Madina Omarova

QATISUŞILAR:

 

Berik

Aydos

Gülsara

Ajar

Alpamıs

 

Alpamıstan basqası 36-38 jas şamasında, klastastar.

 

Sahnada jaqsı ağaştan soğılğan tau-ormandarda bolatın demalıs üyi. Kamin. Kaminniñ aldında ayudıñ terisi jatır. Ot mazdap janıp twr. Mamırajay, jaylı körinis. Kenet sahnağa erbiip-erbiip, ürikken tört adam şığadı.

 

Gülsara. /Berikke/. Aytqan jeriñ osı ma?

Berik. Joq, ärine.

Aydos. Ertegi siyaqtı. Qazir hor qızı şığa keletindey.

Gülsara. Bwl bolmasa, kettik onda.

Berik. Qayda?

Gülsara. Sırtqa şığayıq.

Berik. Sodan soñ?

Gülsara. Telefon şal auılğa.

Berik. Taudıñ arasında telefon wstamaydı.

Ajar. Iesi kelse, bäle qılar. Dalada küteyik şınında.

Berik. Twra twrıñdarşı.

Aydos. Bäli, dastarhan jayulı, işimdik, qazı-qarta. Mınau bir keremet jer boldı ğoy!

Gülsara. Qonaq kütip otırğan şığar.

Berik. Au, qojayın! Qojayın!

Ajar. Jigitter, keteyikşi. Ne degen qorqınıştı üy. Suıq, qaltırap baramın.

Berik /aşulanıp/. Twra twrıñdarşı. Kim bar mwnda!

Gülsara. Eşkim joq.

Ajar. Boldı deymin, sırtta küteyik, wyat boladı.

Gülsara. Bir närsesi joğalsa, bizden körer.

Aydos. Qatındar, qaqıldamañdarşı.

Gülsara. Saylanıp şıqpaysıñdar ma. Senderdi de erkek deydi-au.

Aydos. Osınday da erkekke jete almay jürgen joqsıñ ba.

Gülsara. Piştu! Sen siyaqtı erkek kerek bolsa, on bayğa tier em.

Aydos. Almay kettiñ dep jılağan kim edi sonda? Ne degen pamyatıñ qısqa? Qarğap-silep, esigimniñ aldına kökbettenip otırıp alğan joqsıñ ba. Bükil auıl betin şımşıdı.

Gülsara. Sonda qwday saqtadı meni! Sağan tisem jetiser em. Jaqsı erkekti qatın tastay ma, bir emes üş qatın birinen soñ biri tastadı!

Aydos. Seniñ qarğısıñ tidi. Aqırı almaytınımdı kördiñ, baqıt tilep qala berseñ, sen de jaqsı, men de jaqsı, tımpiıp otırar edik.

Gülsara /qolın şığaradı/. Mine, baqıt emes! Mine ne tilmeymin men sağan!

Aydos. Oydoyt! Mağan  ğoy üş qatın tidi, al seni birde bir erkek alğan joq!

Ajar. Boldı qoyıñdarşı, ne boldı senderge?

Gülsara. Iä, otırayın sodan soñ şapıldasıp sen siyaqtı bireumen. Allağa täuba, täuba, täuba, täuba!!! Eşkim almasa da, arım taza!

 

Berik mırs etip külip jiberedi.

 

Gülsara. Sen nemenege jetisip külesiñ?

Berik. Jay... Eşkim joq deymin... mında.

Ajar. Iesiz üy emes ekeni jäne anıq.

Aydos. Mıstan kempirdiñ üyi bolıp şıqsa...

Gülsara. Qiyali, pridurak!

Ajar. Qoyıñdarşı, basım auırıp ketti.

Berik. Qojayın!

 

Eşkim jauap bermeydi.

 

Gülsara. Ne isteymiz.

Berik. Küte twrayıq. Basqa ne amal bar?

Ajar. Jayaulatıp bolsa da kete bereyikşi. Mına jer birtürli.

Aydos. Ne boldı köleñkeñnen şoşıp. Tört balanı qalay tapqansıñ.

Berik /öz-özimen söyleskendey oylı/. Qorqa-qorqa tapqan bolıp twr ğoy.

Ajar. Ketşi!

 

Küledi. Alpamıs şığadı. Ol bozbala, onınşı klastıñ oquşısı beynesinde qalğan.

 

Alpamıs. Assalamağaleyküm! Törletiñizder! Senderdi kütip otırmın.

