Teñge kursın erkin aynalımğa jiberu sayasatı Qazaqstanğa tiimsiz. Sondıqtan Wlttıq bank kurstı belgileu jüyesin qarastıru kerek. "Talap" qoldanbalı zertteu ortalığı" qoğamdıq qorınıñ direktorı Raqım Oşaqbaev osılay mälimdedi, dep habarlaydı LS.
Ekonomistiñ tüsindiruinşe, ortalıq eldegi inflyaciyanıñ ösuine äser etip otırğan negizgi faktorlarğa zertteu jürgizgen. Nätije boyınşa, Ükimet pen Wlttıq banktiñ bağanıñ köteriluine qarsı şaraları tek 50%-ğa tiimdi bolıp otır.
"Qazaqstandağı inflyaciyanıñ joğarılauınıñ bastı faktorı - teñgeniñ qwbıluı. Bizdiñ oyımızşa, bwl faktordı retteu qolğa alınbasa, inflyaciyanı twraqtandıru bilikke qiın boladı. Al basqaları - satıuşlarmen, spekulyanttarmen küresu jäne qorlardı twraqtandıru eş tiimdi bolmaydı. Sondıqtan bizdiñ ortalıq teñge kursın belgileu jüyesine qayta oralu kerek dep esepteydi", - dedi ol.
Oşaqbaevtıñ sözinşe, teñgeni erkin aynalımğa jiberu sayasatı Qazaqstanğa qolaysız. Ol tek damığan jäne ärtaraptandırılğan ekonomikada ğana jaqsı jwmıs isteydi.
"Bizdegi valyuta tabısınıñ 50%-dan astamı mwnay narığınan tüsedi, al onıñ da bağası qwbılmadı. Erkin aynalım jüyesin bizdiñ elde jüzge asıru tiimsiz dep esepteymiz. Sondıqtan eldegi ekonomikanıñ bäsekege qabilettiligin qoldaytın jäne täuekelderdi tömendetuge mümkindik beretin teñgeniñ tepe-teñdigin anıqtap alu qajet. Eñ ülken täuekelderdiñ biri - bwl rubl' deval'vaciyası. Ol dollar kursı 350-360 teñge bolğan künniñ özinde tömen bağalanuı tiis, al eñ mañızdısı - ekonomika agentteriniñ bolaşağına senim bildiru. Qazir narıqta kurstıñ qalay özgeretini turalı naqtı tüsinik joq. Türli sarapşılar özderiniñ boljamdarın aytadı, al bwl inflyaciya mäselesin odan äri uşıqtıradı. YAğni men narıqta Wlttıq bankke senim az ekenin aytqım keledi", - dedi ekonomist.
Bwdan bölek, sarapşı bas bank teñge kursın joğarılatıp nemese tömendetu üşin jasırın türde narıqtağı saudağa aralasıp otır dep esepteydi.
"Sarapşılar Wlttıq bankten intervenciyağa qatıstı naqtı aqparattı jariyalaudı swraydı, alayda olar mwnı isteuden bas tartıp otır. Birjadan tıs operaciyalarğa qatıstı da swraqtar bar, alayda olardıñ kölemi qanday ekenin tipti eşkim bilmeydi", - deydi Raqım Oşaqbaev.
Ayta keteyik, soñğı bir ayda teñge kursı tömendep ketti. Tipti EXPO-2017 halıqaralıq körmesi ayaqtalğan soñ üş künniñ işnde dollar bağamı 340 teñgege deyin köterildi. Al Wlttıq bank bolsa äli künge teñgeniñ qwbıluın sırtqı narıq äserimen nemese şetel valyutalarına swranıstıñ artıp ketuimen tüsindirip älek.