Ötken aptanıñ soñında, Iranda janarmay bağasınıñ köteriluine baylanıstı narazılıq şarası bolğanı mälim. Eldiñ ruhani kösemi narazılıq äreketterdi dürbeleñ jäne basbwzarlıq retinde bağaladı. Ayatollanıñ pikirinen keyin Iran ükimeti el köleminde ğalamtordı jauıp tastadı, sodan beri 6 kün ötse de Iranda ğalamtor äli qosılmadı.

Eñ mañızdısı Irandağı narazılıqtı ükimettiñ bülik qatarında bağalauı bolıp otır. Keybir mälimetterge qarağanda Iran policiyası ereuilşilerdi taratu üşin oq atqan. Bwdan bwrın VOA aqparattıq agenttigi Amnesty International wyımınıñ mälimetine silteme jasap, Irandağı narazılıq kezinde 106 adam qaza taptı degen de mälimet taratqan edi. Birqatar älemdik aqparat qwraldarı adam ölimi bwdan da köp boluı mümkin dep boljap otır.

Osı taqırıpqa baylanıstı Irannıñ resmi aqparat qwraldarında tarağan habarlardan Tehran biligi eldegi narazılıqqa baylanıstı Batıs elderin ayıptap jatqanın köremiz. Aytalıq, jartılay resmi ParsToday aqparattıq agenttigi bir habarında: «Büliktiñ astarında AQŞ-tıñ Ortalıq Barlau Agenttiginiñ (CIA) izi jatqanı belgili boldı», – dep mälimdedi.

Şetelde twratın irandıqtar tuıstarımen habarlasa almay otırğanın äleumettik jelilerde jazıp jatır. AQŞ prezidenti Donal'd Tramp Irandağı internettiñ jabıluın biliktiñ öz qılmısın jasıru üşin jasağan qadamı dep ayıptadı. «Iran biligi öziniñ qılmıstı jäne üreyli äreketterin jasırıp qalu üşin ğalamtordı jauıp otır», – dedi AQŞ prezidenti.

NetBlocks ükimettik emes wyımı älemdegi ğalamtor paydalanu ürdisin tınbay baqılap otıradı. Atalğan wyım Irandağı ğalamtor jelisiniñ üzilui bwğan deyin eş elde körinbegenin ayttı. El köleminde ğalamtor paydalanu deñgeyi bwrınğımen salıstırğanda 5 payız ğana bolğan. Bwl tek resmi orındardıñ qajettiliginen tıs barlıq ğalamtor jelisiniñ jabılğanın tüsindirip twr.

Mälimetterge qarağanda, Iran sekildi elde internet jelisin bir ğana tetikpen öşirip tastau mümkin emes. Aytalıq, Irannıñ ğalamtor jelisin birneşe jeke kompaniya satıp alğan. Bwnday jağdayda bükil el köleminde internetti jauıp tastau asa qiın. Alayda, şetelmen baylanıs ornatudı Wlttıq telekom kompaniyası men Fizika jäne matematika institutı sındı eki memlekettik mekeme baqılauına alğan. Demek, şet memlekettermen baylanıs ornatudı Iran biligi op-oñay-aq öşirip tastay aladı.

Qazir, Irannan sırtqa şıqqan sanaulı aqparattar ondağı özge elderdiñ ğalamtor jelileri, şeteldik baylanıs qwraldarın paydalanğan sanaulı közderden ğana tarap twrğanı belgili. Sondıqtan da, Irandağı narazılıq şarası men oğan qarata ükimettiñ reakciyası turalı tolıq mälimetten älem jwrtşılığı habardar emes.

“The Qazaq Times”