 

Berik pen Aydos qol berip amandasadı.

 

Berik. Siz bizdi bireumen şatastırdıñız.

Aydos. Mında maşinamız öşip qaldı. Janarmay tausıldı.

Ajar. Üy twrğan soñ kire saldıq. Ayıp etpeñiz.

Gülsara. Türiñ sonday tanıs. Kimniñ balasısıñ?

Alpamıs. Sender meni tanisıñdar. Men tap senderdi kütip otırmın. Asıqpay jayğasa beriñder. Däm alıñdar. Asıqpañdar. Qazir bärin şeşemiz. Men qazir.

Berik. Äy, inişek!

Alpamıs. Qazir, qazir...

 

Şığıp ketedi. Qalğandarı añ-tañ.

 

Ajar. Bayqws bala bireumen şatastırdı-au bizdi.

Gülsara. Jüzi tanıs. Ölgenşe tanıs.

Aydos. Men bildim kimge wqsaytının.

Berik. Tek aytpaşı. Aytpaşı...

Ajar. Kimge?

Aydos /Berikke jaltaqtap/. Nege aytpaymın? Sen de bayqadıñ ba?

Gülsara. Iä, esime tüsti. Jüriñder, kettik qwrısın.

Aydos. Twra qaşqanımız birtürli bolmay ma?

Berik. Tük te etpeydi.

 

Olar esikke jügiredi. Esik jabıq. Arı-beri ärekettenip, aşa almay qayta oraladı.

 

Ajar. Tüsinbedim. Aytsañdarşı, ne bwl?

Gülsara. Ana bala, şınımen bayqamadıñ ba? Twp-tura Alpamıs?

Ajar. Qay... Al-pa-mıs...

Gülsara. Sol. Twp-tura sol.

Ajar. Mümkin emes...

Aydos. Älde balası ma? Jap-jas. Alpamıs bizdiñ qwrdas qoy. Bwl jay, kezdeysoq bireu...

Gülsara. Qaydağı balası? Ol kimge bala jasap ülgerdi? Botagözdi sen aldıñ. Ol tipti senen de kötergen joq.

Berik. Iä, biraq. Tüu! Jüregim wşıp ketti ğoy. Alpamıs bolsa, qartayar edi ğoy...

 

Küledi.

 

Berik. Degenmen, jındımız! Joq jerden şoşıp.

Ajar. Onda nege esik jabıq?

Gülsara. Äy, bala! Bala qaydasıñ?!

 

Alpamıs kelip kiredi.

 

Aydos. Äy, kökem, bizdi qamap ketkeniñ ne?

Alpamıs. A, esik pe? Sondayı bar. İşten aşılmay qaladı.

Berik /özimen-özi söylep/.  Joq, degenmen, aumaydı. Beti, şaşı... Bwl mümkin be? Äy, bala, atı-jöniñ kim?

Alpamıs /külip/. Alpamıs.

 

Bäri öre türegeledi.

 

Ajar. Qay Alpamıs?

Alpamıs. Alpamıs. Alpamıs.

Berik. Dwrıs-dwrıs.

Aydos. Jay, bizdiñ bir tanısımızğa wqsaydı ekensiñ.

Alpamıs. Men sol Alpamıspın.

Gülsara. Qay sol?

Alpamıs. Gülsara, Ajar, Berik, Aydos! Bwl menmin. Alpamıspın!

 

Ajar şıñğırıp jiberedi. Gülsara esikke wmtıladı. Esik jabıq.

 

Berik. Bala, qaljıñdı qoy. Alpamıs... bizdiñ Alpamıs sonau bala kezde, mektep kezinde üşti-küyli joğalıp ketken. Tauğa şığıp adasıp ketken... Seniñ ol boluıñ mümkin emes.

Alpamıs. Nege mümkin emes?

Berik. Onda nege qartaymağansıñ?

Alpamıs /mwñayıp/. Bilmeymin. Jaraydı, sender äzir otıra twrıñdar. Dämnen auız tiiñder. Barlığı sender üşin jasalğan. Sender keledi degen soñ bärin özim äzirledim. Qorıqpañdar. Qazir bärin tüsindiremin. Säl şıdañdar.

 

Alpamıs şığıp keted. Gülsara dastarhanğa barıp, jüzimnen alıp jey bastaydı. Berik araq qwyıp alıp qağıp saladı, onı körip Aydos ta işedi.

