Foto: aqorda.kz

Jiın barısında Qazaqstan halqına «Qazaqstannıñ üşinşi jañğıruı: jahandıq bäsekege qabilettilik» attı joldaudıñ bastı maqsattarı men mindetteri talqılandı. Elbası 2025 jılğa deyingi strategiyalıq damu josparın äzirleu kezinde «Qazaqstan-2050» strategiyasınıñ maqsattı indikatorların nazarğa aludı tapsırdı. Bwl turalı QAZAQSTAN RESPUBLIKASI PREZIDENTİNİÑ RESMI SAYTI habarladı.

Keñeste Wlttıq bank törağasınıñ, Prem'er-Ministrdiñ orınbasarı – Auıl şaruaşılığı ministriniñ, Wlttıq ekonomika, Qarjı, Investiciyalar jäne damu ministrleriniñ, sonday-aq Şığıs Qazaqstan men Almatı oblıstarı äkimderiniñ bayandamaları tıñdaldı.

Nwrswltan Nazarbaev el ekonomikasın odan äri damıtu üşin qajetti äleuet bar ekenin aytıp, işki jalpı önimniñ twraqtı ösimin 5% deñgeyinde saqtau qajettigine toqtaldı.

– Tayau jıldarı import almastıru işki jalpı önimniñ 5%-ğa deyingi ösimin bere aladı. Eksportqa belsendi türde memlekettik qoldau körsetu jağdayında önerkäsiptiñ basımdığı bar sektorlarındağı ösimniñ özi ğana 6 milliard dollar boladı. Bwl eksporttıñ kölemin 20%-ğa deyin, işki jalpı önimniñ kölemin 5%-ğa deyin arttırudı qamtamasız etedi. Orta merzimdi perspektivada tek Qaşağannıñ ülesi işki jalpı önimniñ 2-2,5% deñgeyinde boladı dep jobalanıp otır, – dedi Memleket basşısı.

Qazaqstan Prezidenti industriyalıq-innovaciyalıq damu memlekettik bağdarlaması ayasında qolğa alınıp, öñirlerde twralap qalğan jobalarğa nazar audardı. Elbası äkimderge damu instituttarımen jäne basqa da memlekettik organdarmen birlesip, qalıptasqan jağdaydı tüzeudi tapsırdı.

Sonday-aq, Nwrswltan Nazarbaev Ükimet pen äkimder tarapınan şeşim qabıldaudı qajet etetin birqatar tüytkildi mäselelerdiñ özektiligin atap ötti.

Biznestegi ahual

Memleket basşısı qatısuşılar nazarın şağın jäne orta käsipkerliktiñ tauar şığaru men qızmetter körsetu deñgeyiniñ tömendeui, onıñ sub'ektileri men onda jwmıs isteytin adamdar sanınıñ qısqaruı ürdisterine audardı.

Qazaqstan Prezidenti biznesti retteytin normativtik-qwqıqtıq aktilerdiñ köp ekenin eskertip, azamattardıñ qauipsizdigi men densaulığın qorğauğa qatısı joq bası artıq kedergilerdi azaytudı tapsırdı.

– Ükimet josparlı tekseristerdiñ toqtatılğanı, qaterlerdi basqarudıñ jaña jüyesiniñ engizilgeni, memlekettik qızmetter körsetudiñ elektrondıq nısanğa köşkeni jöninde bayandaydı. Alayda, tekseruşi organdar qızmetkerleriniñ sanı is jüzinde qısqarğan joq. Ükimetke Bas prokuraturamen jäne «Atameken» wlttıq käsipkerler palatasımen birlesip, baqılau-qadağalau funkciyalarına auqımdı reviziya jürgizudi tapsıramın. Merzimi – toqsannıñ soñına deyin, – dedi Elbası.

Bwdan bölek, Nwrswltan Nazarbaev biznes salasındağı qazirgi zañnamanı izgilendiru, sonday-aq jaña Keden kodeksin äzirleu barısında äkimşilendiru räsimin jeñildetu jöninde jwmıs jürgizudi tapsırdı.

– Reviziya jürgizip, barlıq tiimsiz salıq jeñildikterin jäne artıqşılıqtardı alıp tastau qajet. Salıq zañnaması iskerlik belsendilikti, investiciya tartudı ıntalandırıp, köleñkeli ekonomikanıñ ülesin azaytuğa tiis, – dedi Memleket basşısı.

