Tramp pen Lyu Hı kelisimge qol qoydı. Foto: The New York Times

AQŞ pen Qıtay köpten kütilgen jaña sauda kelisimine qol qoyıstı. Birinşi kezeñdegi sauda kelissözderiniñ qwjattarına AQŞ prezidenti Donal'd Tramp pen Qıtaydıñ sauda kelissözi jönindegi ağa ökili Lyu Hı qol qoydı. Tramp ükimeti men Qıtay arasında köpten kütilgen bwl kelisim eñ iri ekonomikalar arasındağı qaqtığıstı toqtatıp, birqatar ekonomikalıq özgerister äkeledi delingen.

Jaña kelisimniñ keybir tarmaqtarı Tramptıñ jeñisi qatarlı bağalanuda. Aytalıq, Qıtay 2021 jıldıñ soñına deyin AQŞ-tan Qwnı 200 mlrd dollar kölemindegi qızmet öteu men tauarların satıp aladı; Tramp ükimeti sınğa alıp kelgen iskerlik täjiribelerin toqtatadı (amerikalıq kompaniyalardıñ öz tehnikasın mäjbürli türde özimen ıntımaqtastıq jasasqan qıtaylıq kompaniyağa ötkerip beru sındı). Alayda, kelissöz qwjatında bwlardıñ qalay jüzege asatını turalı anıq mälimet joq.

Prezident Tramptıñ aytuınşa jaña kelisim amerikalıq fermerler üşin quanıştı habar jäne olarğa mol payda alıp keledi, sebebi sauda soğısı kezinde olar eñ köp ziyan tartqan top sanaladı.

Köpten kütken kelisim. Foto: The New York Times

Kelisimde Qıtaydıñ amerikalıq auılşaruaşılıq önimderdi, wşaqtar, farmacevtika jäne mwnay men gazdı satıp alu boyınşa negizgi mindettemelerdi anıq körsetilgen. YAğni, Qıtay 2017 jılğı körsetkişterdi negiz ete otırıp, AQŞ tauarların satıp alu mölşerin köbeytetin boladı. Olardıñ işinde 52,4 mlrd AQŞ dolları köleminde energiya eksportı, 32 mlrd dollarğa auıl şaruaşılıq önimderin, 77,7 mlrd dollarğa öndirilgen tauarlar jäne 37,9 mlrd dollarğa amerikalıq qızmet öteudi satıp alatın boladı.

Amerikalıq käsipkerler men fermerler bwl uädelerge quanatını anıq. Biraq, Qıtay eki jılğa deyin satıp alu turalı uäde berip otır, odan arı ne boları belgisiz. Mümkin eki alıp ekonomika kelisimdi jañartuı da mümkin. Biraq, köptegen sarapşılar jaña kelisim AQŞ pen Qıtay arasındağı ekonomikalıq talas-tartıstı tolıq şeşip bere alğan joq dep sanaydı. Sebebi, birinşi kezeñ kelissöziniñ kelisiminde köptegen kürdeli swraqtarğa jauap joq. Aytalıq, işki swranıs bolmasa da taraptar uäde boyınşa bir-biriniñ önimderin satıp ala ber me, älde satıp alu swranısqa say jürile me, ol da anıq emes.

 

“The Qazaq Times”