 

Ajar. Bizge de qwysañdarşı.

Gülsara. Berik sen röldesiñ ğoy. İşpe.

Aydos. Kişkene eşnärse etpeydi. Asudan ötip aldıq qoy.

Berik. Qiıspaydı. Ne deseñder de qiıspaydı... Birinşiden, sol qalpı, jap-jas... Ekinşiden... ekinşiden... wmıtıp qaldım... ne aytayın dep edim...

Aydos. Eger ol tabılsa, auılğa oralsa, biz estir edik qoy. Äke-şeşesi aytar edi... bilmeymin... Mümkin emes!

Gülsara. Biraq Alpamıs. Alpamıstıñ naq özi!

Ajar. Älde onı sol jolı basqa planetalıqtar alıp ketti me eken...

Aydos. Iä, qisınğa keledi...

Berik. Bizdi kütip otırdım deydi... Maşinanıñ tura osında bwzılatının qaydan bildi sonda?

Gülsara. Demek, Alpamıs ölmegen boldı ğoy?

Ajar. Ol tauda adasıp ketpep pe edi? Öli-tirisin eşkim bilmeydi emes pe?

Berik. Bizden basqa...

Gülsara. Aytpa!

Berik. Nege? Nege aytpaymız? Endi mına psihtı Alpamıs dep qabıldaymız ba? Kimdi aldaymız? Özimizdi qosıp aldaymız ba? Mınau, kim ekeni belgisiz bireu Alpamıspın dese, soğan senemiz be? Alpamıs ölgen! Ne boldı senderge? Özimiz, mına törteuimiz emes pe onı kömgen!

Ajar /betin basıp/. Jäne... öltirgen...

 

Gülsara men Ajar birin-biri qwşaqtap, teñselip jılaydı.

 

Ajar. Meni nege alıp şıqtıñdar üyden. Barmaymın desem qoydıñdar ma. Ne izdep keldim mwnda. Qwday-ay, tıp-tınış üyde otıra bermey nem bar edi...

Gülsara. Berik, sen ğoy şığarğan. Tauğa barayıq, demalayıq dep...

Aydos. Sodan beri, sol jazdan beri tauğa şıqpap edim... Nemenem bar edi... Berik sen, sen kinäli...

Berik. Men? Alpamısqa pışaq swqqan men be sonda?

Aydos /birden juasıp/. Özi kelip pışaqqa wrındı ğoy. Mağan neğıl deysiñder. Bäriñ sonda boldıñdar ğoy.

Gülsara /üzip-üzip/. Iä-iä. Jügirip kelip ekpinmen, seniñ qolıñdağı pışaqqa qwladı. Esimde. Ne bolğanın tüsinip ülgerdik pe? Şoşıp kettik. Al ol jattı, appaq bolıp ketken. Sodan soñ qan. Jerdiñ bäri qan boldı ğoy.

Aydos. Mende kinä joq.

Berik. Seniñ jalğız kinäñ sodan keyin Botagözge üylengeniñ boldı.

Gülsara. Iä, sodan keyin Botagözge üylendiñ...Sen mağan... ekeumiz... Al sen Botagözge.

Ajar. Ol kezdikke qwlağan joq. Sen kezenip twrğan pışaqqa wrındı. Men qarap twrdım.

Gülsara. Joq!

Berik. Ajar, abayla.Qorqınıştı närse aytıp twrsıñ.

Aydos. Ajar, bilmeseñ, körmeseñ, adamdı beker qaralama.

Ajar. Iä-iä. Sol bir suret köz aldımnan keter emes. Alpamıs jügirip keledi, aytpaqşı, ol kimnen qaştı sol tüni? Biz jöndep söylesken de joqpız ğoy. Asığıs qoştastıq, bwl taqırıpqa qaytıp oralğan emespiz, endi mine, jiırma jıldıqta kezdeskende, Alpamıs ta keldi. Bwl qalay boldı?

Berik. Ajar, sandıraqtama. Bwl Alpamıs emes.

Aydos. Alpamısqa wqsaytın basqa bozbala. Ne boldı senderge? Beker, beker bas qostıq. Nemenege jeliktik? Beker boldı bäri.

Gülsara. Sen nege Botagözge üylendiñ? Ekeumiz söz baylasıp jürdik te, kenet bir künde Botagözdi aparıp tüsirdiñ. Nege?

Aydos. Jiırma jıl bwrın bolğan närseni qazbalamaşı.

