9 säuirde Japon teñizinde F-35 jauıngerlik wşağı joğalıp ketken. . Foto: VOA

Britannıñ «Financial Times» basılımı keşegi habarında, Japoniya joğalğan F-35 jauıngerlik wşağın tabu üşin, ğılımi zertteuge arnalıp ozıq tehnologiyamen jasalğan  "Kaymi" kemesin attanısqa keltirgenin jazdı. Teñizde joğalğan wşaqtı tabu üşin Resey men Qıtay da barlıq mümkindikterin saluda. Ne üşin derjavalar bar küşin salıp F-35 wşağın jarısa izdestirude?

Japoniyanıñ Mädeniet ministrligi Ğılım departamentine qarastı «Kaymi» attı zertteu kemesi teñizge şıqqanınan üş jıl ğana bolğan. Alayda, ol su üsti barlau jäne ğılımi zertteu jwmıstarında tabıstı nätijeler körsetip kelgen. Qazir atalğan keme AQŞ pen Japoniyanıñ äskeri kemeleriniñ qatarında 9 säuirde joğalıp ketken F-35 jauıngerlik wşağın izdestiruge kiristi.

"Kaymi" kemesi teñizdegi ğılımi zertteu jwmıstarı üşin eñ ozıq tehnologiyalardı paydalanıp otırıp jasalğan. Su astın barlau üşin 3 mıñ metr tereñdikke deyin barlauğa qabıletti, dıbıs tolqını detektormen, magnetometr jäne adamsız suastı qayıqtarımen jabdıqtalğan. Boljamdarğa säykes, F-35 jauıngerlik wşağınıñ qaldıqtarı 1500 metr su astında boluı mümkin. Bwnday tereñdikti barlau «Kaymi» kemesi üşin qiınğa soqpaydı.

Japonnıñ qorğanıs uäri Takeşi Ivea keşe tüsten bwrın jasağan mälimdemesinde: «Japoniyanıñ Qorğanıs ministrligi men Teñiz küşteriniñ ötinişine oray, Japoniya Teñiz jäne qwrlıq ğılım zertteu ortalığı «Kaymi» kemesin izdestiru jwmıstarına qoldau körsetu üşin teñizge şığardı», – dedi.

Joğalğan jauıngerlik wşağınıñ qaldıqtarın tabuğa Resey men Qıtay da bar küşin saluda. Sebebi, F-35 jauıngerlik wşağı özge elderge qwpiya tehnologiyalardı qoldana otırıp jasalğan. Qazirgi kezde äue küşteri arasındağı eñ ozıq soğıs wşağı sanaladı. Onıñ wşu qarqınına tek reseylik SU-35 jäne Su-57 wşaqtarı ğana teñ kele aladı. Biraq, äuedegi qozğalıs jäne jauıngerlik qabileti jağınan F-35 teñdessiz äue jauıngeri degen atqa ie. AQŞ jäne onıñ odaqtastarı üşin bwl wşaqtıñ bölşekterin qarsılastarıñ tauıp aluı ornı tolmas şığınğa para-par.

Bwğan deyin, Qıtay hakerlik şabuıldar arqılı F-35 wşağına qatıstı birqatar qwpiya materialdardı qolğa tüsirgeni turalı aytılğan. Eger, joğalğan wşaqtıñ qaldıqtarın Qıtay nemese Resey küşteri tauıp alsa, bwl älemdegi äue küşteriniñ teñgerimin özgertui mümkin. Qıtay men Resey birlese otırıp, qazir de jauıngerlik quatı joğarı wşaqtarın tipti de kemeldendirmek. Bwl AQŞ pen onıñ odaqtastarına qısım tüsiredi.

“The Qazaq Times”