امەريكانىڭ Freedom House ادام قۇقىعىن قورعاۋ ۇيىمى Net Freedom دەپ اتالاتىن جىل سايىنعى جەلى ەركىندىگى تۋرالى رەيتينگىسىن جاريا ەتتى. بۇگىن (21 قىركۇيەك) جاريالاعان ەسەپكە سايكەس، قىتاي قاتارىنان جەتىنشى رەت ينتەرنەت ەركىندىگى تومەن ەل رەتىندە اتالدى. ال، العا رەت قاتىستىرىلعان تايۋان (تايۆان) جەلى ەركىندىگى بويىنشا الەمنىڭ بەسىنشى ورىنىن يەلەدى.
70-تەن استام مەملەكەت اراسىندا جۇرگىزىلگەن جەلى ەركىندىگى رەيتينگى بويىنشا، قازاقستان 33-ورىندا بولىپ، ينتەرنەت ەركىن ەمەس ەلدەردىڭ قاتارىندا تۇر.
اتالعان ادام قۇقىعىن قورعاۋ ۇيىمىنىڭ ەسەبىنە سايكەس كوپتەگەن ۇكىمەتتەر مەن تەحنولوگيا كومپانيالارىندا جەلىلىك قاداعالاۋ بويىنشا تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن بۇزۋ ارەكەتتەرىنىڭ كوپ ەكەنى انىقتالعان. ايتالىق، بىلتىر ءبىر جىلدىڭ ىشىندە 48 مەملەكەتتە جەلىلىك قاداعالاۋ، ينتەرنەت مونوپولياسى، تەحنولوگيا كومپانيالارىنىڭ قىزمەتى جانە تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىعى تۋرالى زاڭداردى جاڭارتقان، تولىقتىرعان نەمەسە جاڭا زاڭدار بەكىتكەن. وسىنىڭ ءوزى ۇكىمەت پەن تەحنولوگيا كومپانيالارى جانە تۇتىنۋشىلار اراسىندا جەلىلىك باقىلاۋعا قاتىستى داۋ-شارلاردىڭ ماسەلەسى جىلدان جىلعا ۋشىعىپ كەلە جاتقانىن كورسەتەدى.
Freedom House مالىمەتىنە قاراعاندا، كەيبىر ۇكىمەتتەر زاڭداردى جەلىلىك قۋدالاۋ مەن باقىلاۋدى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن پايدالانعان.
بيىلعى جەلى ەركىندىگىن باعالاۋ ەسەبى بويىنشا يسلانديا، ەستونيا، كانادا جانە كوستا-ريكا قاتارلى ەلدەر كوش باستاعان بولسا، قىتاي قاتارىنان 7-ءشى رەت تومەن كورسەتكىش كورسەتىپ تىزىمدە كۋبا، يران سەكىلدى ەلدەردەن كەيىن تۇر. ال، ءتىزىمنىڭ سوڭعى قاتارلارىن ميانما، بەلارۋس جانە ۋگاندا ەلدەرى قورىتىندىلايدى.