Berik /keketip/. Äyeldiñ ötinişin jerge tastamasañşı, Aydos. Tüsindirseñşi.

Aydos. Botagözden keyin men tağı eki qatın aldım. Solardı nege swramaysıñ?

Gülsara. Sebebi Botagöz Alpamıstıñ qızı bolatın. Olar üşinşi klastan jwptarı jazılmaytın. Eger... Eger Alpamıs üşti-küyli joğalmağanda üylenetin edi. Alpamıs joğala salısımen, sen onıñ qızına üylenesiñ. Al Ajar seni Alpamısqa pışaqtı ädeyi swqtı dep twr. Mine, meniñ aytpağım! Bälkim sen Alpamıstı ädeyi öltirgen şığarsıñ! Botagöz üşin.

Berik. Oybay! Oybay! Alpamıstı eşkim öltirgen joq, ne aytıp kettiñ, Gülsara!

Ajar. Biz qwdaydıñ qaharına iliktik, dostar.

Aydos. Botagöz üşin... Botagöz üşin... Botagöz üşin men on Alpamıstı öltirer edim.

Gülsara /jılaydı/. Mine, mine...

Berik. Aydos, ne boldı sağan? Sen üşin bärimiz ketemiz. Öziñe öziñ ie bol. Sabır saqta. Iesiz tauda jürsek te artıq närse aytpa. Mına bala Alpamısqa wqsaydı eken, bir jerde jasırın kamera twrmağanına kim kepil. Topırlap tobımızben sottalıp ketpeyik.

Aydos. Sol jolı bärin moyındap türmege otırğanda endigi şığatın edik.

Berik. Ne aytıp twrsıñ? Onda mına ömirdi kim sürer edi?

Aydos. Osı ömir dep ökinseñ sen ökinetin şığarsıñ, meniñ ömirimdi itke bermesin.

Ajar. Biz qwdaydıñ qaharına wşırağan jandarmız.

Gülsara. Jaraydı, meni qoyşı, mine qırıqqa keldim, ne bay joq, ne bala joq. Qara basım sausıldap äli jürmin. Sen nemenege ökpelisiñ Ajar. Altın asıqtay tört balañ bar. Ülken qızıñdı wzattıñ. Wlıñ – student. Bayıñ qasıñda.

Ajar. Bala ösken soñ öz qızığı özinde, wşqan wyasına bwrınğıday qayırılmaydı eken. Bayıñ bar deysiñ, onıñ da öz qızığı özinde. Qırıqqa endi şığıp qılşıldağan der şağı.

Gülsara. Jaraydı, erteñ nemere süyesiñ, barlığı wmıtılıp ketedi.

Ajar. Qaydam...

Aydos. Qızdar, qızdar, ne budem o grustnom. Men tamadamın ba, joq älde tamada emespin be. Jañağı bala däm-twzdan auız tiip otırıñdar dedi. Köñil kötereyik. Senderdiñ äyel ekenderiñ ras bolsa, bizge şay beriñder. Al biz araq qwyayıq. Bärin wmıtayıq, küleyik. Tek jaqsı närselerdi eske alayıq.

 

Alpamıs kelip kiredi. Barlığı ürpiip tım-tırıs bolıp qaladı.

 

Alpamıs. Dwrıs, dastarhanğa keliñder.

Berik. Balaqay, meniñ wlımday ekensiñ, sen degeniñ türpidey tiip twr.

Alpamıs. Keşiriñder...

Berik. Esimiñ kim boladı öziñniñ? Jöndep jöniñdi aytşı.

Alpamıs. Men Alpamıspın ğoy.

 

Barlığı qayta şoşıp ketedi.

 

Berik. Sen Alpamıstı qaydan bilesiñ?

Alpamıs. Qaydan bilgeni qalay? Men Alpamıspın.

Gülsara. Berik, qoya twr, attas bireu şığar.

Aydos. Attas, türles, bet-älpettes.

Ajar. Balaqay, olay qaljıñdama ülkendermen.

Alpamıs. Men kädimgi Kökparbaev Alpamıspın. Özderiñniñ klastastarıñ.

 

Ajar esinen tanıp qwlaydı. Oğan Gülsara jügirip barıp medicinalıq manipulyaciyalar jasap jatır.

 

Berik. Mümkin emes.

Aydos. Onda nege qartaymağansıñ?

