2019 jılı Qazaqstanda merziminen bwrın prezident saylauı öte me?

2019 jılı Qazaqstanda merziminen bwrın prezident saylauı öte me? Bügin biz osı swraqqa jauap izdeudi jön kördik.

Elimizde 2020 jılı kezekti prezident saylauı ötedi. Ol jöninde äzirge qoğamda qanday da bir talqılaular bolıp jatqan joq. Dese de, «alda kele jatqan prezident saylauı merziminen bwrın ötui mümkin» degen pikir sarapşılar men jurnalister arasında aragidik aytılıp jür. Köpşilik jwrt prezident saylauı 2019 jılı merziminen bwrın tömendegi üş faktorğa baylanıstı ötui mümkin degen pikirde.

Birinşiden, eldegi äleumettik-ekonomikalıq jağdaydıñ qiındauı.

Soñğı uaqıttarı Qazaqstannıñ Resey, Türkiya, Qıtay jäne Iran siyaqtı sauda-ekonomikalıq äriptesteri batıs elderi men AQŞ-tıñ sankciyadarına belşesinen battı. Bwl Qazaqstannıñ onsızda «mwnay inesinde» otırğan ekonomikasına jeñil tigen joq. Bwğan ayqın dälel tamız ayında bastalğan teñge terbelisi. Resey rubli sürinse, qazaq teñgesi qwlap qalatının soñğı eki-üş jılda közimizben körip, kündelikti ömirde on eki müşemizben sezinip jürmiz. Resey halqı rubl'diñ qwldırauın batıs elderimen arada bastalğan sauda soğısınıñ saldarı dep qabıldasa, Qazaqstan halqı bwnı resmi Aqordanıñ şarasızdığı jäne biliktiñ halıq aldındağı mindetterin orındamau dep bağalauda.

Ekinşiden, 2019 jılı prezident saylauın ötkizuge ıñğaylı jaymaşuaq geosayasi jağday tuıp otır.

2019 jılı merziminen bwrın prezident saylauın ötkizu resmi Astanağa geosayasi twrğıdan öte tiimdi. Nege deysiz ğoy? Olay deytin sebebimiz 2019 jılı 2014 jıldan beri älem nazarın özine audartıp kelgen Ukrainada birdi qoyıp eki saylau ötedi. Atap aytqanda Ukraina halqı naurız ayında prezident, qazan ayında parlament saylauına qatısadı. Älem nazarın özine audartatın Kiev mañındağı bwl sayasi auıs-tüyisterdiñ janında Qazaqstanda merziminen bwrın ötui mümkin prezident saylauı eleusiz, Aqorda armandağanday jaymaşuaq jağdayda ötetini aydan anıq.

Üşinşiden, soñğı uaqıttarı prezidentten bastıp, qarapayım ministrlerge deyin jarnamalap jatqan äleumettik bağdarlamalardıñ sanı artuda.

Bwl Aqordanıñ saylau aldında jasap otırğan sayasi qadamı ma, joq älde atqaminerlerdiñ şın mäninde halıqqa janı aşığanı ma belgisiz? Äyteuir biıl bilik tarapınan jasalğan «7-20-25» ipotekalıq bağdarlaması, studentterge arnalğan jataqhana, zeynetaqınıñ joğarlauı, İİM reformalau siyaqtı bağdarlamaları halıq tarapınan oñ bağa aldı. Biraq bilik tarapınan jasalıp jatqın bwl «hayp» nemese «nou hau» Aqordanı wzaqqa süyrey almaytını anıq. Kün sanap qiındap bara jatqan äleumettik-ekonomikalıq jağaday 2020 jılı ötetin prezident saylauına deyin biliktiñ qazir jasap jatqan äleumettiñ bastamaların eleusiz qaldırayın dep twr.
Jalpı, Täuelsiz Qazaqstan tarihınada bir de bir prezident saylau uaqıtında ötken emes. Qay kezde de bilik uaqıtınan bwrın prezident saylauın ötkizuge sebep tapqan. Bwl jolğı prezident saylauınıñ merziminen bwrın ötuine äzirge qanday sıltau aytılatını belgisiz. Bizdiki stagnaciyalıq kezeñde twrğan Qazaqstan sayasi ömirine jay boljam aytu ğana.

"The Qazaq Times"