"Karl Vinson" Danangke kelip toqtadı. Foto: WSJ.

AQŞ-tıñ «Karl Vinson» attı aviamatkası (avianosec/wşaq tasımaldauşı keme) V'etnamdağı Da-Nangke kelip toqtadı. Mıñdağan AQŞ teñiz küşteri V'etnamda qwrlıqqa şıqqanın resmiler tarihi oqiğa dep bağaladı. AQŞ pen V'etnam Qıtaydıñ Oñtüstik Qıtay teñizinde barğan sayın artıp kele jatqan ıqpalına qarsı ıntımaqtastıqtı nığaytuğa tırısıp otır. Bwl turalı «WSJ» basılımı habarladı.

Tarihtağı V'etnam soğısınıñ bastalğanına 53 jıl tolğan uaqıtta AQŞ teñiz küşteri alğaş ret V'etnam jerine ayaq basıp otır. «Karl Vinson» 1975 jılı V'etnam soğısınan keyin osı territoriyağa äskeri küşterdi alıp kelgen alğaşqı äskeri keme bolmaq. Bwl alıp äskeri kemede soğıs wşaqtarınıñ sırtında 6 mıñ jauınger bar.

AQŞ-tıñ V'etnamdağı bas elşisi Daniel' Kritenbrink sol eldiñ lauazımdılarımen birge ötkizgen baspasöz mäslihatı kezinde, «Karl Vinsonnıñ» kezekti saparı eki el qarım-qatınasında soñğı jıldarı jetken körnekti tabısı dep bağaladı. Ol sözinde: «AQŞ pen V'etnam beybitşilik, damu, sauda ağını jäne keme qatınasındağı teñdikti saqtap qaldı dep qaraymın. Bwl Aziya-Tınıq mwhit öñiri men AQŞ odaqtastığınıñ jemisi», – dedi.

Aytsa aytqanday, bwl oqiğa eki eldiñ diplomatiyalıq qatınasınıñ joğarı körsetkişi. «Karl Vinson» sındı alıp äskeri tehnika AQŞ-tıñ twtas Teñiz äskeri küşterine ökildik etedi. Onıñ 1 mln 300 mıñ halqı Da-Nang sekildi qalağa jaqın kelip toqtauı şınında salmaqtı äri tarihi oqiğa. Eger AQŞ-tıñ bwl alıp kemesi Resey nemese Qıtaydıñ kez-kelgen qalasına jaqındap ketse jağday basqaşa bolatın edi.

Bıltır qaraşa ayında AQŞ prezidenti Donal'd Tramp pen V'etnam törağası Çan Dayçuañ (Tran Dai Quang) kezdesken kezde, eki el ükimeti de Qıtaydıñ Oñtüstik Qıtay teñizindegi ıqpalınıñ barğan sayın artıp kele jatqanına ortaq alañdauşılıq bildirgen. Äri osı rette Qıtaydıñ bwl qadamına qarsı pikir biligine kelip, ortaq qarsı twruğa kelisken. AQŞ-V'etnam arasında sauda jäne investiciya almasu eñ bastı qarım-qatınas äreketi bolğanımen, Qıtaydıñ öñirdegi ıqpalı men äreket köleminiñ artuı Uaşington men Hanoy arasın tipti de jaqındatıp jiberdi.

Bıltır Qıtay tarabı Oñtüstik Qıtay teñizinde jasandı araldar salu isin jıl boyı jalğastırıp keldi. Sonımen bir uaqıtta Oñtüstik Şığıs Aziya elderimen ırıqtı qatınasqa wmtıldı. Filippindi qamtığan bwl elder dästürli AQŞ odaqtastarı bolıp tabıladı. AQŞ bolsa, resmi Beyjiñ biliginen Oñtüstik Qıtay teñizin aşıq halıqaralıq su alabı märtebesinde qaldıruın ümit etip, bwl aymaqta äskeri äreketiniñ jiileuine narazılıq bildirdi.

Uaşingtonda ornalasqan Strategiyalıq jäne halıqaralıq zertteuler ortalığınıñ zertteuşisi Myurrey Hibert sözinde: «Oñtüstik Qıtay teñizi köptegen elderdi twtastırıp twr. Eki eldiñ de atalğan teñizinde öz ıqpalın arttıruğa degen bäsekelestigi bar. Biraq bwnı Qıtay da, AQŞ ta moyındağısı kelmeydi», – degen pikirin ayttı.

1979 jılı eki el arasındağı swrapıl qaqtığıstan keyin, V'etnam biligi  Qıtaymen qarım-qatınasta salqınqandı poziciya wstanıp, baylanıstı tım tereñdete damıtqan joq. Biraq, eki eldiñ irgeles körşi ekenin eskerip, amerikalıq alıp kemeni qarsı aluğa Hanoydıñ joğarı lauazımdıları barğan joq. Tek Da-Nangtıñ ükimet lauazımdıları qarsı aldı.

Qañtar ayında bastalğan «Karl Vinsonnıñ» saparınıñ V'etnam tek bir ğana ayaldaması. Bwdan bwrın bwl wşaq tasımaldauşı keme Maniladağı portta ayaldağan. Mwnday operaciyalardıñ köbeyui, AQŞ-tıñ jaña wlttıq qauipsizdik strategiyasın jüzege asırıp jatqandığın, äri Qıtaydı AQŞ müddesin bwzuğa äreket etedi dep qaraytının tüsindiredi. Bwğan qosa, Qwrama Ştattıñ äskeri teñiz küşteri Aziya-Tınıq mwhit elderimen jaña qarım-qatınas ornatuda şeşuşi rölge ie ekenin bildiredi. 

“The Qazaq Times”