Alpamıs. Endi qartaymaytın jerge attandırdıñdar ğoy.

Gülsara /ayğaylap/. Jigitter, senbeñder, bwl podstava. Eş närse aytpañdar!

Berik. Bala, şınıñdı ayt, sen Alpamıstıñ bauırısıñ ba? Wlısıñ ba älde? Bizdi qaydan bilesiñ?

Aydos. Bälkim akter... Bireu jaldap ädeyi kamerağa tüsirip jatqan bolar. Berik, sen deputat bolamın dep jürsiñ ğoy, sen üşin osınıñ bäri.

Berik. Iä, jaularım jetedi.

 

Gülsara Ajardı ornınan twrğızıp orındıqqa otırğızadı.

 

Ajar. Bwl äruaq. Qalay tüsinbeysiñder. Bwl Alpamıstıñ aruağı kelip twrğan. Ah, Aydos, Aydos, sen onı nege öltirdiñ... Öldiñ be sol Botagözdi almasañ... Ol sağan qatın bolıp ta jarıtqan joq qoy... Üş ay twrdı ma? Qanşa twrdıñdar? Sol üşin endi mine ömir boyı azap şegudemiz. Öldiñ be sol qatın üşin adam öltirip? Jauız, jauız...

Alpamıs. Meni Aydos öltirgen joq.

Gülsara. Endi kim?

Alpamıs. Öltigen adamnıñ özi biledi.

Aydos. Onda sol adamdı alıp qal da qalğanımızdı bosat.

Ajar. Bosata gör bizdi, o, aruaq!

Berik. Äy, jındı boldıñdar ma? Nemene quıp kettiñder bäriñ?

Ajar. Älde Berik sen be? Sen be öltirgen mına künäsiz beyşara Alpamıstı?

Berik. Mınalar qiın boldı ğoy. /Alpamısqa/ Aqşa ma sağan keregi? Qanşa? Aytşı, tauıp beremin. Qanşa swrasañ sonşa tauıp beremin. Millioner emespin, biraq mına tozaqtan şığu üşin bärine dayınmın.

Alpamıs. Joq, mağan aqşa kerek emes.

Berik. Endi ne?

Ajar. Oğan bizdiñ qanımızdı işu kerek. Kek! Kek onıñ köksegeni.

Aydos. Sonımen seni kim öltirdi?

Berik. Däl qazir bwl sonşalıqtı mañızdı ma?

Aydos. Men üşin mañızdı. Osı künge deyin it azapta ömir keştim. Pışaq meniñ qolımda boldı. Alaudıñ basında et turap otırğanmın. Qızdar et aspaymız, käuap jasañdar dedi ğoy. Oyımda eşnärse joq. Kenet apır-topır qarbalas boldı da ketti, qarañğıda bireu qorbañdap mağan jügirdi, ornımnan twrdım. Közdi aşıp jwmğanşa bireu kelip moynıma asıldı, qolımdağı pışaq jıp-jılı bolıp ketti. Qoyu, jabısqaq swyıqtıq qwyılıp jatır, qwyılıp jatır. Ol seniñ qanıñ eken, Alpamıs. Sosın, sosın özderiñ bilesiñder...

Berik /basın şayqap/. I tı Brud tuda je. Bwl – Alpamıs emes!

Ajar. Arulap kömilmedi, janazası da şıqpadı.

Berik /keketip/. Äke-şeşesi as berdi ğoy.

Ajar. Üş jıldan keyin...

Gülsara. Berik, demek sen öltirgen. Basqa eşkim bolğan joq ol jerde. Beseumiz ğana boldıq. Aydos emes, Ajar emes, men emes, demek sen. Boldı. Toçka.

Berik. Gülsara, bwl endi däl sen aytatın söz emes.

Gülsara. Nege?

Berik. Nege ekenin mına bwrınğı jigitiñniñ közinşe ayta bereyin be?

Gülsara. Ekeumizdiñ oñaşalanğan sätimiz be meñzep twrğanıñ?

Berik. Iä, oñaşalanğan sätimizdiñ biri.

Aydos. Ah, jezökşe!

Gülsara. Söytse ne bolıptı. Sen bwrın ketip qaldıñ. Men kelgende Alpamıs... Alpamıs jerde jattı... jansız... Al sen ketip qalğansıñ...

Aydos. Ah, jezökşe, sayqal! Botagözge üylengenimde nemene ottap meni qarğap-silep jürsiñ? Öziñniñ istegeniñ mınau... Onda nege üylenbediñ Gülsarağa, Berik?

