Prezident Toqaevtıñ qatısuımen ötken Almatı qalasın damıtu mäseleleri jöninde keñes. 29 qazan 2019 jıl. Almatı. Foto: Aqorda

Prezident Qasım-Jomart Toqaev Almatı qalasın damıtu mäseleleri jöninde keñeste şahar basşılığına birqatar tapsırmalar bere otırıp, "erekşe eskertu" jasadı.  

Aqorda taratqan aqparğa qarağanda, Qasım-Jomart investiciya tartu, jaña jwmıs orındarın aşu, infraqwrılımdı damıtu, şağın jäne orta biznestiñ örkendeuine jağday jasau, sonday-aq, ekologiyanı qorğau äkimderdiñ jwmısındağı negizgi körsetkiş ekenin aytqan.

– Almatınıñ atqarar röli öte mañızdı. Qalada basqa öñirlerge ülgi bolatınday köp jwmıs atqarılıp jatır. Degenmen, qalanı äri qaray damıtu, halıqtıñ äl-auqatın arttıru, twrmıs sapasın jaqsartu – kün tärtibinen tüspeytin mindet ekenin wmıtpağanımız jön, – dedi memleket basşısı.

Almatı qalasınıñ qazirgi äkimi Baqıtjan Sağıntaev. 29 qazan 2019 jıl. Almatı. Foto: Aqorda

Toqaev biznes pen innovaciyanı damıtu esebinen qala ekonomikasınıñ joğarı ösimin qamtamasız etudiñ mañızdılığın bastı mindet retinde ayttı. Atalğan bağıt boyınşa qaladağı atqarılğan jwmıstarğa toqtalğan Memleket basşısı qalanıñ industriyalıq aymağında 33 kompaniya tirkelgenin jäne 156 milliard teñgeden astam investiciya salınğanın mısalğa keltirdi. Sonımen qatar, prezident atalğan aymaqta 7 jıl işinde nebarı 6 jaña käsiporın iske qosılğanın, biıl tek 1 şağın zauıt qana jwmıs istey bastağanına nazar audardı.

Prezident Toqaevtıñ qatısuımen ötken Almatı qalasın damıtu mäseleleri jöninde keñes. 29 qazan 2019 jıl. Almatı. Foto: Aqorda

Osığan oray Toqaev qala äkimine industriyalıq aymaqqa, äsirese, joğarı tehnologiyalıq jäne eksportqa beyimdelgen jaña jobalar tartuğa keñes berdi.

Memleket basşısı innovaciyanı damıtudıñ jäne tıñ jobalardı engizudiñ mañızdılığına toqtalıp, qalada jetekşi universitetter şoğırlanğanın jäne ğılımi äri kadrlıq äleueti jaqsı ekenin atap ötti. Bwl rette ol osı salada mañızdı äzirlemelerdiñ joğına nazar audarıp, Almatıdağı «Innovaciyalıq tehnologiyalar parki» arnayı ekonomikalıq aymaqtıñ potencialın paydalanudı tapsırdı.

Qazaqstan prezidenti qaladağı biznes ahualdı jaqsartu jäne onıñ investiciyalıq tartımdılığın arttıru jönindegi jwmıstardı jandandırudı tapsırdı.

– Eger biz elimizdegi iri qalalardıñ, jalpı elimizdiñ investiciyalıq jäne turistik tartımdılığın şınımen arttırğımız kelse, juıq arada şeteldikterdi köşi-qon policiyası organdarında mindetti tirkeu siyaqtı anahronizmnen qwtılu kerek, – dedi ol.

Bayandamada şağın jäne orta biznestiñ damuına kedergi keltiretin problemalardı şeşudiñ mañızdılığın atap ötti.

Prezident Toqaev Almatığa eki kündik jwmıs saparınıñ birinşi küni. 29 qazan 2019 jıl. Almatı. Foto: Aqorda

– Käsipkerlerge jürgizilgen saualnama nätijesinde köptegen körsetkişter boyınşa qala jergilikti atqaruşı organdar jwmısınıñ tiimdiligi, sıbaylas jemqorlıqtıñ taraluı, tekserulerdiñ negizdiligi jöninen artta qalıp keledi. Şağın jäne orta bizneske jan-jaqtı qoldau körsetu, türli kedergilerdi alıp tastau mindeti qala äkimdiginiñ moynında qala beredi. Almatı elimizdiñ bastı iskerlik ortalığı märtebesin saqtauı tiis, – dedi.

El basşısı tamaq önimderine, eñ aldımen, nan men et önimderine qımbattauına jol bermeu kerektigin ayttı.

– Azıq-tülik önimderine bağanıñ ösui bizdiñ ekonomikamızdıñ osaldığınıñ ayqın körsetkişi bolıp tabılatının moyındau kerek. Mısalı, sırtqı narıqtarda kon'yunkturanıñ naşarlauına silteme jasau müldem orınsız. Ükimet ekonomika ösiminiñ jaña tetikterin qwru üşin qosımşa şaralar äzirledi. Bwl şaralardı men arnayı keñeste maqwldadım. Olardı şwğıl türde jüzege asıru qajet, – dedi Toqaev.

Jiınğa qatısqan şen-şekpendiler. 29 qazan 2019 jıl. Almatı. Foto: Aqorda

Prezident kelesi bir mañızdı mindet retinde qala twrğındarınıñ äleumettik jağdayın ayttı. Ol jwmıssızdıq problemasın, medicinalıq qızmet körsetu isin jaqsartu qajettigin, sonday-aq, jalpı bilim beretin mektepter men balabaqşalardağı orın tapşılığın erekşe atap körsetti.

