بيلىككە تالاس نەمەسە جەمقورلىقپەن كۇرەس

قىرعىزستاندا بيلىك باسىنا سوورونباي جەەنبەكوۆ كەلگەلى بەرى جەمقورلىقپەن كۇرەس بۇرىن سوڭدى بولماعان قارقىنمەن جۇرۋدە. قاتارداعى قاراپايىم شەنەۋنىكتەن باستاپ، پرەمەر-مينيسترگە دەيىن تەرگەۋگە الىنىپ، ۇستىلەرىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالۋدا. وسىعان بايلانىستى بۇگىن ءبىز رەسمي بىشكەك ماڭىندا بولىپ جاتقان «بيلىككە تالاس نەمەسە جەمقورلىقپەن كۇرەس» اتتى ساياسي ەپوپەياعا قىسقاشا توقتالۋدى ءجون كوردىك.

سوورونباي جەەنبەكوۆ بيلىك باسىنا 2017 جىلدىڭ قازان ايىندا كەلدى. سايلاۋ كەزىندە ونىڭ كانديداتۋراسىن سول كەزدەگى پرەزيدەنت المازبەك اتامباەۆتىڭ ءوزى قولدادى. كوپشىلىك جەەنبەكوۆقا «اتامباەۆتىڭ مۇراگەرى، سونىڭ باستاعان ءىسىن جالعاستىرۋشى» - دەپ باعا بەردى. بىراق ءىس جۇزىندە ولاي بولماي شىقتى. ول پرەزيدەنت بولىپ سايلانعان ساتتەن باستاپ ماڭايىن اتامباەۆتىڭ ادامدارىنان تازارتا باستادى.

العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ جەەنبەكوۆتىڭ قاراۋىلىنا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنە قاراستى جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىلدار قىزمەتىنىڭ باسشىسى ىلىكتى. كوپ ۇزاماي ول قىزمەتىن ءوز دەڭگەيىندە اتقارماعانى ءۇشىن ورنىنان كەتتى. بۇعان قوسا جەەنبەكوۆ ىشكى ىستەر مينيسترلىگى، سوت، پروكۋراتۋرا، سالىق جانە كەدەن قىزمەتىن جەمقورلىققا بەلشەسىنەن باتقان ورگاندار دەپ اتاپ، كۇشتىك قۇرىلىمدارداعى اتامباەۆ ادامدارىن بىرىنەن سوڭ ءبىرىن جۇمىستان قۋدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا جەەنبەكوۆ ەڭ ءبىرىنشى بولىپ كەز كەلگەن مەملەكەتتىڭ كۇرە تامىرى بولىپ سانالاتىن كۇشتىك قۇرىلىمدارعا ءوز ادامدارىن قويدى.

كۇشتىك قۇرىلىمدارعا جەەنبەكوۆ كومانداسى كەلگەن ساتتەن باستاپ وسى ۋاقىتقا دەيىن ەل باسقارۋدا المازبەك اتامباەۆقا كومەكتەسىپ كەلگەن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنەن باستاپ، مينيسترلەر كابينەتىنە دەيىنگى ارالىقتاعى ۆەدومستۆالاردىڭ بارلىعىنان جەمقورلار مەن پاراقورلار لەك-لەگىمەن تەرگەۋگە الىنا باستادى. ولاردىڭ الدى شەتەل اسىپ، ارتى تۇرمەگە توعىتىلدى. العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنداسارى يكرامجان يلميانوۆ شەتەل استى. جەرگىلىكتى باق وكىلدەرىنىڭ مالىمەتىنشە، قازىرگى تاڭدا يلميانوۆ تۇركيادا ءجۇر. ال ونىڭ وتباسى اقش-تى پانالاۋدا. يلميانوۆپەن قاتار ۆيتسە-پرەمەر اسقارباەك شوديەۆ تا شەتەل اسقان. قازىرگى تاڭدا وعان «قىزمەتىن اسىرا پايدالاندى» دەگەن ايىپ تاعىلىپ، بارلىق دۇنيە-مۇلكى تاركىلەنگەن.

بۇدان بولەك جەمقورلىقپەن كۇرەس ناتيجەسىندە پرەمەر-مينيستر ساپار يساكوۆ پەن بىشكەك قالاسىنىڭ مەرى قۋانىچبەك قۇلماتوۆتار دا قىزمەتىنەن كەتتى. ولار قىزمەتىنەن تىنىش قانا كەتىپ قويعان جوق. ەكەۋىنىڭ دە ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. قۇلماتوۆقا «مەكتەپ قۇرىلىسىنا بولىنگەن 2 ميلليون دوللاردى الاياقتىق جولمان جىمقىردى» دەگەن ايىپ تاعىلىپ، ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالسا، يساكوۆقا «بىشكەك جىلىتۋ قازاندىعىن مودەرنيزاتسيادان وتكىزۋدە شەتەلدىك كومپانياعا تەندەردى جەڭىپ الۋعا كومەكتەسكەن» دەگەن ايىپ تاعىلدى.

قىرعىزستاندىق ساراپشىلاردىڭ سوزىنشە، اتامباەۆ پەن جەەنبەكوۆ اراسىنداعى تەكەتىرەس اياقتالۋعا جاقىن جانە بۇل تەكەتىرەس ەكس-پرەزيدەنتتىڭ جەڭىلىسىمەن اياقتالادى. سەبەبى جاقىندا جوعارى كەڭەس دەپۋتاتتارى ىسقاق ماساليەۆ پەن قۇرمانقۇل زۇلۇشەۆ «ەكس-پرەزيدەنتتەردى جاۋاپقا تارۋعا» قاتىستى زاڭ جوباسىن ازىرلەۋدە. ەگەر دە اتالمىش زاڭ جوباسى قابىلداناتىن بولسا، وندا كوپ ۇزاماي المازبەك اتامباەۆتى دا جەمقورلىققا قاتىسى بار كۇدىكتىلەردىڭ قاتارىنان كورۋىمىز عاجاپ ەمەس.

“The Qazaq Times”