Käsipkerlik ayasın keñeytu

Qazaqstan Prezidenti memlekettik käsiporındar ülesin azaytu qajettigin, jekeşelendirudiñ qorıtındısı boyınşa memlekettik menşikte qaldırıluı negizdi dep tanılğan wyımdardıñ naqtı tizimin jasaudıñ mañızdılığın atap ötti.

– Ükimetke «Yellow Pages» qağidatına säykes memleket ieliginde qaluğa tiis mekemeler men käsiporındardıñ tüpkilikti tizbesin äzirleudi tapsıramın. Bwl tizbezge enbegen käsiporındar 2020 jılğa deyin jekeşelendiriluge nemese jabıluğa tiis. Bwğan deyin bekitilgen Jekeşelendirudiñ keşendi josparınıñ tizbesine qatıstı jwmıstı 2020 jılğa deyin emes, 2018 jıldıñ soñına deyin iske asıru qajet, – dedi Elbası.

Sonday-aq, Nwrswltan Nazarbaev memleket-jekemenşik seriktestigin damıtu jöninde jürgizilip jatqan jwmıstıñ jetkiliksizdigin aytıp, bwl jwmısqa tikeley äkimder jauaptı ekenin atap ötti.

– Memleket-jekemenşik seriktestigin, äsirese kommunaldıq jäne äleumettik salalarda damıtu qajet. Memlekettik tapsırıstardı ornalastırğanda orındauşı retindegi memlekettik mekemelerdiñ jekemenşik sektor aldında eşqanday basımdığı bolmauğa tiis. Ükimet räsimderdi jeñildetu, üylestiru twrğısınan jäne ädistemelik, infraqwrılımdıq twrğıdan barlıq qajetti qoldaudı qoldaudı körsetuge tiis. Bizneske naqtı şarttar wsınıp, memlekettik tapsırıstıñ wzaq merzimge negizdelgen kepildigin qamtamasız etu qajet, – dedi Memleket basşısı.

Memlekettik satu alu salası

Qazaqstan Prezidenti memlekettik satu alu salasında importtı almastıruğa jäne otandıq öndiristi damıtuğa mümkindik tuğızatın jağday jasau qajettigine nazar audardı.

Osı orayda Memleket basşısı Ükimetke äkimdiktermen jäne biznes ökilderimen birlesip, iri käsiporındarda jergilikti qamtu ülesin arttıru jöninde  maqsattı türdegi naqtı indikatorlar belgileudi tapsırdı.

Sonımen qatar, Nwrswltan Nazarbaev otandıq öndiruşilerge memleket tarapınan qoldau körsetu şaraların qabıldaudıñ mañızdılığın atap ötti.

– Wzaq merzimge arnalğan, yağni «offteyk» kelisim-şarttarın jasaudı qamtamasız etu kerek. Zamanaui tehnologiyalar men innovaciyalardı engizu qajet. Byudjettik nısandarğa qatıstı jobalıq-smetalıq qwjattamalar äzirleu kezinde eñ aldımen otandıq önimdi qamtığan jön. Satıp alu räsimderi men öndiruşilerge qatıstı birıñğay IT-platforma äzirleu kerek, – dep tapsırdı Qazaqstan Prezidenti.

Auıl şaruaşılığı keşenin damıtu

Qazaqstan Prezidenti el ekonomikasında agrarlıq sektordıñ äleueti jetkilikti türde paydalanılmay otırğanın, bıltır öndiris kölemi bes jıl bwrınğı deñgeymen salıstırğanda eleusiz ösim körsetkenine toqtalıp ötti.

– Agroholdingterdiñ qarjılıq jağdayı qanağattanarlıqtay emes. Auıl şaruaşılığı tehnikasın satıp alu men lizingke aludı subsidiyalauğa mol qarajat bölinude. Sonımen birge, bwl jwmıs jetkilikti türde bir jüyege qoyılıp, wyımdastırılmağan. Elimizde auıl şaruaşılığı tehnikası türli öndiruşilerden satıp alınadı. Sol sebepten qosalqı bölşekter birizdilendirilmeydi. Maşina parki wtımdı paydalanılmaydı. Bir öñirde kombayndar bos twrsa, basqalarında olar jetispeydi, – dedi Memleket basşısı.