Berik. Qaytıp üylenem, ol seniñ qızıñ edi ğoy.

Aydos. Meni qwday saqtaptı. Mınanı alsam, qas masqara bolğalı twr ekenmin ğoy.

Gülsara. Äytpese bwlay keremet jetisip ketpes pe ediñ?

Aydos. Üş qatın şığarsam da, sen siyaqtı opasızı bolğan joq.

Gülsara. Qaydan bilesiñ?

Aydos. Ah, tı käzzzap!

 

Twra kep quadı, Gülsara twra kep qaşadı. Jete almay qaytıp keledi.

 

Aydos. Berik, sen şe? Jigit emes ekensiñ. Senderdi de dos dep jürmin-au, aqımaq basım.

 

Aydos betin basıp otırıp qaladı. Ajar onı aqırın barıp, arqasınan sipap jwbatadı.

 

Gülsara /añtarılıp qaytıp keledi/. Dala tas qarañğı.

Aydos. Kör soqır bolıp qalğan şığarsıñ, kör soqır bolıp qalğır.

Ajar. Boldı, qoy, qoy. Aşulanba. Barlığı ötti, ketti...

Berik. Nemene qarañğı, tapa tal tüste.

 

Şığıp ketedi de, qayta kiredi.

 

Berik. Közge türtse körgisiz.

 

Barlığı sırtqa qaradı. Meñireygen qarañğılıq.

 

Ajar. Qaşan tün bolıp ülgerdi...

Aydos. Uaqıt qalay tez ötti...

Berik. Seniñ isterikalarıñdı qızıqtaymız dep, künniñ batqanın bayqamay qalıppız. Alpamıs, bauırım, kim bolsañ da, biz qaytayıq. Kölik qayda?

Ajar. Sonımen seni kim öltirdi?

Berik. Neñ bar, oybay!

Aydos. Men de şarşadım, osı toyğanımızben qaytayıq...

Alpamıs. Men qalay aytarımdı bilmey twrmın...

Gülsara. Tağı ne qaldı aytılmağan?

Alpamıs. Äkesi ölgendi de estirtedi deydi ğoy...

Berik /Gülsarağa/. Validol bar ma?

 

Gülsara basın şayqap, Alpamısqa qaraydı.

 

Alpamıs. Sender bwl jerden şığa almaysıñdar.

Berik. Nege?

Alpamıs. Sebebi däl osı jerden basqa orın joq.

Ajar. Qanday orın?

Alpamıs. Sender üşin.

Gülsara. Tüsinikti. Orın joq.

 

Gülsara ımdap, talaspañdar, kelise beriñder degendi jetkizedi.

 

Ajar. Gülsara, sen nege wqpaysıñ? Bwl esi auısqan adam emes, bwl aruaq.

Gülsara. Iä, ärine, aruaq. Aruaq, bilip twrmın ğoy.

 

Berik pen Aydosqa ımdap, mına ekeuiniñ de esi auısqan degendi bildiredi. Talaspañdar dep ötinedi.

 

Ajar. Alpamıs, seni kim öltirdi? Aytşı.

Alpamıs. Ol adam aralarıñda joq.

Berik. Uh.........

Aydos. Biz beseumiz ğana boldıq qoy.

Alpamıs. Botagöz keldi artımızdan...

Aydos. Botagöz???

Alpamıs. Men Almatığa oquğa ketemin dedim. Ol jibermeymin dedi. Sodan keyin bwrılıp kete bergenimde arqamnan kezdik swqtı, sodan keyin tağı, men qaşa jöneldim. Äri qaray bilmeymin. Esimdi osı jerde jidım.

Aydos. Ne aytıp twrsıñ?

Alpamıs. Al sender... Sender meni öltirdik dep oyladıñdar... Äri qaray özderiñ bilesiñder...

Gülsara. Masqara...

Ajar. Qazir Botagöz qayda?

Alpamıs. Bilmeymin. Biraq äli tiri...

Berik. Tirisi qalay?

Aydos. Biz sonda ne ölimiz be?

Alpamıs. Iä...

Gülsara. Qalayşa?

Alpamıs. Kölik apatı.

Berik. Mınau şın jındanğan jındı eken.

Alpamıs. Dalağa şığa almaysıñdar.

