عازيزا-داۋرەن كوشتى

جەكسەنبى كۇنى 73 جاسقا قاراعان شاعىندا كورنەكتى تەاتر-كينو اكتريساسى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى، «قۇرمەت» جانە «پاراسات» وردەندەرىنىڭ يەگەرى عازيزا ابدىنابيەۆا دۇنيەدەن وزدى. اۋىر قارالى حاباردى جۇرتقا تەاتر رەجيسسەرى اسقار ماەميروۆ  مەن بەلگىلى اكتەر ازامات ساتىبالدى الەۋمەتتىك جەلىلەردە ەستىرتتى.

ەلدىڭ جۇرەگىندە بەينەسى جاتتالعان ابدىنابيەۆا 1948 جىلى قىزىلوردا وبلىسى، سىرداريا اۋدانى، تارتوعاي اۋىلىندا دۇنيەگە كەلدى. الماتى مەملەكەتتىك قۇرمانعازى اتىنداعى ونەر ينستيتۋتىن (بۇرىنعى الماتى كونسەرۆاتورياسى) «اكتەرلىك شەبەرلىك» فاۋلتەتىن ءبىتىرىپ، ونەر جولىن رەسپۋبليكالىق بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر تەاترىندا (قازىرگى ع.مۇسىرەپوۆ اتىنداعى اكادەميالىق تەاتر) باستادى. 1969-1993 جىلدارى وسى تەاتردا ايانباي ەڭبەك ەتەدى. شەبەرلىك ۇشتاپ، جاقسى تاجىريبە جيناقتاعان، كورەرمەن قاۋىمعا تانىلعان اكتريسا 1993 جىلى قازاق مەملەكەتتىك م.اۋەزوۆ اتىنداعى اكادەميالىق دراما تەاترىنا اۋىسىپ، ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن قارا شاڭىراق ساحنادا ونەر كورسەتتى. ول سومداعان رولدەردىڭ قاي-قايسىسى دا شىنايىلىعىمەن، ومىرشەڭدىگىمەن قىمبات بولاتىن. دراما، كومەديا، تراگەديانىڭ قاي-قايسىسىندا دا شەبەرلىك شىڭىنان كورىنە بىلگەن اكتريسا كورەرمەنىن شىنايى ويىنىمەن ءتانتى ەتتى.

ۇلتتىق اكتەرلىك ونەردىڭ اعا بۋىن حاس شەبەرلەرى س.مايقانوۆا، ب. ريموۆالاردىڭ ءداستۇرىن، ءىزىن جالعاستىرعان اكتريسا ابدىنابيەۆانىڭ شىعارماشىلىق ءومىربايانىندا انالار بەينەسى ەرەكشە ورىن الدى. ول م.اۋەزوۆتىڭ «قاراگوز» تراگەدياسىنداعى ءمورجان بايبىشەدەن باستاپ انالار بەينەسىنىڭ تۇتاس ءبىر گالەرەياسىن جاسادى. اتاپ ايتقاندا، م. ماقاتاەۆتىڭ «قوش، ماحابباتىندا» اجە، «اباي دەسەم…» قويىلىمىندا انا، ش. قۇسايىنوۆتىڭ «ۇكىلى ىبىرايىندا» انا، ق. مۇحامەدجانوۆ، ش.ايتماتوۆتىڭ «كوكتوبەدەگى كەزدەسۋىندە» ايشا اپاي، د.يسابەكوۆتىڭ «مۇراگەرلەرىندە» ساليحا، ي.ساپاربايدىڭ «سىعان سەرەناداسىندا» بارونەسسا; شەتەل كلاسسيكاسىنان شەكسپيردىڭ «رومەو مەن دجۋلەتتاسىندا» ءسۇت-انا، «گاملەتىندە» گەرترۋدا (رەج. يۋ. حانينگو-بەكنازار), ن .گوگولدىڭ «رەۆيزورىندا» اننا اندرەەۆنا، چەحوۆتىڭ «شاعالاسىندا» اركادينا سياقتى بولمىستارى مەن مىنەز-پيعىلدارى سان ءتۇرلى بەينەلەردى سومدادى. جان ەڭبەگى، رۋحاني سەرگەك ىزدەنىستەرى اكتريسا ورىنداعان ەپيزودتىق كەيىپكەرلەردىڭ ءوزىن تۇتاس ءبىر ءومىربايان يەسىنە اينالدىرىپ، جان دۇنيەسىن اشاتىن.

اكتريسا ع.ابدىنابيەۆانىڭ قازاق كينوسىنا دا ەڭبەگى ءسىڭدى. ول «نان» فيلمىندە – جامال، «قاۋىندا» باس كەيىپكەردىڭ زايىبى، «قىزجىلاعاندا» ءاسيا، «ءبىرجان سالدا» بۇرمە اجە «اينالايىندا» ءساليما، «كەمپىردە» كۇلپاش، ت.ب. كوركەم فيلمدەرگە ءتۇستى. اكتريسا تەلەسەريالداردا دا ءبىرتالاي رولدە كورىندى. ونى قالىڭ جۇرتشىلىققا سۇيىكتى ەتكەن العاشقى ءرولى - ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش تەلەسەريالى «توعىسقان تاعدىرلارداعى» كومەديالىق روزا اپاي ءرولى بولدى. وسى سەريالدان كەيىن «قارا شەگىرتكە»، «سۇيە بىلسەڭ»، «دەتەكتيۆ اجە»، ت.ب.سەريالداردا ءساتتى رولدەر ورىندادى. جانە رەسپۋبليكالىق تەلەارنالاردا بالالارعا ارنالعان كوپتەگەن تەلەباعدارلامالار جۇرگىزىپ، بالالاردىڭ ۇلكەن دوسىنا اينالدى دەپ ەسكە الادى ارىپتەستەرى.

رەداكتسيا ۇجىمى مارقۇمنىڭ وتباسىنا، ارىپتەستەرىنە، قالىڭ كورەرمەنىنە قابىرعاسى قايىسا قايعىرىپ، كوڭىل ايتادى.

"The Qazaq Times"