Däriger, qoğam belsendisi Qayırğali Köneev Facebook äleumettik jelisindegi paraqşasında virustıñ ekinşi tolqını bola ma degen swraqqa arnap jazba jariyaladı. 

«Meniñşe, virustıñ ekinşi tolqını mausım-şildede örşigen birinşi tolqın tärizdi  auır  bolmaydı. Öytkeni halıqtıñ basım köpşiligi mausım-şildede auırıp şıqtı, osılayşa wjımdıq immunitet qalıptastı.  Ekinşi tolqın birinşi tolqın tärizdi auır bolmay, jeñil ötedi, biraq ol wzaqqa, 9-12 ayğa sozıladı. Biraq şarıqtaytın şegi, auru qattı örşitin kezeñi bolmaydı. YAğni birinşi tolqındağıday auruhanadan tösek orın izdep sabılğan jwrt, orındardıñ tapşılığı bolmaydı. Tipti ekinşi tolqın bolmauı mümkin degendi de joqqa şığarmaymın. Virustı jwqtıru jağdayları twraqtı türde tirkele beredi, biraq olar aldıñğı kezeñdegi jwqtıru körsetkişinen asıp tüspeydi. Virustıñ tarau körsetkişi (Rt) 1 nemese odan tömen boladı. Şilde ayında ol körsetkiş 2-ge teñ edi.

Al ekinşi tolqın bola qalğan künniñ özinde Qazaqstannıñ densaulıq saqtau jüyesi birinşi tolqınmen salıstırğanda onıñ betin jaqsıraq qaytara aladı. Öytkeni därigerler, medicinalıq wyımdar men densaulıq saqtau ministrliginiñ, tipti ükimettiñ özi birinşi tolqınnan tiisti täjiribe jinadı.

Ekinşi tolqın Europa, Resey, bälkim, Qıtayğa ülken soqqı bolıp tiedi. öytkeni bwl elderde birinşi tolqın kezinde wjımdıq immunitet qalıptaspağan. Olarda ekinşi tolqın birinşi tolqınğa qarağanda auır boladı», — deydi däriger.

Däriger Köneev Qazaqstanda halıqtıñ köpşiligi viruspen auırğanın bılay däleldeydi.

«Bizde koronavirus boyınşa statistika dwrıs emes. Mısalı, statistika komitetiniñ mälimetinşe, şilde ayında bıltırğı osı kezeñmen salıstırğanda 2,5 ese köp adam qaytıs boldı.  Bıltır şildede 12 420 adam qaytıs bolsa, biıl 28 178 adam qaytıs boldı. Osılardıñ arasındağı ayırma 15 758 adamnıñ qazası koronavirustan boldı desek jäne bastapqıda koronavirustan qaytıs bolu körsetkişi 0,4-0,7 payız şamasında boldı desek, älemdegi bwl körsetkiş 3 payızğa teñ edi. YAğni qaytıs bolğan 15 758 adamdı 3 payız desek. koronavirusqa şilde ayında şaldıqqandar sanı 525 266 adam boldı (15758*100/3 = 525 266), al bwl tek bir aydağı körsetkiş qana.

Biıl mamır ayında bıltırğı jıldıñ mamır ayımen salıstırğanda qaytıs bolğandar sanı 3170 adamğa köp boldı. (2019 jıldıñ mamırında 14 353 adam qaytıs bolsa, 2020 jıldıñ mamırında 11183 adam köz jwmdı). YAğni bıltırğı mamır men biılğı mamırdıñ arasındağı ayırma 3170 adam. Osını üş payız dep alsaq, onda mamırda auru jwqtırğandar sanı 105 666 adam bolmaq.

Tura osınday jolmen mausım ayın da eseptep köruge boladı. 2020 jıldıñ mausımında 14 949 adam qaytıs bolsa, 2019 jılı 10 061 adam. Ayırma 4888. Olay bolsa, mausım ayında 162 933 adam virus jwqtırğan boluı mümkin.

Endi osı mamır, mausım, şildede virus jwqtırğandardı qossaq, üş ayda 793 866 adam virusqa şaldıqqan bolıp şığadı. Al endi bwğan şilde ayındağı koronavirus jwqtırğan 80 000 adamğa jıl basınan şilde ayına deyingi pnevmoniyanı (234 000) qossaq, onda 793866+80000+234000 = 1 mln 107 mıñ 866 adam virusqa şaldıqqan boluı mümkin. Al endi tura osınşa adam üyde öz betinşe emdelip, statistikağa kirmedi dep, olardıñ üşten birin qossaq, onda viruspen auırğandar 1,5 million adamğa juıqtaydı.

Koronavirus jwqtırğandardıñ 70 payızı simptomsız auıratının eskersek, koronavirus belgisi bar jäne koronavirus anıqtalğandar is jüzinde elde koronaviruspen auırğandardıñ nebäri üşten birin qwraydı desek, onda simptomsızdar 3 millionğa juıqtaydı. Olay bolsa, koronavirus anıqtalğan joğarıdağı 1,5 million adamğa 3 million simptomsızdı qossaq, 4,5 million adam viruspen auırıp şıqtı. Demek, şilde ayağında koronavirusqa qarsı halıqtıñ 25 payızında immunitet boldı degen söz. Koronavirustıñ bazalıq reproduktivti sanı 3,5 ekenin esepke alsaq, qazan ayına qaray eldegi wjımdıq immunitet 75 payızdan asıp ketken boluı mümkin. Mwnday jağdayda infekciya endi eşqanday şarıqtau şegine jetpeydi. Viruspen auırmağan qalğan 25 payız halıq endi simptomsız auıruı da mümkin. Osılayşa wjımdıq immunitet qalıptassa, indet mausım-şilde aylarındağı siyaqtı  örşimeydi», — dep jazadı Köneev.

*Audarma malim.kz saytınan alınğan

"The Qazaq Times"