Türkimenstan qarulı küşteri Qwrlıq amiya tank qosını. Foto: commons.wikimedia.org.

Türkimenstan Respublikası – Orta Aziya memleketi. Halıq sanı 6 mln şamasında. Jer kölemi 488,1 şarşı şaqırım bolıp, onıñ 80 payızı qwmdı şölder, tastı taular alıp jatır. Bes uälayatqa bölinedi. Qazaqstanmen Mañğıstau oblısı arqılı şektesedi. Kaspi Teñizi jağalauındağı elge jatadı.

Jalpı äskeri quatı

1995 jılı 12 jeltoqsanda 185 eldiñ qoldauımen BWW jağınan beytarap el dep tanıldı. Türkimenstan Qarulı küşteri 1992 jılı mamır ayında qwrıldı.

Äsker sanı 22 mıñ adam aynalasında (key derekterde 2011 jılı Türkimenstan qarulı küşterinde 30 mıñ adam bar dep körsetilgen). Alayda, onıñ 10 mıñ adamğa tayauı şekara qorğanıs jäne işki äskeri qızmette. Jattığudan ötken 10 mıñ adamdıq zapas äskeri bar. Wlttıq gvardiyada mıñğa tayau äsker bar.

Qwrlıq armiyası

Qwrlıq armiya qosınında 20 mıñ adam bar bolıp, bes äskeri qolbasşılıq ştabına bölingen. Jattıqtıruşılar diviziyasın qamtığan 4 motoatqıştar diviziyası, 2 motoatqıştar brigadası, 1 artilleriyalı brigada, 2 zımıran qorğanıs brigadası, 1 zımıran atqıştar brigadası, 1 zeñbirekşiler polki, 1 Tankke qarsı artilleriya polki jäne bir äskeri injeneriyalıq korpusqa bölinedi. Bwlardan sırt 1 täuelsiz batal'ondar qosına bar.

Qwrlıq armiyasınıñ äskeri tehnikaları: 670 dana T-72 tanki bar, äskeri kölikterden: 170 dana BRDM jäne BRDM-2 kölikteri bar. Jayau äskerlerge arnalğan kölikterden: 930 BMP-1 jäne BMP-2 kölikteri bar. Al, BRM kölikterinen 12-si bar. Brondalğan avto kölikter: BTR-60 / BTR-70 / BTR-80 kölikteri 829. Süyrelmeli 122mm, 152mm artilleriyalar sanı 269. Özdiginen jüretin artilleriyalar sanı 56 (122mm, 152mm). Dürkindetip atatın gaubica sanı 17. Zımırandar sanı: 122mm jäne 220mm 125 danası bar. 88mm jäne 120 mm minomet 97 danası bar. AT-3 / AT-4 / AT-5 / AT-6 türlerindegi tankke qarsı zımırannan 100 danası bar. Tankke qarsı qarudan 100 mm türindegi 72 danası bar. Alıs aralıqqa atılatın artilleriya sanı 48 dana. Zenitti-zımıran sanı: SA-8 / SA-13 tüninen 53dana, al SA-7 türine birneşe danası bar. Qwrlıqtıq zımırannan SS-1 tipti 10 zımıran bar.

Teñiz armiyası

Kaspiy teñizi jağalau küzeti men äskeri-teñiz bazası birikkende 2000 aynalasında äskeri qızmetkeri jäne 16 patrul'dik qayıqtarı bar. Türkimenstan Qarulı küşteri Teñiz armiya qosını negizinen Kaspiy teñizindegi şekaralıq küzet üşin jasaqtalğan.

Äue armiyası

Äue qorğanıs küşterin qamtığanda 4 mıñ adamı bar bolıp, eki äue şabuıl qosını jäne bir äue armiyasınıñ qwrlıq qosınına bölingen. Olarda MIG-29, SU-17, MIG-29U, SU-25MK wşaqtarı bar. Bwlarğa qosa 1 aralas tasımal eskadrası bar bolıp, AN-26, Mi-24, Mi-8 wşaqtarımen jabdıqtalğan. Sonımen birge, Su -7B jäne L-39 wşaqtarımen jabdıqtalğan 1 taktikalıq barlau batal'onı bar. Al, birneşe äue zımıran eskadralarında SA-2 / SA-3 / SA-5 tipti jerden atılatın zımırandardan 50 danası bar.

Jauıngerlik wşaqtarınıñ jalpı sanı 100 şamasında. Jauıngerlik tikwşaqtar sanı 10.

Joyğış wşaqtarınan: MIG-29 tipti 22 wşaq bar.

Strategiyalıq şabuılşı wşaqtar: Su-17 wşağınan 65 dana; Su-25MK tipti wşaqtarınan 2 dana.

Tasımal wşaqtarı: AN-26 wşağınan bir dana.

Jattığu wşağınan: L-39 tipti 2 wşaq; MiG-29U tipti 2 wşaq; Su -7B türinen 3 danası bar.

Tikwşaqtar: Mi-24 tipti tikwşaqtan 10 dana; Mi-8 tipti tikwşaqtan 8 dana.

Qorğanıs byudjeti

2008 jıldan bastap Türkimenstan qorğanıs salasına audarılatın byudjet mölşerin arttırdı. Sol jılı Türkimenstan jalpı işki önim qwnınıñ 2,5 payızın qorğanıs byudjetine audaradı. bwl şamamen 600 mln AQŞ dolları mölşerindegi qarjı. 2007 jılmen salıstırğanda 27 payızğa joğarı. Alayda, sarapşılar bwl qarjı mölşeri eldiñ qorğanıs quatın äleuettendiruge jetkiliksiz dep qaraydı.

Qazaqstanğa körşiles elderdiñ äskeri quatı:

Qırğızstan äskeri quatı.

Özbekstan äskeri quatı.

“The Qazaq Times”