وتكەندەگى ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا قاراماعىنداعىلاردىڭ بارلىعىنىڭ اپشىسىن قۋىرعان پرەزيدەنت  ن.نازارباەۆ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ جۇمىسىنا وڭ باعاسىن بەرىپ، باسقا باعىتتاردا دا وسىلاي جۇمىس ىستەۋدى ۇلگى ەتۋدى تاپسىردى. پرەزيدەنت ءدارى-دارمەكتى اشىق ەسەپتەۋدى ەنگىزۋ تاجىريبەسى بيۋدجەت قاراجاتىن 26 ميلليارد تەڭگەگە ۇنەمدەۋگە مۇمكىندىك بەرگەنىن اتاپ ءوتتى.

تسيفرلى تەحنولوگيانى قولدانىسقا ەنگىزۋ ناتيجەسىندە ساتىپ الۋ ءتارتىبىن اشىق (تىكەلەي ەفير) جۇرگىزىلە باستاعان. ەندىگى جەردە الىپساتارلاردىڭ ءدارى-دارمەك باعاسىن شارىقتاتۋلارىنا جول جوق. بيىلعى جىلدىڭ 9 قاڭتارىندا جاريالانعان «كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە دارىلىك زاتتار مەن مەديتسينالىق بۇيىمداردىڭ اينالىمى ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ كۇشىنە ەنبەك. ءدارى-دارمەكتى جەتكىزۋمەن جانە ساتۋمەن اينالىساتىن ۇيىمدار زاڭدى بەلدەن باسىپ، باعانى بەلگىلەنگەن سومادان كوتەرىپ ساتسا، اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلادى، ءتىپتى ليتسەنزياسىنان ايىرىلادى.

الايدا وسى اپتادا استانالىق تۇرعىندار الەۋمەتتىك جەلىدە ءدارى باعالارىنىڭ بىردەن قىمباتتاعانىن جازا باستادى. دەمەك، الىپساتارلار جاڭا زاڭ كۇشىنە ەنگەنشە ءدارى-دارمەك باعالارىن كوتەرىپ، قالتالارىن قامپايتۋدىڭ قامىنا كىرىسكەن. ويتكەنى جاڭا جاريالانعان زاڭ كۇشىنە ءۇش ايدان سوڭ كۇشىنە ەنەدى. وسى ءۇش اي ارالىعىندا ءدارى باعالارى ءالى دە قىمباتتايتىنى انىق.

قازاقستان ءدارى شىعارا ما؟

قازاقستان يمپورتقا تاۋەلدى. ەلىمىزدەگى دارىلەردىڭ 90%-ى شەتەلدەن كەلەدى، تەك 10% ءونىم وزىمىزدە وندىرىلەدى ەكەن. پرەزيدەنت بۇل كورسەتكىشتى 40-50 پايىزعا كوتەرۋدى ۇسىندى. ونى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن الدىمەن وزىمىزدە جاسالىپ جاتقان دارىلەردى انىقتاپ، ساپاسىن باقىلاۋعا الىپ، اينالىمعا شىعارۋ قاجەت. الايدا، وتاندىق دارىلەرگە كۇمانمەن قارايتىندار دا جەتەرلىك. حالىق پايداسىنان زيانى كوپتەۋ شەتەلدىك دارىلەرگە شىعىندانىپ جاتادى، ويتكەنى ولاردىڭ جارناماسى ءجۇرىپ تۇر، ال جارناماسى جوق وتاندىق دارىلەر تاسادا قالىپ وتىر. ال وزىمىزدە جاسالعان ءدارىنىڭ باعاسى الدەقايدا قولجەتىمدى بولار ەدى. ويتكەنى سىرتتان كەلەتىن دارىلەردى دوللارمەن ساتىپ الامىز، ونىڭ ۇستىنە ەلگە جەتكىزۋ ءۇشىن تاسىمالمەن اينالىساتىن جەكە فيرمالار ءوز قىزمەتتەرىنىڭ قۇنىن، شىعىندارىن جانە قوسادى. وسىلايشا ءدارى باعاسى شارىقتاپ شىعا كەلەدى.

باعانى كىم رەتتەيدى؟

ەلىمىزدە تىركەلگەن 8 مىڭنان استام ءدارىنىڭ بۇگىندە 2 مىڭىنان اسا ءتۇرىنىڭ باعاسى بەكىتىلىپتى. قازاقستاندا تىركەلگەن، مينيسترلىك بەكىتكەن دارىلەردىڭ باعاسى تۋرالى مالىمەت مينيسترلىكتىڭ رەسمي سايتتارىندا جاريالانادى. ال تۇرعىندار ءدارى تۋرالى اقپاراتتى ءموبيلدى قوسىمشا ارقىلى بىلە الادى. العان ءدارىنىڭىز بەكىتىلگەن باعادان قىمبات بولسا، تىكەلەي فارماتسيا كوميتەتىنە شاعىمدانا الاسىز. ءدارى باعاسىنداعى زاڭسىزدىقتى رەتتەۋدە 1439 بايلانىس ورتالىعى جۇمىس ىستەيتىن بولادى. ءدارى باعاسى جىلىنا ەكى رەت، شىلدە جانە قاڭتار ايلارىندا بەكىتىلەدى. الداعى ۋاقىتتا قازاقستان حالقى ءدارى-دارمەكتى مينيسترلىك بەكىتكەن ءبىر باعادا ساتىپ الاتىن بولادى.

دەسە دە تەڭگەنىڭ قۇنسىزدانۋى سالدارىنان ءوسىپ بارا جاتقان بازار باعاسى مينيسترلىكتىڭ قۇزىرەتىنە قانشالىقتى باعىنادى ونى الداعى ۋاقىت كورسەتەدى.

"The Qazaq Times"