Bilik Qorday qaqtığısın wltaralıq emes, twrmıstıq mäselesinen tuğan degen pikirdi propogandalauğa tırısıp keledi. Al sarapşılar men azamattıq qoğam belsendileri mwnıñ astarın "biliktiñ zañğa say jwmıs istemeuimen, äleumettik-sayasi jüyeli mäselelerdiñ äbden tereñdeuimen" baylanıstı tüsindiredi. Foto: Azattıq / Asılhan Mamaşwlı

29 qırküyekte Almatı gornizonınıñ äskeri sotında Jambıl oblısı Qorday audanındağı qazaqtar men düngender arasındağı wltaralıq janjaldan soñ küdikke ilingen 50-den astam adamnıñ jeteuine ükim şıqtı dep habarlaydı Azattyq radiosı. 

Ükimge say, Abzal Nwrahanov «jappay tärtipsizdikke qatıstı» (Qılmıstıq kodekstiñ 272-babı) jäne «wrlıq jasadı» (Qılmıstıq kodekstiñ 188-babı) degen ayıppen segiz jılğa sottaldı. Sud'ya ükim şığarğanda Nwrahanovtıñ «ekinşi ret auır qılmıs jasağanın» eskergen.

Sot Baqıtbek Ibragimovtı «asa iri kölemde wrlıq jasadı» dep jeti jılğa sottadı. Sot ükim şığarğanda onıñ «ekinşi ret auır qılmıs jasağanın» eskergen. Nwrahanov pen Ibragimov jazasın qatañ tärtiptegi türmede öteydi.

Bwdan bölek, Mırzağali Düysenbaev «asa iri kölemde wrlıq jasadı» degen ayıppen bes jılğa sottaldı. «Jappay tärtipsizdikke qatıstı» dep ayıptalğan Rüstem Bejibaev tört jılğa, Erlan Bwralqınov 3 jıl 20 künge, Wlan Atambaev pen Almat Tileuğaliev üş jılğa türmege qamaldı. Olar jazasın qauipsizdigi ortaşa türmede öteui tiis.

Sot ükimi äli küşine engen joq. Ayıptaluşılar ükimmen kelispeydi jäne apellyaciyalıq şağım tüsirmek.

Bes jılğa sottalğan Düysenbekov sotta «Men taksist bolğanım üşin sottap jatır. Üyde bala-şağam bar, bala-şağamdı bağatın jalğız adammın. Kelinşegim auıradı, qızımnıñ jüreginde aqau bar, Sot mağan eşqanday jeñildik qarap jatqan joq. Men [janjal bolğan jerge] taksist bolıp bardım, negizi wrlıq jayında eşteñe bilmeymin. Sonıñ bärin tergep, bilip twrsa da sottap jiberdi» dedi.

Üş jılğa sottalğan Almat Tileuğaliev «Biz öz mäselemizdi oylap, wrlıq, tonau maqsatında barğan joqpız, biz tek äleumettik jeliden kelgen videolardı körip, qazaqtarğa kömekteseyik dep, janaşırlıq tanıtıp barğanbız. Al endi mınanday ükimnen keyin qanday ädilet swraysız?» dedi.

Biıl 7 aqpan küni keşkisin Jambıl oblısı Qorday audanında qazaq-düngen toptarı qaqtığısıp, saldarınan 10 adam qaza tapqan, 19 policey men 40-tan astam twrğın jaralanğan edi.

Sarapşılar men azamattıq belsendiniñ köbi bolğan jağdayğa «nemqwraylı qarağan jauapsız bilikti» jazğırıp, mwnıñ tübi jıldar boyı nazar audarılmay, qordalanğan äleumettik-wlttıq teñsizdik jäne jemqorlıq mäselesimen baylanıstıradı. Oqiğa kezinde 11 adam qaza tapqan. Janjaldan soñ 120-dan astam qılmıstıq is qozğalıp, 59 adamğa ayıp tağılğan. Ayıptaluşılardıñ sotı är qalada ötip jatır.

Prokuraturanıñ mälimetinşe, Qordaydağı wltaralıq janjal kezinde 164 üy men sauda ornı, 100 kölik qirağan. 342 adam jäbirlenuşi dep tanılğan. 400-den astam ekspertiza jürgizilip, mıñ jarımnan astam adam swralğan.

Qordaydağı janjal kezinde negizinen etnikalıq düngender twratın Masançi, Sortöbe, Auqattı auıldarı köp zardap şekken.

Resmi mälimet boyınşa, janjalğa Sartöbe auılındağı qazaqtar men düngender arasındağı kikiljiñ sebep bolğan. Tergeu organdarı dereginşe, wltı düngen Marat YUnhu jolğa şığıp, auladan ağası mingen jük köligin şığaru üşin basqa kölikterdi toqtatqan. Däl osı kezde 78 jastağı qazaq Tölegen Qwdaşbaevtı balaları kölikpen därigerge apara jatqan. Osı kezde eki jaq jolğa talasıp, töbelesip qalğan. Qariyanıñ jambası sınğan, onıñ wlınıñ bas süyegi men miına zaqım kelgeni habarlanğan. Keyin sot Marat YUnhudı 2,6 jılğa sottağan. Al onıñ äkesi Ersman YUnhudıñ bas bostandığın 2,6 jılğa şektegen.

Qordaydağı janjaldan soñ Jambıl oblısınıñ äkimi Asqar Mırzahmetov bastağan birneşe şeneunik jäne policiya departamentiniñ basşısı qızmetten ketti. Onıñ ornına sol kezde prem'er-ministrdiñ orınbasarı bolğan Berdibek Saparbaev tağayındaldı.​

29 säuirde Almatıdağı tergeu izolyatorında wltaralıq janjalğa baylanıstı wstalğan Bekbol Kibaev qaytıs boldı. Prokuratura osı oqiğa boyınşa sotqa deyingi tergeu bastalğanın habarladı. Oqiğanıñ basqa jayttarı belgisiz.​

"The Qazaq Times"