Ömir sapasın arttıru men qalanıñ infraqwrılımın damıtu isin qamtamasız etu mäseleleri de söz etildi.

– Biz Almatını halıqaralıq biznes jäne turizm ortalığı retinde körsetemiz. Sondıqtan qala twrğındarınıñ ömir süru sapasın arttıru jönindegi barlıq jwmıs halıqaralıq standarttarğa say beyimdelui tiis. Eñ bastısı, azamattarğa qalada ömir süru qolaylı äri jaylı boluı kerek. Bwğan üyge baratın joldıñ boluı, äleumettik infraqwrılımnıñ jaqın äri qoljetimdiligi, sapalı auızsumen, gazben, üzdiksiz elektr quatımen jäne jılumen qamtamasız etilui siyaqtı birqatar faktorlar äser etedi, – dedi Toqaev.

Prezident köşelerdi jarıqtandıru, aulalardıñ jağdayın jaqsartu, arıq jüyesiniñ jwmısın retteu jönindegi problemalardı şeşu üşin qala äkimdigine tapsırma berdi.

Almatı qalasın damıtu mäseleleri jöninde keñeste şahardıñ qılmıstıq äleueti turalı söz boldı. 29 qazan 2019 jıl. Almatı. Foto: Aqorda

Memleket basşısı qalanıñ kölik infraqwrılımın damıtuğa baylanıstı jetistikterin atap ötip, osı saladağı birqatar mäselelerge nazar audardı.

– Kün sayın Qaskeleñ, Qapşağay, Talğar jağınan jäne Qwlja küre jolı arqılı qalağa 200 mıñnan astam avtomobil' keledi. Bwl Almatıda, äsirese tañerteñ jäne keşki uaqıttarda keptelis jasaydı. Bwl problemanı avtojoldardı qayta salu jäne keñeytu arqılı ğana emes,  sonday-aq, metro jelileriniñ sanın arttıru jäne qala men irgeles audandardı qosatın qoğamdıq kölikti damıtu arqılı şeşu qajet, – dedi.

Prezident Almatınıñ seysmologiyalıq twrğıdan belsendi aymaqta ornalasqanın ayttı.

– Qala twrğındarı soñğı seldi jaqsı biledi. Bwl – halıqtı alañdatıp otırğan mäsele. Qalada sel qauipsizdigin tolıq qamtamasız ete otırıp, «Aqsay» jäne «Ayusay» şatqaldarında bögetter salu jwmısın bastau qajet, – dedi memleket basşısı.

Keñes barısında Toqaev qalanıñ ekologiyalıq ahualı men auanıñ sapasına basa män berdi. Ol qoğamdıq kölikterdi gazğa jäne basqa da janarmaydıñ ekologiyalıq türlerine köşiru isin ayaqtaudı, qalanıñ jeke sektorların jäne qala mañı aymağın gazdandırudı  jüzege asırudı, ağaştardı, alma baqtarın zañsız otau mäselesine baqılau ornatudı, sonday-aq, qalanı kögaldandıru jäne Almatı aportın qayta qalpına keltiru jwmıstarın jandandırudı tapsırdı.

Prezident öz sözinde Kökjaylau tau şañğısı kurortın salu mäselesine nükte qoydı.

– Bwl mäselege qayta-qayta oralmau üşin osı jobamen aynalısuğa tıyım salamın. Onıñ üstine barlıq käsibi ekologtar da oğan qarsı şığuda, – dedi Memleket basşısı.

Kökjaylauğa barar joldağı bağdar belgi. Foto: aşıq derekköz

Toqaev megapolistiñ turistik äleueti turalı ayta kelip, turistik önimderdi öte joğarı deñgeyde damıtu üşin Almatınıñ äleueti zor ekenin atap ötti. Bwl tau, mädeni, etnografiyalıq turizm siyaqtı, iskerlik turizmge de qatıstı. Prezident 2025 jılğa deyingi turistik salanı damıtudıñ memlekettik bağdarlamasında Almatı öñiriniñ tau klasteri basım bağıt bolıp belgilengenin ayttı.

– Ükimet pen qala äkimdigine taulı aymaqtardıñ josparın jüzege asıru isin bastaudı tapsıramın. Bwl joba 2 milliard dollardan astam investiciya tartıp, keminde 30 mıñ jwmıs ornın aşa aladı. Bwl rette barlıq şeşimder halıqtıñ pikirin eskere otırıp qabıldanuı qajet ekenine nazar audaramın, – dedi ol.

Prezident Toqaevtıñ qatısuımen ötken Almatı qalasın damıtu mäseleleri jöninde keñes. 29 qazan 2019 jıl. Almatı. Foto: Aqorda

Memleket basşısı qoğamdıq qauipsizdikti qamtamasız etu mäselelerine de toqtaldı.

– Ökinişke qaray, Almatı qılmıs deñgeyi boyınşa elimizde birinşi orında twr. Bwl jerde wsaq qwqıq bwzuşılıqtar – wrlıq pen bwzaqılıqtıñ ülesi basım. Olardıñ köptigi sonşalıq, qala twrğındarı bwl jağdaydı qılmıs jaylap alğanday qabıldaydı. Bwl – qala twrğındarın tolğandıratın bastı mäselelerdiñ biri, – dedi  Toqaev.

Sonımen qatar, keñeste prem'er-ministrdiñ birinşi orınbasarı Älihan Smayılov, Almatı qalasınıñ äkimi Baqıtjan Sağıntaev, Prezidenttiñ kömekşisi Aida Balaeva, sonday-aq, Industriya jäne infraqwrılımdıq damu ministri Beybit Atamqwlov söz söyledi.

"The Qazaq Times"