Qorğanıs ministri Nwrlan Ermekbaev Arıs qalasın oq-däriden tazartu jwmıstarına qatıstı äskerilerdiñ «qauipti» jağdayda eñbektenip jatqanın ayttı.
Ermekbaevtıñ sözinşe, Arıs qalasındağı jağdaydı retteu maqsatında 700-den astam adam tartılğan. Ol:
– Biz qazir Joğarı bas qolbasşınıñ tapsırmasın orındap jürmiz. Qalğan oq-därini tezirek şığarudı talap etip otırğan arıstıqtardıñ talabı, memlekettik qajettilik bar. Biz ondağı jwmıstarğa äskerge şaqırılğandardı jwmıldırmaymız. Tek biliktiligi joğarı, dayarlanğan saperler men injenerler, äskeri policeylerdi tartamız. Barlığı da kelisimşart boyınşa qızmet etetinder», – dedi ükimet kuluarında.
Ol Arıs mañında qanşa oq-däri qalğanın aytuğa qwqı joq ekenin atap ötti. Biıl 24 mausımdağı 45 mıñ twrğını bar Arıs jwrtınıñ jüregin şaylıqtırğan alapat jarılıstan keyin qorğanıs ministrligi 2020 jıldıñ mamır ayına deyin äskeri oq-däriniñ qalğan 30 payızın tüpkilikti türde tügel köşiriletinin mälimdegen edi. Şildeniñ işinde prezident Toqaev Arıstağı joyqın jarılısqa jol bergeni üşin Nwrlan Ermekbaevqa qatañ sögis jariyalağanı esimizde. Sol kezde äskeri qoyma aumağınan köşirilip ülgermegen 800-den astam vagonğa jük bolarlıq 28 mıñ tonna oq-däri barı aytılğan bolatın.
Söz arasında «Äskeriler barlıq jerde jwmıs istep jatır. Alayda qazir qala twrğındarına tikeley qauip tönip twrğan joq. Qalanıñ barlıq derlik aumağı tazartılğan. Negizgi jwmıstar jarılıs bolğan äskeri bölimniñ aumağında jürgizilip jatır. Jwmıs qauipti», – dedi ministr. Äskerilerge «qauipti», arıstıqtarğa qaupi joq tazartu jwmıstarı äli de jalğasadı äri maman tapşılığı mäselesi seziletin körinedi.
Ministrlik mälimeti boyınşa, 90 tonnağa juıq artilleriyalıq oq-däri saqtaulı twrğan Arıstağı äskeri qoymanıñ 70 payızı janıp ketken. Qoymada kem degende 40-50 ret aralığında jarılıs bolğan. Sondağı 28 mıñ tonna (KTK) men 90 tonnanıñ (Azattıq) ayırmaşılığın qalay tüsinuge boladı?
Halıqtı äskerilerge moraldıq qoldau körsetuge şaqırğan ministr «Äskerilerden basqa bwl mindetti eşkim orınday almaydı. Bwl üşin biliktiligi joğarı, dayındalğan käsibi mamandar qajet. ...Olar qiın jağdayda jwmıs istep jatır. Nağız jauıngerlik ahual, ömirleri üşin qauip-qater bar», – dep tolıqtırdı.
Esteriñizge sala ketsek, osıdan üş kün bwrın, qazannıñ 11-i Türkistan oblısında Arısqa jaqın mañda (qaladan 60 şaqırımday jerde) ornalasqan poligonda oq-därilerdiñ jinalğan fragmentterin joyu kezinde äskeri qızmetker, mayor Amanjol Aqışev auır jaraqat alıp, saldarınan qaza tapqan edi. Bwl 2009 jıldan beri Arısta tört ret orın alğan jarılıstardıñ qasiretinen bolğan 12-şi qaza. 2009 jıldıñ naurızı – tört kisi, 2014 jıldıñ mausımı – 2 adam, 2015 jıldıñ qaraşası – bir kisi, 2019 jıldıñ mausımınan büginge deyin – 4 adam.
Mausımnıñ sol bir arsın-gürsin tañında oq-däriniñ 70 emes, 30 payızı jarılğanda, qalğan fragmentteri on jıldap köşiriluşi me edi, kim bilsin? Bizdiki tek tötenşe jağdaydıñ zardaptarın joyu jäne zalalsızdandıru jwmıstarı qauipsiz ötse degen tilek.