DenMin jüzdegen nauqastan «ekinşi tolqındı» körmeydi – Bir künde 817 nauqas, 9 ölim

Resmi derek boyınşa, Qazaqstanda 12 qaraşa 638 adamnan koronavirus, al särsenbide 179 adamnan koronavirus pnevmoniyası anıqtaldı. Virus jwqtırıp qaytıs bolğandar men ahualı qiındağandar köbeyip jatır.

#Koronavirus Beysenbi, qaraşanıñ 12-si koronavirus jwqtırğan 326 adam ayığıp şıqsa, 6 adam ömirden ötken. Jañadan tirkelgen nauqastardıñ eñ köbi –  ŞQO (261) jäne Qostanay oblısı (53), astana (51), Pavlodar oblısı (49), SQO (43), Almatı qalasında (39). Eldiñ barlıq öñirinen virus jwqtırğandar anıqtalğan.

Bir ayğa juıq nauqastar sanı boyınşa alda kele jatqan Şığıs Qazaqstan oblısındağı epidemiyalıq ahual uşığıp, öñir tolıqtay oqşaulanğan. Degenmen memlekettik bas sanitar Erlan Qiyasov «jağday baqılauda jäne qalıptı» ekenin aytadı. Onıñ aytuınşa, bwl şekteu şaralarınıñ nätijesi, eger karantin engizilmegende kemi 2-3 esege joğarı boluı ıqtimal körinedi. Öñir (13 mıñ) virus jwqtırğandar boyınşa Almatı qalası (15 mıñ) men astanadan (15 mıñ) keyingi üştikte twr. Jergilikti atqaruşı bilik ökilderi mwnıñ sebebin sanitarlıq talaptardıñ tiisinşe saqtalmauımen jäne şekaralıq aymaq boluımen baylanıstıradı. Halqı jağınan özge aymaqtarğa qarağanda aytarlıqtay az ŞQO täuligine 200-den kem emes nauqas tirkelip jatır.

Epidemiya jağdayınıñ deñgeyine baylanıstı Pavlodar, Qostanay, Şığıs jäne Batıs oblıstarı qızıl, astana men Aqmola oblısı sarı, qalğan öñirler jasıl aumaqqa jatatını habarlandı.

DenMin-niñ resmi mälimetinşe, emdelip jatqan 8 mıñnan astam nauqastıñ 2924-3 auruhanada. Tağı 5323 adam ambulatorlıq terapiyada. Olardıñ arasında 437 bala emdelip jatır.

Ahualı naşar 192 nauqastıñ arasında 20 adamnıñ jağdayı qattı qiındağan. Jäne 27 sırqat ökpeni jasandı jeldetu apparatımen tınıstap jatır.

Respublika boyınşa barlığı 119 129 adam koronavirus infekciyasın jwqtırsa, emdelip jazılğandarı – 108 958 adam. Bwl jalpı nauqastardıñ 95%-dan astamı. Qazan ayınıñ alğaşqı aptasınan bastap elde koronavirus qayta köbeygen.

#Koronavirus_pnevmoniyası Sonımen qosa, koronavirus pnevmoniyasına şaldıqqan 179 adam tirkelgen. Tağı 65 adam ayığıp şıqqan, üş adam ömirden ötken. Biraq olardıñ qanşası qay aymaqtan ekeni belgisiz. PTR testi teris qorıtındı körsetkenimen, koronavirus saldarınan qabınğan aqökpe auruınıñ aymaqtarğa taralu deregin twraqtı türde jariyalauğa uäde etken ministr Aleksey Coy da, onıñ kömekşisi, vedomstvonıñ resmi ökili Bağdat Qojahmetov te sözin bwrmalap, är on kün sayın jariyalauğa köşken. Koronavirus pnevmoniyasınıñ öñirlerdegi kündelikti dinamikası belgisiz. Pnevmoniyağa şaldıqqan 40 mıñğa tarta adamnıñ 29 mıñnan astamı jazılıp şıqqan. Keybir derekközder, anığıraq aytqanda DenMin ökiliniñ aytuına qarağanda, düysenbi jäne seysenbi künderi demalıs küngi, yağni senbi men jeksenbidegi mälimet beriledi. Koronavirus jağdayın ötken täuliktiñ erteñine jüyelep jariyalau jolğa qoyılğanımen, koronavirus pnevmoniyası turalı mälimet eki künge keşigip jinaqtaladı. Düysenbi deregi särsenbide bir-aq beriledi. Sondıqtan «ötken küni» dep jazılatın resmi aqparat kümändi. Eki kün keşikse de vedomstvonıñ baspasöz qızmeti «ötken küngi» derek dep jariyalaydı. Apta sayın eki küngi körsetkiş tömendep sala beredi. Ministrlik mwnı medicina wyımdarı men vedomstvoda demalıs küni ekendigimen tüsindiredi. Dese de koronavirus jönindegi aqparattı jinaqtau-öñdeu isi üzdiksiz jürgiziledi.  DDSW tuıstas derttiñ qaupi birdey ekenine basa nazar audarsa da Qazaqstannıñ Densaulıq saqtau ministrligi koronavirus pen onıñ pnevmoniyalıq türine eki türli közqaraspen qaraydı. Onıñ anıq däleli – KVI+ turalı aqparattıq indikatorlar (aymaqtarğa taraluı, nauqastardıñ ahualı, onıñ işindegi stacionar men ambulatorlıq baqılaudağılar sanı, balalar sanı, ÖJJA-men tınıstap jatqandar, ayıqqandar, jaña keyster, qaytqandar) kündelikti jariyalansa, al KVI- deregi soñğı üş körsetkişten özge mälimet berilmeydi. Al koronavirus pnevmoniyasınıñ aymaqtarğa taraluı jönindegi deregi ministr o basta aytqanday kündelikti ne aptasına emes, endi on künde bir-aq beriletin boldı. Onıñ özinde qwjat formatında saytqa jüktep otıradı, vedomstvo saytında aşıq äri tüsinikti tilde taldap jariyalamaydı.

