Oñtüstik Qazaqstan oblısında künniñ aptap ıstıq mezgilinde erekşe köbeyetin qaraqwrt aymaq twrğındarın tağı da älekke salıp otır. Jaz basınan beri qaraqwrttıñ uınan zardap şegip, auruhanağa tüskenderdiñ sanı - 33 adam. Bwl körsetkiş ötken jılmen salıstırğanda edäuir artqanın eskertip, dabıl qaqqan jergilikti därigerler aldağı ıstıq mausımda qaraqwrt qwrbandarınıñ sanı kürt ösui mümkin dep topşılaydı.
Qaraqwrt – ulı qara örmekşi. Denesi – şağın, eñ ülkeniniñ özi eki santimetrden aspaydı. Tüsi qara, qwrsağında qızıl daqtarı bar. Birneşe közi barına qaramastan olardıñ köru qabileti naşar. Tek zattıñ tüsi men qozğalısın ğana ajırata aladı. Künniñ ıstıq mezgilinde erekşe belsendiligi artatın bwl jändikter şaqqan adamğa der kezinde medicinalıq kömek körsetilmese, nauqastıñ ölim qwşuı äbden mümkin. Qaraqwrt şaqqan kezdegi alğaşqı belgiler: keude twsınıñ auıruı, tınısı tarılu, ayaq-qolınan jan ketip, qwrısıp qalu, älsizdik, bas aynalu, ıstığı köterilu. Ädette, qaraqwrttıñ şaqqanın bayqamağan adamdar bwl belgilerdi qalıptı salqın tigizuge balap, därigerdiñ kömegine öte keş jüginedi.
Erterekte qazaq halqı jaylauda qaraqwrttan saqtanu üşin, üy tigetin orınğa qoy jayatın bolğan. Öytkeni ulı jändik qoydıñ iisi şıqqan mekennen boyın aulaq wstaytın körinedi.
Aymaq twrğındarınıñ köbin qaraqwrt daladağı wyqı kezinde, qwrılıs jwmıstarı üstinde şaqqan. Sondıqtan därigerler tabiğat ayasına demalısqa şığatın, qwrılıs jwmısın jürgizetin ne dalalı jerde wyıqtaytın adamdarğa jabıq kiinudi, barınşa mwqiyat boludı eskertedi.