Körneki suret. Qazaqstannıñ birinşi jäne ekinşi prezidentteri. Foto: baigenews.kz

Koronavirusqa qarsı vakcinalardı öndiruşiler men barlıq memlekettiñ ükimetteri pandemiyağa qarsı tiimdi äreket etu üşin bäsekelestikten bas tartıp, ıntımaqtastıqtı küşeytui kerek, – dep Qazaqstannıñ eks-prezidenti Nwrswltan Nazarbaev älem elderine ündeu jasadı.

Aziya ekonomikalıq forumınıñ aşılu saltanatında Qazaqstannıñ atınan mälimdeme jasağan Nazarbaev: «Adamzat üşin vakcinalardı öndiruşiler men ükimetterdiñ ğalamşardağı jappay vakcinaciya mäselesin şeşudegi ıntımaqtastığı mañızdı. Bwl mäselede bäsekelestik pen sayasilandıru keri äser etedi. Vakcinalarğa qol jetkizu jekelegen elderge qısqa merzimdi payda äkeletin jwmsaq gibridti küş qwralına aynaladı, biraq jahandıq baqılausız jekelegen elderdiñ jetistigi nätije bermeydi», – degen.

Nazarbaevtıñ aytuınşa, pandemiya kezinde «jahandanu jäne halıqaralıq özara is-qimıl procesteri bayaulağan».

Biıl Aziya ekonomikalıq forumı (AEFB) 18-21 säuir aralığında «Transformaciyadağı älem: «Bir beldeu – bir jol» bastaması boyınşa jahandıq basqaru jäne ıntımaqtastıq üşin küş-jigerimizdi biriktiremiz» taqırıbımen ötip jatır. Talqılauğa wsınılğan negizgi problemalar tiziminde pandemiyadan keyingi jahandanu jäne sauda-ekonomikalıq qatınastardı ilgeriletu, DSW reforması sındı taqırıptar bar.

Nazarbaev bilikten ketse de, Qazaqstanda «qos bilik» fenomeniniñ beleñ alğanı jii aytıladı. 2019 jılı Wlıbritaniyanıñ halıqaralıq qatınastar boyınşa bedeldi saraptama ortalığı Qazaqstandağı bilik tranziti jöninde zertteu jariyalap, is jüzinde Toqaev prezident retinde aldıñğı prezident qalıptastırğan jüyedegi qos biliktiñ jartısı sanalatının ayttı.

Zertteuge qatısqan sarapşılardıñ pikirinşe, «Bwrınğı keñes respublikalarınıñ eşqaysısı äli basınan ötkermegen mwnday wrpaqaralıq tranzittiñ qaupi köp. 1991 jılğı täuelsizdikten bwrınğı uaqıttan beri elde üstemdik etip kelgen öz dästürin saqtap qalumen qosa, Nazarbaev Qazaqstannıñ özi bastap bergen bağıttan bwrılmay, küşeyip kele jatqan köptegen işki jäne sırtqı sın-qaterler konteksinde rejimniñ twraqtılığın saqtap qalğanın qalaydı».

Sonımen qatar, sarapşılar «Nazarbaev öz ökiletin wzartıp, biligin nığaytu üşin konstituciyağa jii özgeris engizdi, söytip jabıq, beyresmi sayasi jüye twraqtadı. Bwl instituttıq basqarudı, jalpı alğanda eldiñ damuın tejedi» dep sanaydı. Biraq Qazaqstannıñ bwrınğı jäne qazirgi prezidentteri elde «qos biliktiñ» ornağanın joqqa şığarıp keledi.

"The Qazaq Times"