اقوردا قازاق ۇلتشىلدارىن بيلىككە تارتىپ جاتىر ما؟

قازاقستان تاۋەلسىزدىك العالى ەل بيلىگىنە كىمدەر كەلىپ، كىمدەر كەتپەدى. اقوردانىڭ ەسكى قۇرامى ءجۇز رەت ورىنىن اۋىستى. «بولاشاقپەن» شەت ەلدە وقىپ كەلگەندەر دە مەملەكەتتىك كومپانيالارعا، مينيسترلىكتەرگە، وبلىس، قالا اكىمدىكتەرىنە كەلە باستادى. الدى جەمقورلىقپەن قاماۋعا دا الىنىپ ۇلگەردى. وسىنىڭ بارلىعىنان كوڭىلى قالعاندىقتان با، الدە تىعىرىقتان شىعۋدىڭ جالعىز جولى وسى بولعاندىقتان با بەلگىسىز؟. ايتەۋىر، سوڭعى ۋاقىتتا اقوردا مەملەكەتتىك قىزمەتكە قازاق ۇلتشىلدارىن تارتا باستادى.

بۇدان قانداي ناتيجە شىعادى؟ ەل ىشىندە قانداي وزگەرىستەر بولادى؟ قازاق ۇلتشىلدارى كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ تەپكىسىن كورگەن قازىرگى بيلىكپەن بىرىگىپ جۇمىس جاساي الا ما؟ بۇگىن ءبىز وسى جانە وزگەدە سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەپ كورۋگە تىرىستىق.

قازاقستان ەگەمەندى ەل اتانعالى ەل بيلىگىندە جىل سايىن اۋىس-ءتۇيىس ناۋقانى ءجۇرىپ تۇراتىنى بەلگىلى. ءبىرى كەلىپ، ءبىرى كەتىپ جاتقان تۇراقتى قازاقستان بيلىگىندەگى تۇراقسىز ورىن الماسۋلارعا كوز ۇيرەنىپ كەتكەلى قاشان. بىراق وسى جولى اقوردا تاراپىنان جاسالىپ جاتقان قادامدارعا نازار اۋدارماسقا بولماس. ويتكەنى ەل، ەرلان قاريننىڭ قازاقستان ترك باسشىسى بولىپ سايلانۋىن، ايدوس سارىمنىڭ ۇلتتىق كىتاپحانا باسشىسىنىڭ كەڭەسشىسى بولىپ تاعايىندالۋىن اقوردا مەملەكەتتىك قىزمەتكە ۇلتشىلداردى تارتىپ جاتىر دەپ ءتۇسىنىپ ءجۇر.

بۇل جايىندا قر مادەنيەت قايراتكەرى، جازۋشى  قۋاندىق شاماحايۇلى: ءسىز اتاعان جىگىتتەر بيلىك دالىزىندە بۇرىننان جۇرگەن ازاماتتار ەدى عوي. ولاردى مەملەكەتتىك قىزمەتكە ەندى تارتىپ جاتىر دەۋگە كەلىڭكىرەمەيتىن سياقتى. ايدوس سارىم بالكىم، ءبىرشاما ۋاقىتتىق ۇزىلىستەن كەيىن قايتا ورالىپ جاتقان شىعار، ەگەر، قانداي ۇكىمەتتىك اپپاراتقا قىزمەتكە ورنالاسقان بولسا. ال، ۇلتتىق كىتاپحاناعا كەڭەسشى بولۋ - مەملەكەتتىك قىزمەت ەمەس. ەرلان قارين مەملەكەتتىك قىزمەتتە، بيلىك پارتياسىنىڭ اپپاراتىندا لاۋازىمدى قىزمەتتەر اتقارعان تۇلعا. كەرىسىنشە، قازىرگى تاڭدا مەملەكەتتىك قىزمەتتەن كەتىپ، شىعارماشىلىق ۇجىمدى باسقارۋعا كەلدى. باق - مەملەكەتتىك قىزمەت ەمەس. ولاي بولسا، ۇلتشىلداردى تارتىپ جاتقان اقوردا قايدا؟

