Ötkendegi ükimettiñ keñeytilgen otırısında qaramağındağılardıñ barlığınıñ apşısın quırğan prezident N.Nazarbaev Densaulıq saqtau ministrliginiñ jwmısına oñ bağasın berip, basqa bağıttarda da osılay jwmıs isteudi ülgi etudi tapsırdı. Prezident däri-därmekti aşıq esepteudi engizu täjiribesi byudjet qarajatın 26 milliard teñgege ünemdeuge mümkindik bergenin atap ötti.
Cifrlı tehnologiyanı qoldanısqa engizu nätijesinde satıp alu tärtibin aşıq (tikeley efir) jürgizile bastağan. Endigi jerde alıpsatarlardıñ däri-därmek bağasın şarıqtatularına jol joq. Biılğı jıldıñ 9 qañtarında jariyalanğan «Keybir zañnamalıq aktilerine därilik zattar men medicinalıq bwyımdardıñ aynalımı mäseleleri boyınşa özgerister men tolıqtırular engizu turalı» zañ küşine enbek. Däri-därmekti jetkizumen jäne satumen aynalısatın wyımdar zañdı belden basıp, bağanı belgilengen somadan köterip satsa, äkimşilik jauapkerşilikke tartıladı, tipti licenziyasınan ayırıladı.
Alayda osı aptada astanalıq twrğındar äleumettik jelide däri bağalarınıñ birden qımbattağanın jaza bastadı. Demek, alıpsatarlar jaña zañ küşine engenşe däri-därmek bağaların köterip, qaltaların qampaytudıñ qamına kirisken. Öytkeni jaña jariyalanğan Zañ küşine üş aydan soñ küşine enedi. Osı üş ay aralığında däri bağaları äli de qımbattaytını anıq.
Qazaqstan däri şığara ma?
Qazaqstan importqa täueldi. Elimizdegi därilerdiñ 90%-ı şetelden keledi, tek 10% önim özimizde öndiriledi eken. Prezident bwl körsetkişti 40-50 payızğa köterudi wsındı. Onı jüzege asıru üşin aldımen özimizde jasalıp jatqan därilerdi anıqtap, sapasın baqılauğa alıp, aynalımğa şığaru qajet. Alayda, otandıq därilerge kümänmen qaraytındar da jeterlik. Halıq paydasınan ziyanı köpteu şeteldik därilerge şığındanıp jatadı, öytkeni olardıñ jarnaması jürip twr, al jarnaması joq otandıq däriler tasada qalıp otır. Al özimizde jasalğan däriniñ bağası äldeqayda qoljetimdi bolar edi. Öytkeni sırttan keletin därilerdi dollarmen satıp alamız, onıñ üstine elge jetkizu üşin tasımalmen aynalısatın jeke firmalar öz qızmetteriniñ qwnın, şığındarın jäne qosadı. Osılayşa däri bağası şarıqtap şığa keledi.
Bağanı kim retteydi?
Elimizde tirkelgen 8 mıñnan astam däriniñ büginde 2 mıñınan asa türiniñ bağası bekitilipti. Qazaqstanda tirkelgen, ministrlik bekitken därilerdiñ bağası turalı mälimet ministrliktiñ resmi sayttarında jariyalanadı. Al twrğındar däri turalı aqparattı mobil'di qosımşa arqılı bile aladı. Alğan däriniñiz bekitilgen bağadan qımbat bolsa, tikeley Farmaciya komitetine şağımdana alasız. Däri bağasındağı zañsızdıqtı retteude 1439 baylanıs ortalığı jwmıs isteytin boladı. Däri bağası jılına eki ret, şilde jäne qañtar aylarında bekitiledi. Aldağı uaqıtta Qazaqstan halqı däri-därmekti ministrlik bekitken bir bağada satıp alatın boladı.
Dese de teñgeniñ qwnsızdanuı saldarınan ösip bara jatqan bazar bağası ministrliktiñ qwziretine qanşalıqtı bağınadı onı aldağı uaqıt körsetedi.