Qıtay basşısı Şi Jinpiñ ökilder mäjilisinde. Foto:The Australian.

Qıtay kommunistik partiyası (QKP) XIX qwrıltayınıñ qarsañında, QKP Şi Jinpiñniñ jemqorlıqtı tizgindeu äreketi partiyanıñ işki sayasatın rettep, är därejedegi basşılardıñ partiyağa adaldığın şınayı türde qalıptastırdı dep alqauda. Bwl qwrıltay Şi Jinpiñniñ el basqaru merzimin endi bes jılğa wzartadı. Bwl turalı «The Wall Street Journal» basılımı habarlağan.

QKP-nıñ XVIII ortalıq ökilder mäjilisi dep atalatın auqımdı jinalıs tört künge jalğasıp, ötken aptanıñ senbi küni Beyjiñde ayaqtaldı. Qıtaydıñ resmi aqparat közderi  «Şi Jinpiñ jetekşilik etken QKP bes jıldan beri jemqorlıqpen tolassız küres jürgizip, ornıqtı damudıñ jolına tüsti. Şidiñ osı bes jılı Qıtay memleketi üşin de, QKP partiya qosınınıñ nığayuı üşin de mañızı erekşe boldı» dep jazdı.

Ötken bes jıldıñ qorıtındısı, aldağı ülken qwrıltaydıñ dayındığı jöninen mañızı erekşe bolğan osı mäjiliste, eldiñ sayasi jetistikteri jäne «QKP jarğısı» talqılandı. Sonday-aq ,18 qazan küni aşılatın kezekti qwrıltayğa ortalıq ükimetten 330 adam qatısatını belgili boldı.

Qazirgi kezde Qıtayda Şi Jinpiñ birneşe on jıldan bergi el basqarğan basşılardıñ işinde eñ ıqpaldı twlğa bolıp sanaladı. Qıtaydıñ resmi BAQ-ı basşılarınıñ eñbegi turalı tolassız jazuda. Al, endi ğana şımıldığın japqan partiya ökilderiniñ jinalısı da är bes jıl sayın bir ret ötkizilip otıradı.

Mäjiliste Şi Jinpiñniñ tağı da bes jıl elge basşı bolatını ataldı, sonday-aq, onıñ töñiregine toptalğan senimdi äri jas lauazımdılar basşılıq qosınğa kelip, jası egdelegen basşılar olarğa orın bosatatın boldı.

QKP-nıñ birneşe ökilderiniñ sözine qarağanda, barlıq jağdaydıñ qalıptı boluına kepildik etu üşin, Şi Jinpiñnıñ qwqıqtarı joğarılatılıp, ol QKP-nıñ bwdan bwrın neşe on jıldar boyı qoldanğan jarğısın özgertui mümkin. Eger solay bolğan jağdayda, aldağı qwrıltayda joğarı lauazımğa jetetin basşılar Qıtayda auqımdı sayasi özgerister jasaydı.

Al, partiya işindegi özgede ökilderdiñ pikirine süyensek, kezekte Şi Jinpiñ özgeşe pikirlerdiñ közin joyıp, wqsamağan ideyası bar qızmetkerlerdiñ jolın kesui mümkin. Osılay bolğanda ol öziniñ qwqığın tipti de biiktetip, bilikte otırğan ekinşi merzimi ayaqtalğannan keyin de, eldiñ basşısı boluğa wmtıla aladı. Onıñ ekinşi ökiletti merzimi 2022 jılğa deyin. Biraq, QKP-nıñ soñğı jıldardan beri qoldanğan el basşısı jönindegi zañında, partiya köşbasşısı 10 jıldan artıq otırmaydı dep belgilengen.

Senbi küngi mäjilistegi mälimdemede «partiya jarğısı» jäne onda bolatın özgeristerdiñ mazmwnı jariyalanbadı. Degenmen, bwdan bwrın qıtaytanuşı mamandar: «Atalğan jarğığa Şidiñ sayasi filosofiyalıq oyları partiyanıñ tanımdıq principi bolıp engiziledi. Äri jarğığa onıñ esimi kiristiriledi. Bwğan deyin, töñkeris jetekşisi bolğan Mau Zıdoñ jäne reforma köşbasşısı Dıñ Şyaupiñ ğana partiya jarğısında esimderin engizgen», - degen edi.

Bir ğana Qıtay emes, älem elderi de jağımdı jañalıq kütip otırğan QKP-nıñ kezekti qwrıltayı jöninde aytılğan boljamdardıñ deni osınday. Är el jöninde sayasi boljamdar aytatın sarapşılardıñ sözderi köbine tura kelip jatadı. Osıdan ondağan jıldar bwrın Qıtayğa kelesi kezekte kim basşı bolatının, onıñ qanday sayasat jürgizetinin tağı da şetelderdiñ sayasattanuşıları döp basıp tauıp edi. Äsirese, osı Şidiñ küni büginge deyin jürgizgen  halıqaralıq sayasatı, el işin ornıqtıru joldarı, az sandı wlttarğa qaratqan sayasatı t.b. turalı aytılğan boljamdar aynımay keldi. Tağı sol sarapşılardıñ sözin eskersek, Şi barlıq qwqıqtı qolına alıp, meylinşe wzağınan el bilegisi keletini anıq bolıp otır.

“The Qazaq Times”