Qıtay narıqta memlekettik käsiporındarğa basımdıq bergen. Foto: VOA

AQŞ pen Europa Odağı köpten beri Qıtaydıñ ekonomikalıq sayasatın «ädiletsiz» dep ayıptap keledi. Sebebi, Qıtay narığında köptegen salalardı memlekettik käsiporındar monopoliya jasağan. Memlekettik käsiporındar ükimettik subsidiya men nesie aludağı jeñildikterdi paydalanıp, narıqta şeteldik käsiporındardı qolaysız jağdayğa tüsirgen. Bwğan qosa, memlekettik qoldauğa süyenip narıqtıq ekonomikanıñ zañdarın bwzıp keldi.

Bir kün bwrın Euroodaq Önerkäsiptik jäne kommerciyalıq lobbistik wyımı Qıtayğa eskertu jasadı. Wyımnıñ mälimdeuinşe, Qıtay DSW belgilegen mindetterin orındamasa, memlekettik kompaniyalardıñ narıqtağı röli tömendep, Qıtay ekonomikalıq ösiminiñ toqtaytının, nätijesinde sauda serikterimen qayşılıq küşeye tüsetinin eskertti.

EO-nıñ Qıtaydağı Sauda palatasınıñ törağası Vutke öz mälimdemesinde : «Dağdarıs qısımı artıp keledi, Qıtay ükimetine öz mindetterin orındaytın kez keldi», – degen. Ol Beyjiñdi «erkin bäsekelestik» qağidasın qorğauğa, memlekettik jäne memlekettik emes kompaniyalarğa birdey qarauğa şaqırdı.

Soñğı bir jıldağı AQŞ-pen bolğan sauda qayşılığınan keyin Qıtay ekonomikasınıñ ösimi soñğı 30 jıldağı eñ tömengi körsetkişke tüsti. Jıl ayağında bwl körsetkiş tağı 6,2 payızğa deyin tömendeui mümkin. Sauda soğısı neden payda bolğanı köpke belgili. AQŞ prezidenti Donal'd Tramp Qıtaydı narıqtıq ekonomika talaptarına say sauda-ekonomikalıq sayasat wstanuğa şaqırdı. Alayda, Qıtay memlekettik käsiporındarı köbirek payda alatın öz sayasatın jalğastırğısı keldi. Sauda teñsizdigin joyu üşin AQŞ özine kiretin Qıtay tauarlarına kedendik salıqtı joğarlattı.

Qıtay basşısı Şi Jinpiñ bilikke kelgeli beri memlekettik käsiporındarğa basımdıq beretinin birneşe ret qaytaladı. Sonday-aq, AQŞ-pen sauda kelissözderinde Qıtay ekonomikalıq sayasatına qwrılımdıq özgeris engizu talabına jol bermeytinin bayqattı.

Şın mänisinde, kommunistik biliktiñ memlekettik käsiporındardı sayasatpen, ükimettik jeñildiktermen, nesie jäne salıq töleudegi jeñildiktermen «jarılqau» şeteldik kompaniyalardı ğana emes, köptegen qıtaylıq käsipkerlerdiñ de narazılığın tudırdı. Bılayşa aytqanda, Qıtay ükimeti jeke twlğalardıñ iri biznestegi jolın jauıp, ükimettik käsiporındardı kötermeledi. Bwl tabiği türde narıqtı bwzıp, soñında ekonomikalıq ösimge deyin ziyan keltirui mümkin dep boljanğan. Üytkeni, Qıtaydıñ memlekettik käsiporındarı nominaldı türde memleketke tiesili, biraq olar qoğamdıq müddelerine qısım jasaytın jäne ziyan keltiretin täsilmen tek QKP artıqşılığı üşin kassalıq maşinalar retinde äreket etude.

“The Qazaq Times”