Qoğamda biılğı 256 mıñ pnevmoniya jağdayın esepke qospay, jalpı statistikanı şildedegi qırğınnan keyin jürgize bastağan Ükimettiñ esebine kümänmen qaraytındar köbeygen.

#Söytse... Qazaqstanda koronavirus ölimi azaymay twr. Resmi derekke säykes, qazan ayında 9,5 mıñday qazaqstandıq auırdı: koronavirus jwqtırğan 4439 adam anıqtalıp, 118 adam qaytıs bolğan. Däl osı uaqıtta koronavirus pnevmoniyasına 4984 adam şaldığıp, 47 adam qaytqan.

Osılayşa jazğı tolqınnıñ şarıqtau şeginen keyin tamız ayınan beri Qazaqstanda koronavirus jwqtırğandar 28 mıñnan, al koronavirus pnevmoniyasına şaldıqqandar 39 mıñnan asqan. Ekeuin qosa eseptegende, keyingi üş ayda indetten 1,3 mıñday adam ömirden ötken. Sonımen birge, tamız-qırküyek JRVI aurularımen 418 mıñnan, pnevmoniyanıñ basqa türlerimen 82 mıñnan astam jağday tirkelgen.

7 qazan densaulıq saqtau ministri Aleksey Coydıñ koronavirus epidemiyası turalı boljaldı scenariydiñ üş nwsqasın tanıstırğan. Onıñ  aytuınşa, boljamğa apta sayın tüzetuler engizilip otıradı. Aleksey Coy wsınğan pessimistik scenariy boyınşa, qazan-jeltoqsanda 190 mıñ adam virus jwqtırıp, 65 mıñ adamdı auruhanağa jatqızuğa «tura keledi». Mwnday jağdayda «jeltoqsannıñ ortasında lokdaun engizilui ıqtimal».

Tağı bir nwsqa realistik scenarige säykes, qazan-jeltoqsanda 90 mıñday adam virus jwqtırıp, 30 mıñın auruhanağa jatqızuğa «tura keledi». Bwl jağdayda «lokdaun qañtarda engizilui mümkin». Coy eger jwrt tügel maska tağıp jürse, qatañ karantin bolmaytının, qazan-jeltoqsanda şamamen 40 mıñ adamğa virus jwğıp, 15 mıñ adam auruhanağa tüsetinin aytadı.

Pandemiya kezindegi moderator vedomstvonıñ basşısı karantinniñ bastı indikatorı retinde eldegi auruhanalardıñ 70%-ı tolsa, qatañ lokdaun jariyalau kerektigin mälimdegen.

Karantin şarasın birde küşeytip, birde bosañsıtıp jatqan aymaq sanitarlarınıñ äreketi tüsiniksiz. Ükimet ötken aptanıñ basında ekinşi toqsannan bastap 300 oquşısı bar mektepterge dästürli formatta oquğa, bilim oşaqtarında 5 sınıpqa, halıqaralıq mektepterde 7 sınıpqa deyin kezekşi sınıptarda oquğa, meşitter men kinoteatrlardıñ jwmısına rwqsat beretin şeşim qabıldağan. Älemniñ soltüstik jartı şarındağı elderde küzgi tolqın bastalıp, DDSW jetekşisi aldağı birneşe ay eñ qauipti kez boların eskertkenine qaramastan, Qazaqstan Ükimeti «jeñildetuge» qadam jasadı.

Pnevmoniyanıñ koronavirustan basqa türlerine şaldıqqandar sanı 340 mıñğa jaqındadı. Jiıntıq esebi, 13 naurızdan beri COVID-19 infekciyasın jwqtırğandar qatarı 119 mıñnan assa, 1 tamızdan bergi koronavirus pnevmoniyası 40 mıñğa tayağan. DDSW mälimetinşe, Qazaqstanda auırğandardıñ sanı 158 mıñğa jetken. Degenmen Ükimet koronavirus pen onıñ pnevmoniyasın eki bölek esepteydi. Pandemiya bastalğalı jalpı virus jwqqandardıñ 3048-i (KVI+ / U07.1 – 1924, KVI- / U07.2 – 415, ilespe aurulardan – 709) qaytıs bolğan. Alayda Qazaqstan biligi boyınan koronavirus tabılsa da, basqa aurulardıñ sebebinen qaytıs boldı delingen 709 adamdı jalpı statistikağa qosıp eseptemeydi. Sarapşılar bwğan qarsı. Olardıñ aytuınşa, koronavirustıñ janama äserinen qaytqandardıñ jartısınan astamınıñ sebebi qan aynalımı jüyesiniñ auruları bolğandıqtan, oğan infekciya dert qozdıruşı faktor retinde ölimge äkep soqtırğan.

"The Qazaq Times"