قوعامدا اقوردا قازاق ۇلتشىلدارىن مەملەكەتتىك قىزمەتكە تارتىپ جاتىر دەگەن پىكىر قالىپتاستىرۋ كىمگە ءتيىمدى ەكەنى بەلگىلى جايت. بىراق وزدەرىن ۇلتشىلمىن دەپ جۇرگەن ازاماتتار قازاق قوعامىندا وسىنداي وي، پىكىر قالىپتاسۋىنا بەلگىلى ءبىر دارەجەدە ۇلەس قوسىپ جاتقاندىعىن بىلە مە، بىلمەي مە ول جاعى بىزگە بەيمالىم.

وسى تۇرعىدا بەلگىلى جۋرناليست اسىلحان ماماشۇلى بىلاي دەيدى: العاش ساياساتتانۋشى رەتىندە تانىلعان ەرلان قارين «نۇر-وتاننىڭ» دا، وعان جۇتىلعان «اسار» پارتياسىنىڭ دا باسشىلىعىندا بولدى. پرەزيدەنت جانىنداعى ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىن باسقاردى. بۇل تۇرعىدان كەلگەندە ونىڭ ۇلتشىلدىعى مەملەكەتتىك قىزمەت رۇقسات ەتىلەتىن دەڭگەيدە دەۋگە بولار. ول بۇرىننان باسشىلىق قىزمەتتە كەلە جاتقاندىقتان بيلىككە جاڭادان تارتىلعاندار قاتارىنا استە قوسا المايسىز. ادەتتە جۇرتشىلىق قوعاممەن بايلانىسى جاقىن، جەمقورلىقپەن بايلانىسى بايقالماعان، ۇلتتىق مۇددە تۋرالى وزىنە بەرىلگەن مۇمكىندىك شەگىندە ايتىپ جۇرگەندەردى جاتقىزادى. ەرلان قاريندى وسى توپقا جاتقىزاتىنىن بايقايمىن. بىراق، ول ءوزىن ۇلتشىل پاتريوتپىن دەپ ساناي ما، سونى انىقتاۋ كەرەك شىعار. ويتكەنى، بيلىكتە جۇرگەندەر ولاي ايتۋدان ءتۇرلى سەبەپتەرمەن تارتىنادى دەپ ويلايمىن. ال بەلگىلى ساياساتتانۋشى ايدوس سارىمنىڭ ۇلتتىق كىتاپحانا كەڭەسشىلىگىنە تاعايىندالۋىنان سەنساتسيا ىزدەپ كەرەگى جوق. ويتكەنى، كىتاپحانا ديرەكتورىنىڭ كەڭەسشىلىگى مەملەكەتتىك قىزمەت ەمەس، ءتىپتى قوعامدىق جۇمىسقا جاقىن دەۋگە بولاتىن شىعار. سوندىقتان ۇلتشىلداردى بيلىككە تارتىپ جاتىر دەگەن پىكىرمەن كەلىسپەيمىن.

قورىتا كەلگەندە، قازاقستاننىڭ قازىرگى جاعدايىندا بيلىك وزىنە قارسى پىكىر ايتاتىن وزگەشە ويلايتىن ازاماتتاردى ءوز قاتارىنا قوسپايتىنى بەلگىلى. جوعارىدا اتى اتالعان ازاماتتاردىڭ ەل ىشىندە قوعامدىق وي، پىكىر قالىپتاستىرۋدا الاتىن ورىندارى ەرەكشە ەكەندىگىن ەسكەرسەك، اقوردا وسى ارقىلى حالىق اراسىندا وزىنە جاعىمدى پىكىر قالىپتاستىرعىسى كەلگەندەي اسەر قالدىرادى.

ايتپەسە، زايىرلى قازاقستان زاڭى بويىنشا ۇلتتىق پارتيا قۇرۋعا بولمايتىن ەلدە مەملەكەتتىك قىزمەتكە ۇلتشىلداردى جۇمىسقا تارتىپ، قاتارىن كوبەيىتپەسە كەرەك ەدى...

“The Qazaq Times”