 

Gülsara şıñğırıp dalağa qaray jügiredi de, qarañğılıqqa şarğa soğılğanday soğılıp, keri serpiledi. Ajardan basqası şığuğa äreket jasaydı. Şığa almaydı.

 

Berik. Sonda bwl qalay boldı?

Alpamıs. Solay...

Ajar. Alpamıs. Bizdi keşirşi. Jüziñdi jasırmadıq. Taspen bastıra saldıq. Biraq ol kezde biz bala edik. Bükil ömirimiz aldımızda bolatın. Bolaşağımız üşin qorıqtıq.

Aydos. Botagözdiñ arbauına tüstim... Keş meni de...

Alpamıs /salqın/. Keşiretin qwday emespin.

Aydos. Berik, rölde sen boldıñ. Demek bizdiñ ölimimizge kinäli sensiñ.

Gülsara. Jigitter, kinäli degen sözdi aytpayıqşı. Kinäli degen söz öte auır, jüregiñdi ezetin jaman söz. Eşkim kinäli emes. Berik ädeyi jasadı ğoy deysiñ be?

Berik. Sonda qay jerde boldı?

Alpamıs. Asudan öte almadıñdar. Qwzdan wştıñdar.

Aydos. Til tartpay ketken şığarmız.

Alpamıs. Solay... Jigitter, qızdar, öte ökinişti. Jüregim qars ayırıladı sender üşin.

Ajar. Sonda osı twrğanda bärimiz aruaqpız ba?

Alpamıs. Iä...

Gülsara. Mına qol-ayağımız şe, bet-älpetimiz?

Alpamıs. Estelik, jadı. Qazir senderge osılay ıñğaylı. Sodan keyin birte-birte özderiñniñ Qwday jaratqan qalıptarıña tüsesiñder.

Ajar. Ol qanday qalıp?

Alpamıs. Nwrlı...

Gülsara. Qorqınıştı emes pe?

Alpamıs. Joq.

Aydos. Bilmeymin nege ekeni, ökiniş joq.

Alpamıs. Aq ölimde solay boladı...

 

Barlığı äldebir ädemi küyde ünsiz qaladı.

 

Berik. Olay bolsa, jigitter, qızdar, ömirimiz oqıstan üzilipti. Äzirşe adami keyiptemiz. Äzirşe bäri jaqsı, instinkt bitken wrıp twr. Tört közimiz tügel. Tipti mine Alpamıs ta qatarımızğa qosıldı.

Aydos /keketip/. Kim kimniñ qatarına qosılıptı.

Berik. Sayqımazaq kekesindi osımen doğarayıq. Özimizdi ölgen adamdar siyaqtı salmaqtı wstayıq.

Aydos. Sen mwnda äkim emessiñ, qalay wstasaq ta özimiz bilemiz.

 

Berik Alpamısqa swraulı jüzben qaraydı. Ol basın izeydi.

 

Berik. Onda jigitterşe şeşemiz. Şıq, bılay!

Gülsara. Äy, qoyıñdar, idiottar!

Aydos. Men senimen töbelespeymin.

Berik. Nege?

Aydos. Bäribir jeñip ketesiñ.

Berik. Vooot! Mine, şındıq qayda. Sonımen mına aq dastarhannan alıp jep otırayıq. Bokaldarıñdı susınnan bosatıñdar. Meniñ quanıp otırğanım, Alpamıstı biz öltirgen joqpız!

Gülsara. Alaqay! Alaqay!

 

Kenet bäri köñildenip ketedi.

 

Aydos. Al, alaulap janayıq, do konca alayıq!

Gülsara. Urra! Alpamıs, bi bola ma?

Berik. İşpegenniñ işi ötsin!

Ajar /köpşilikke qosılmaydı, oylı/. Men bäribir senbeymin.

Berik. Nege?

Ajar. Biz ölgen bolsaq, nege osınşama köñildi jürmiz?

Aydos. Endi ne isteymiz?

Ajar. Bilmeymin. Kişkene qorqıp... bılay. Jılau kerek siyaqtı.

Berik. Biz jılaymız ba? Tiriler jılasın.

Gülsara. Bar ğoy jılaytındar.

Ajar. Endi eñ bolmasa bir-birimizdi neujeli ne jalko...

Aydos. Jalko... şını kerek.

Berik. Jaraydı, qoyıñdarşı. Boları bolsa, amal qaysı?

I esli moy ogon' pogas

Jaleyte ne menya.

