum bastalar kez. 9 jeltoqsan 2019 jıl. Almatı. Foto: QJO

Mereytoyğa 8 memleketten kelgen jazuşılar odağınıñ basşıları men müşeleri qatıstı. Sonımen qosa Qazaqstannıñ memlekettik hatşısı Qırımbek Köşerbaev pen qala äkimi Baqıtjan Sağıntaev bayandama jasadı. Bwdan keyin wyımnıñ osı jıldar aralığında jetken jetistigi men atqarılğan auqımdı jwmıstarı turalı aytıldı. Söz minbesine şıqqan Wlttıq akademiya basşısı, ğalım Mwrat Jwrınov odaq wjımın, el halqın qwttıqtap, akademiya men odaqtıñ tağdırlas ekenin söz qılıp, atalğan mañızı zor wyımdardıñ qoğamdıq birlestik deñgeyine tüsip ketkenine qınjılısın bildirdi. Sonımen qatar Qazaqstannıñ halıq ärtisi Asanäli Äşimov, belgili aqın Oljas Süleymenov aqjarma tilekterin jaudırıp, jılı lebizin joldadı.

Belgili aqın, qoğam qayratkeri Oljas Süleymenov. 9 jeltoqsan 2019 jıl. Almatı. Foto: QJO

Jazuşılar odağı büginde 800-den astam qalamgerdiñ basın biriktirip otır. Al qazir onıñ qwramına köptegen jas qalamger qosılğan. Sondıqtan kez kelgen jazuşığa erekşe qwrmetpen qaraytın köpşilik bwl wyımnan ärqaşan medeu bolar minez ben demeu bolar söz kütetini ras. Qazaq qara söziniñ qaraşañırağınıñ qwrılğanına 85 jıl toluına oray, plenum qarsañında odaq törağası aqın Wlıqbek Esdäuletwlı bergen swqbatında biılğı oñ üderister jayına toqtalıp:

Odaq basşısı, aqın Wlıqbek Esdäuletwlı arnayı bayandama oqıdı. 9 jeltoqsan 2019 jıl. Almatı. Foto: QJO

– Biıldıñ özinde Jazuşılar odağı müşeligine 400-ge juıq ötiniş tüsti. Jalpı Qazaqstan boyınşa 800-ge juıq müşe bar. Olardıñ 600-ge juığı zeynet jasındağı adamdar. Meniñ oyımşa, qazir biz jas wrpaqtı köterip, şığarmaşılığına qoldau beruimiz kerek. Ädebietimizdiñ küşi jastarda, ädebiettiñ keleşegi de jastarda. Biz jastardı müşelikke alıp, qamqor bolıp, jağday jasauımız kerek, – degen edi.

Saltanattı jiın soñında qalamgerlik qırımen tanılıp, ağa buın men ädebietsüyer qauımnıñ ıstıq ıqılasına bölenip jürgen, söz dodasında qara üzip ülgergen bir top jas odaqtıñ müşeligine qabıldandı. Qırımbek Köşerbaev öz kezeginde «Jazuşılar odağınıñ tarihında jüzdegen tomğa jük bolatın tağdırlar şejiresi jatır» dep tamsansa, qala basşısı Baqıtjan Sağıntaev:

Ruhaniyat qaraşañırağına qwttıqtay kelgen qala äkimi Baqıtjan Sağıntaev. 9 jeltoqsan 2019 jıl. Almatı. Foto: QJO

– Süyikti qalamız turalı qalam terbemegen jazuşı, tolğanbağan aqın joq dese boladı. Qazir Almatıda Jazuşılar odağınıñ 360 müşesi twradı. Sol qalamgerlermen keñ kölemde de, jeke de birneşe märte jüzdesip pikir almastıq», – dedi.

Qazirgi tañda qalamgerlerdiñ jasıl üyinde qızu jöndeu jwmıstarı jürip jatır. Biıl şildede şahar bastığı Sağıntaev odaq ğimaratınıñ tozğanın eskerip, jalğa berilgen mekemeniñ jerin qaytaruğa uäde bergen edi. Ğimarattıñ jöndeu jwmıstarına byudjetten 250 million teñge bölingen.

Resey, Täjikstan jäne türki tildes elderden kelgen ädebi delegaciya ökilderi "Üş bäyterek" kitabınıñ twsaukeserine qatıstı. 9 jeltoqsan 2019 jıl. Almatı. Foto: QJO

Keş barısında memlekettik hatşı öz sözinde odaqtı memleket byudjetinen qarjılandıru bastaması qaralıp jatqanın habarladı. Joğarı instanciyanıñ ädebiet oşağın qoldauına qatıstı äleumettik jeli qoldanuşıları ärtürli pikir bildirip jatır. Sonıñ biri, belgili jurnalist Bolat Mürsälim qoğamdıq wyımdardı qarjılandırudıñ tübi dekommunizaciyağa köleñkesin tüsiretinin aytadı. Ol «Eger byudjetten odaqqa aqşa tikeley beriletin bolsa, onda ol zañğa qiğaş sıqıldı. Odaqtı qarjılandırsa, Suretşiler, Kinematograftar odağın da, Dini basqarmanı da qarjılandıruı kerek. Tipti, marka jinauşılar men kaktus ösiruşiler birlestikterin de qoldau kerek. Qoğamdıq wyımdı büytip tügel qarjılandırsa, biz sovettik jüyege qayta oralamız. Ol bizge kerek emes», – deydi öziniñ facebook  parağında.

Belgili jurnalist Bolat Mürsälim. Foto: aşıq derekköz

"The Qazaq Times"