Jarğı jasau Foto: Egemen Qazaqstannan

Bwl künde wmıt bolğan nemese, salt-dästürge siñip ketken eski künniñ zañdarında da özine tän tereñ män bar. Solardıñ bir qatarın oqırman nazarına wsınamız.

  • Qarızğa alğan mal jıl uaqıtınan assa ötemimen birge qaytarıladı.
  • Wrğaşı mal erkek maldan qımbat bağalanadı.
  • Qonaq qondırmağanğa ayıp salınadı.
  • Qonaq asın dwrıs bermegen jazağa tartıladı.
  • Auqattı adamnıñ kedeyge järdem beru mindeti bar.
  • Malğa jäne basqa januarlarğa zäbir jetkizu – qılmıs.
  • Ädep bwzğandarğa jaza bar.
  • Tentek üşin tek äke-şeşesi ğana emes, bükil auıl, sol auıldıñ aqsaqaldarı jauap beredi.
  • Araq işip ölgenderdiñ janazası şığarılmaydı jäne bölek jerlenedi.
  • Oñ jaqta otırıp ekiqabat bolğan qız qalıñmalsız beriledi.
  • Nekesiz bala tuğan äyelge qwrmet körsetilmeydi.
  • Qarabet bolğan qızdıñ bwrımı kesilip, masqaralanadı.
  • Mal örisin, jusauın bwzğandar ayıpqa tartıladı.
  • Eki adamnıñ biri boranda üsip ölse, onıñ janındağı kisi qasqır işikti bolsa jazalanadı.
  • Tärtipsiz şäkirtke düre soğıladı.
  • Eñbegi üşin ärkim aqı swrauğa haqılı. Biraq asarda, ürmede aqı swrauğa bolmaydı.
  • Apatqa, örtke wşırağan şañıraqqa ruı, auılı zattay, malday, aqşalay kömek körsetuge mindetti.
  • Erkekke qınsız, pışaqsız, bäkisiz jüruge bolmaydı.
  • Soğısqa üydiñ jalğız balası alınbaydı. Ekeuden bireu, beseuden üşeu, segiz bolsa bes bala jasaqqa alınadı.
  • Jienge sot joq.
  • Küyeui qaytıs bolsa äyel bir jılğa deyin twrmısqa şıqpaydı.
  • Äyeli qaytıs bolğan er adam jılın ötkermey tösek jañğırtuğa bolmaydı.
  • Jesir äyel erden ketse de elden ketpeydi. Küyeuiniñ ağasına nemese inisine twrmıstanuına tiisti.
  • Eger äyel basqa bireuge keter bolsa bwl «Jesir dauı» jarğısına salınadı.
  • Qalındıq arsız bolsa jäne ol däleldense, küyeu jaq qalıñ malın qaytarıp aladı.
  • Wrın kelip jürgen küyeu keyin qalıñdığın abıroysız dep tapsa, onıñ bwl sözi qabıldanbaydı.
  • Otanın, elin, dinin satqandardı, jauğa kömek körsetkenderdi at qwyrığına baylap, azaptap öltiredi.
  • Elge opasız bolğannıñ üyi auıldan bölek qondırıladı.
  • Dala zañı boyınşa erli-zayıptılar ajırassa balalar äkege täueldi boladı.
  • Din saltı boyınşa erkek tört äyel ala aladı.
  • Erkektiñ belsizdigi anıqtalsa, äyeldiñ ajırasuğa haqısı bar.
  • Äyeli bala tappasa erkegi ajırasuına boladı, zäbirsiz törkinine enşisimen aparıp saluı kerek.
  • Ant bwzğanğa ayıp bar.

"Jeti qazına" kitabınan alındı

"The Qazaq Times"