A teh, sidevşih stol'ko raz

U moego ognya...

Aydos. Berik, ağatay, moyındaşı, sen äkim bolıp jetistirgen joqsıñ ğoy. Ne istediñ aytşı? Auıl üşin ne istediñ? Qoqıstan tazaladıñ ba, jaña üyler saldıñ ba, öziñe salğan üyden basqa? Endi nemene ottap otırsıñ, jaleyte ne menya dep? Tebya jaleem i vse! Qalğandarı quanadı! Du qol şapalaq! Şımıldıq jabıldı!

Berik. Al sen ne tındırdıñ, sayqımazaq, çert! Öziñe qarap al! Ömir boyğı armanıñ bir du qol şapalaq edi, oğan da jetpey kettiñ. Bezdarnıy akter, bezdarnaya jizn'!

Aydos. Solay-aq bolsın, biraq men eşkimniñ aqısın jegen joqpın.

Berik. Men kimniñ aqısın jeppin? Däleliñ bar ma?

Aydos. Vot, qazir Qwdaydıñ aldına barğanda dälel swraysıñ. Qazir köresiñ, äkeñdi tanıtadı seniñ!

Berik /şoşıp/. Alpamıs, bauırım, mınau ne deydi?

Alpamıs /küledi/. Meniñşe, tük te bolmaydı. Bäri jaqsı, qoyıñdar, jigitter.

Gülsara. Iä, wrsısuğa bolmaydı, kişkene täubalarıña kelseñderşi. Auıldıñ sırtında maevkada jürgendey bolmay. Imandarıñdı üyirip degendey.

Aydos. Iä, qwrısın, Berik, keşir.

Berik. Iä, sen de... Tirşilikte artıq ketip, köñiliñe qayau tüsirip, jüregiñdi jaralasam keşir, bauırım. Bäriñ keşiriñder meni...

Aydos. Meni de keşiriñder.

Gülsara. Meni de...

Ajar /sol oylı qalpı, basqalarğa qosılmaydı, Alpamısqa/. Äbeke, qayta oraluğa tipti mümkindik joq pa?

Alpamıs. Kölikteriñmen qwzdan wşıp kettiñder ğoy. Deneleriñniñ mılja-mıljası şıqtı. Orala almaysıñ.

Ajar. Al eger, eger mılja-mıljası şıqpasa oralu mümkin be edi?

Alpamıs. Jol joq. Qalay oralasıñ?

Ajar. Bir amal-aylası bolmay ma?

Alpamıs /küledi/. Qwdaydıñ qwdireti küşti. Men bilmeymin.

Ajar. Sonda bwl ne?

Alpamıs. Ne?

Ajar. Osınıñ bäri?

Alpamıs. Jüzdesusiz jibermeydi. Bwl - jüzdesu. Jüzdesu.

Berik. Nemene jüzdesu?

Alpamıs. Baqıldasu de. Bilmeymin.

Berik. Jaraydı, solay-aq bolsın. Sen... sen şe? Ölgende sen de jüzdestiñ be?

Alpamıs. Iä...

Berik. Kimmen?

Alpamıs. Äkemmen...

Aydos. I?

Alpamıs. Jüzdestik.

Gülsara. Sosın?

Alpamıs. Sosın äri öttim. Bwl - tabaldırıq. Qazirgi.

Ajar. Ana jaqta ne bar?

Alpamıs. Ömir.

Berik. Endi nege qayta mına jaqta jürsiñ?

Alpamıs. Äkeldi ğoy. Senderdi qarsı alu üşin.

Gülsara. Basqa adam tabılmay qaldı ma? Meniñ äkem qayda, mısalı?

Ajar. Iä... meniñ anam... ol nege qarsı almadı meni?

Alpamıs. Sebebi sender meni swradıñdar.

Aydos. Men seni oylağan joqpın.

Ajar. Men de.

Berik. Meniñ de seni qalauım mümkin emes.

Gülsara. Ötirik!

Alpamıs /jaylap, eppen/. Meni ömir boyı oylaumen kelesiñder. Meni oyğa almağan birde bir künderiñ bolğan emes.

Berik. Iä...

Gülsara. Ras...

Alpamıs. Olay bolsa, dostar, jüriñder.

Aydos. Alpamıs, qolıñnan wstap alsam bola ma?

Alpamıs. Kel.

Olar qol wstasıp, appaq araylı älemge kirip ketedi.

Soñı

 “The Qazaq Times”