Osığan oray Bas prokuraturağa Esep komitetimen birlesip tiisti tekseris jürgizu, al Prem'er-Ministrdiñ orınbasarı – Auıl şaruaşılığı ministrine qalıptasqan jağdaydı tübegeyli özgertu tapsırıldı.

Bwğan qosa, Nwrswltan Nazarbaev astıqtı üş öñirdiñ äkimderine biılğı jıldıñ 1 naurızına deyin problemalı agroholdingterge qatıstı kelisilgen şeşim şığarudı tapsırdı.

Densaulıq saqtau salası

Memleket basşısı densaulıq saqtau salasında jürgizilip jatqan reformalardıñ mañızdılığına erekşe toqtalıp, solardıñ nätijelerine säykes körsetiletin qızmetter sapasınıñ artuı közdelip otırğanın atap ötti.

Sonımen qatar, Qazaqstan Prezidenti bwl salanı damıtuğa bölinetin byudjet qarajatınıñ tiimdiligi tömen ekendigin ayttı.

– Türli elderden satıp alınıp jatqan qwral-jabdıq birqatar öñirde kädege aspay twr. Tiisti birizdilendiru bolmasa, olardı qalay paydalanamız? Däri-därmekpen qamtamasız etuge qatıstı da tüytkilder bar. Memleket normativti däri-därmekpen tegin qamtamasız etetindigin basa aytqım keledi. Bwl rette jaña farmacevtik öndirister saluğa da mümkindik bermeytinder bäsekelestikten qorqadı, – dedi Memleket basşısı.

 

Nwrswltan Nazarbaev Densaulıq saqtau ministrine barlıq tüytkildi mäseleler boyınşa taldau jürgizip, şeşim qabıldaudı, reformalardı sapalı iske asırudı, sonday-aq «SK Farmaciya» käsipornında kadrlıq reviziya jürgizudi tapsırdı.

Bilim beru salası

Memleket basşısı 12 jıldıq bilim beru jüyesine köşudiñ, üş tilde bilim berudiñ jäne WBT-nıñ jaña jüyesiniñ mañızdılığına toqtalıp, osı orayda bwl reformalardıñ mazmwnına qatıstı halıqtı habardar etu onşa tiimdi iske asırılmay otırğanın atap ötti.

Osığan baylanıstı Qazaqstan Prezidenti jauaptı memlekettik organdarğa tiisti şaralar qabıldaudı tapsırdı.

Memleket byudjetin tiimdi paydalanu

Nwrswltan Nazarbaev büginde jürgizilip jatqan barlıq reformalar qajetti qarjılandıru közimen qamtamasız etilgenin atap ötti. Bwl orayda, Esep komitetiniñ aqparatına säykes, bıltır 160 mlrd teñgeden astam qarajat mölşerinde qarjılıq zañ bwzu jayttarı anıqtalğan.

– Äkimşilik jauapkerşilikke – 47, tärtiptik jazağa 223 lauazımdı twlğa tartılğan. 2015 jılmen salıstırğanda, byudjet qarajatın tiimsiz paydalanudıñ anıqtalğan kölemi üş ese artıp, 382 mlrd teñgege jetken. Ükimetke memleket qarajatına qılmısqa barabar nemqwraylılıq tanıtu faktilerin qarastıru üşin arnaulı komissiya qwrudı tapsıramın. Aldımen bilim, densaulıq saqtau ministrlikterin tekseru qajet, – dedi Qazaqstan Prezidenti.

Sonday-aq, Memleket basşısı memlekettik organdar basşılarına lauazımdardı oñtaylandırıp, sodan ünemdelgen qarjını basqa qızmetkerler arasında qayta bölu qwqığın berudi wsındı.

Soñında Nwrswltan Nazarbaev Astanada «EKSPO-2017» halıqaralıq körmesi ötetindigine jäne keyin onıñ infraqwrılımın wtımdı paydalanu qajettigine qatısuşılar nazarın audardı.

Sonday-aq, Memleket basşısı jürgizilip jatqan reformalar men belgilengen mindetterdiñ iske asırıluına ärbir basşı tikeley jauaptı bolatındığın ayttı.

“The Qazaq Times”