Bir biliktegi qos vedomstvonıñ ekiwştı wstanımımen eki ottıñ arasında qalğan Bağdat Mänizorov şın mäninde ayıptı ma, älde naqaq qwrban ba?
«Mänizorov isiniñ» hronikası
Aydan astam uaqıt atışulı «Mänizorov isiniñ» bastı keyipkeri Almatı oblısı äkiminiñ orınbasarı Bağdat Mänizorov el işinde jeldey tarağan «26-sında wstalıptı-wstalmaptı» degen sıbısqa Sıbaylas jemqorlıqqa qarsı is-qimıl agenttigi 27 qırküyek jauap bergen edi. Antikorrupciya agenttiginiñ birinşi orınbasarı Oljas Bektenov Mänizorovtıñ wstalğanın rastap, onıñ «uaqıtşa qamau izolyatorında otırğanın» habarlağan.
Artınşa qazannıñ 2-si küni agenttik törağasınıñ orınbasarı Bektenov BAQ ökilderine Mänizorovtıñ «Qılmıstıq kodekstiñ» 190-babı (4-bölim 2-tarmağı) «Alayaqtıq» ayıbı boyınşa küdikke ilingenin mälimdedi. Sol kezde «Vremya» basılımı küdikti şeneuniktiñ üstinen alğaşında «para alu» babı boyınşa qılmıstıq is qozğalıp, keyinnen «alayaqtıqqa» auıstırılğanın äri Mänizorovtıñ kömekşisi jurnalisterge onıñ tergeu izolyatorında emes, auruhanada ekenin habarlağanın jariyaladı. Al antikorrupciyalıq byuro «Mänizorovtı üyqamaqqa auıstıru jaylı ötiniş jasalğanın» habarlağan bolatın.
28 qazanda Bas prokuratura küdikke alınğan şeneuniktiñ üstinen qozğalğan qılmıstıq isti toqtatqanı jaylı qwjattıñ köşirmesi äleumettik jelilerde taradı. Onda aldımen qılmıstıq isti swratıp alğan Bas prokuratura keyin qılmıs qwramı joq degen sebeppen tağılğan ayıptar zañsız ekeni jazılğan.
Qazannıñ 29-ı Bağdat Mänizorovtıñ advokatı Almas Demesinov qorğauındağı şeneunikke tağılğan ayıp alındı dese, 30 qazan bas prokurordıñ orınbasarı Marat Ahmetjanov Wlttıq byuro qızmetinen ağattıq ketkenin aytıp, toqtatılğan qılmıstıq isti negizsiz qozğağan jäne tergegen organğa eskertu berilgenin äri osığan qatıstı birqatar qızmetker tärtiptik jauapkerşilikke tartılatının mälimdedi.
Almatı oblıstıq äkimdiginiñ baspasöz qızmeti däl sol küni äkim orınbasarınıñ öz jwmısına oralğanın, qızmettik mindetine kiriskenin habarladı.
Alayda agenttikke qarastı tergeu departamentiniñ bastığı Qanat Süleymenovtıñ aytuınşa, byurolıq vedomstvo Bas prokuraturanıñ şeşimimen kelispeydi, sonday-aq tiisti arız joldanğan. Süleymenov öz sözinde «Al, qızmetkerlerimizdi jazalaymız ba, joq pa, ol jağın özimiz şeşemiz» degen bolatın:
– Bas prokuratura bizge qızmetkerlerdi jazalau turalı hat jiberdi. Qazir Agenttik basşılığı onı qarap jatır. Ol arız qanşalıqtı negizdi ekenin jäne qızmetkerlerge tärtiptik jaza qoldanıla ma, joq pa, agenttik basşılığı şeşedi. Olar Ortalıq apparattıñ qızmetkerleri. Naqtı neşe adam ekenin ayta almaymın, qwpiya.
