Amerikanıñ Freedom House adam qwqığın qorğau wyımı Net Freedom dep atalatın jıl sayınğı jeli erkindigi turalı reytingisin jariya etti. Bügin (21 qırküyek) jariyalağan esepke säykes, Qıtay qatarınan jetinşi ret internet erkindigi tömen el retinde ataldı. Al, alğa ret qatıstırılğan Tayuan (Tayvan') jeli erkindigi boyınşa älemniñ besinşi orının ieledi.
70-ten astam memleket arasında jürgizilgen jeli erkindigi reytingi boyınşa, Qazaqstan 33-orında bolıp, internet erkin emes elderdiñ qatarında twr.
Atalğan adam qwqığın qorğau wyımınıñ esebine säykes köptegen ükimetter men tehnologiya kompaniyalarında jelilik qadağalau boyınşa twtınuşılardıñ qwqıqtarın bwzu äreketteriniñ köp ekeni anıqtalğan. Aytalıq, bıltır bir jıldıñ işinde 48 memlekette jelilik qadağalau, internet monopoliyası, tehnologiya kompaniyalarınıñ qızmeti jäne twtınuşılardıñ qwqığı turalı zañdardı jañartqan, tolıqtırğan nemese jaña zañdar bekitken. Osınıñ özi ükimet pen tehnologiya kompaniyaları jäne twtınuşılar arasında jelilik baqılauğa qatıstı dau-şarlardıñ mäselesi jıldan jılğa uşığıp kele jatqanın körsetedi.
Freedom House mälimetine qarağanda, keybir ükimetter zañdardı jelilik qudalau men baqılaudı jüzege asıru üşin paydalanğan.
Biılğı jeli erkindigin bağalau esebi boyınşa Islandiya, Estoniya, Kanada jäne Kosta-Rika qatarlı elder köş bastağan bolsa, Qıtay qatarınan 7-şi ret tömen körsetkiş körsetip tizimde Kuba, Iran sekildi elderden keyin twr. Al, tizimniñ soñğı qatarların M'yanma, Belarus' jäne Uganda elderi qorıtındılaydı.