Foto: Google

Japoniyada parlamenttik saylau märesine jetip, jergilikti halıq zañ şığaruşı organnıñ Joğarı palata deputattarın sayladı.

Kyodo agenttigi jürgizgen saualnamağa süyensek, Abe basşılıq etetin Liberaldı demokra­tiyalıq (LDP) partiyanıñ mereyi üstem boluı tiis. Eldegi Asahi men Nikkei gazet­teri de osınday pikirdi wstanadı. Ata­l­ğan basılımdar jürgizgen saualnamada da ha­lıqtıñ basım böligi LDP-nı qol­daytının jetkizgen. Bügin jariyalanğan saylau nätijesine säykes, Liberaldı-demokratiyalıq partiya men Komeyto partiyasınıñ koaliciyası jalpı alğanda 141, al oppoziciya men basqa partiyalar keñesşiler palatasında 104 orınğa ie boldı. Osılayşa, oppoziciya Parlamenttik joğarı palatasında basımdıqqa qol jetkizip otır.

Qazirgi bilik basındağı partiyanıñ köpşilik dauıstı ielenui prem'er-ministr Abege el konstituciyasına özgeris engizuge jol aşadı. Ol Japoniyanıñ 1947 jılı qabıldağan äsker qwru jäne äskeri qimıldardı jürgizuden bas tartu turalı 9-baptı özgertip, eldiñ qarulı küşterin qoldanu ayasın keñeytudi közdep otır. Saylau qorıtındısı mälim bolğannan keyin Sindzo Abe sözinde: «Biz japon halqınan sayasi twraqtılıqqa negizdelgen şaralardı tabandı türde ilgeriletu maqsatında mandat aldıq dep oylaymın. Osı ümitti aqtağımız keledi», – dep mälimdedi. Bir ayta keterligi, Japonyağa körşiles elder, eñ aldımen KHDR men Oñtüstik Koreya Tokio Ekinşi düniejüzilik soğısta korey halqı zardap şekken japon militarizminiñ qayta jandanuına qol jetkizbek dep qauiptengen bolatın.

Japoniyada parlamenttiñ joğarğı palatasına deputattar 6 jılğa saylanadı. Al olardıñ jartısı üş jıldan keyin qayta saylaudan ötedi. Biılğı jıldıñ tağı bir erekşeligi, Japoniya 70 jıldan keyin dauıs beru jasın 20 jastan 18 jasqa özgertti. Endi eldiñ 18-ge tolğan kez kelgen azamatı öz tañdauın jasay aladı.

Parlamenttiñ negizgi kompetenciyasına jäne qızmetine kelesiler kiredi: zañdardı jäne zañ jobaların qarastıru, qabıldau; qarjılıq ökilettiligi – jıl sayın byudjetti bekitu; atqaruşı organga baqılau jasau, prem'er-ministrdi tağayındau, ükimetke senim bildiru swraqtarın qarastıru, memlekettik basqaru swraqtarı boyınşa ministrler kabinetine jäne arnayı komissiyalar qwru; sot qızmetteriniñ öz qızmetterin dwrıs paydalanbağanı üşin qozğalğan isterin qarauğa arnalğan sottı qwru, sot organdarınıñ qızmetin baqılau; işki jäne sırtqı sayasattı qarau, halıqaralıq kelisim-şarttardı qarau.

Japoniya parlamenti öz qızmetin jüzege asırğanda täuelsiz bolıp tabıladı. Unitarlı memlekette eki palatalı parlamenttiñ boluın japondıq ğalımdardıñ tüsindiruine qarağanda, ökilder palatası – bwl partiyalıq sayasattan keyin «sapalı bastama», al keñesşiler palatası – bwl qızığuşılıqtardıñ balansın saqtauğa baylanıstı qarama-qayşılıqtı joyu üşin «aqılğa sıyımdı bastama» delingen.

"The Qazaq Times"