Tipti bügin, 31 qazan birinşi tergeu departamentiniñ bastığı Qanat Süleymenov «Derekterge süyeneyik. Bizge agenttikke eki azamat keldi. Biz olardıñ şağımdarın Sotqa deyingi tergeulerdiñ birıñğay tizimine engizdik. Tergeu barısında qılmıstıq is Bas prokuratura qılmıs oqiğası bolmağan jağdayda toqtaudı swradı. Büginde biz bwl şeşimmen kelispeymiz jäne Bas prokuraturağa qarsı pikir bildirdik», – dedi.
Vedomstvoaralıq aytısqa twjırım
Osılayşa memlekettik deñgeydegi küştik qwrılımdardıñ arasında Mänizorov mañında taytalas jürip jatqanday. Bwrın-soñdı Qazaqstan qoğamında bolmağan vedomstvoaralıq aytıs nemese birin-biri teristeu qaytkende de jaña sipat alıp, eldiñ qızu talqısına tüsip jatır. Mänizorov isi aynalasındağı vedomstvoaralıq tartıs taqırıbına baylanıstı oqiğanıñ bas-ayağın baqılap otırğan qoğam qayratkeri, belgili sayasatker Dos Köşimniñ oyın swrap körip edik:
«Meniñşe, bwl jağday bizdegi qos biliktiktiñ belgisi emes. Öytkeni Mänizorov sonşalıq deñgeydegi lauazımdı basşı emes qoy.
Atalğan jayt müddeli toptar nemese Aqorda-Kitaphana arasındağı teketires degen bos söz. Antikorrupciyaıq agenttik pen qwzırlı organnıñ «jaqsı qadamı» siyaqtı. Ädette, bizdegi mekemeler özinen joğarı organ ne dese soğan bas şwlğıp, ündemey qalatın. Öziniñ istegen isine jauap bermeytin-di. «Biz wstadıq pa, sonı däleldep şığamız» deuiniñ özi Qazaqstanda öte sirek qwbılıs.
Kelesi qadamdı agenttik jasap, mäseleni qoğamğa şığaruı kerek.
Memlekettik qos tarmaqtıñ arasındağı tartıs äyteuir bir taraptıñ zañsız äreket etkenin añğartadı. Demek zañdı ne agenttik, ne prokuratura bwzıp otır. Bwl anıq. Mwnday jağdayda qoğamğa jüginip, agenttik «bälen uaqıtta wstadıq, mına sebepti, dälelimiz minekey» degeni abzal, örkenietti, qwqıqtıq elderge tän dünie bwl. Konstituciyamızda «qwqıqtıq memleket» dep körsetilgeni bar.
Mänizorovtı wstadı ma, wstağan sebepterin aytuğa mindetti. Bwğan beyjay qarap, prokuratura ayttığa erip qoya salmauımız kerek.
Eger prokuratura aytqanday şeneunik negizsiz wstalğan bolsa, onda agenttiktiñ iske qatıstı twlğaların jaqsılap twrıp jauapqa tartu qajet. Al kerisinşe bolğan jağdayda, prokuratura bayıbına barmay ne ädeyi isti toqtatqanı üşin özderi jazalanuı tiis. Bwl twsta eñ mañızdı mäsele – jauapqa tartu. Eki taraptıñ bireui jauap berui şart. Olay bolmasa, mwnıñ bäri – oyın».
Replika: 10 şilde de ğana oblıs äkiminiñ orınbasarı bolıp tağayındalğan Bağdat Mänizorov osığan deyin wzaq jıldar boyı memlekettik qızmet atqarğan. Almatı qalalıq memlekettik säulet-qwrılıs baqılau basqarmasın eki jıl basşılıq etse, är jıldarı «Şağan» sauda üyiniñ prezidenti, Almatı oblısındağı Aqsu jäne Köksu audandarı men Almatıdağı Alatau audanınnıñ äkimi, 2008-2017 jıldar aralığında Alatau audanınıñ äkimi boldı.