Bügin el astanasında eks-prezident, Qauipsizdik keñesiniñ törağası, «Nwr Otan» partiyasınıñ lideri Nwrswltan Nazarbaevtıñ törağalığımen «Nur Otan partiyası Sayasi keñesiniñ keñeytilgen otırısı» ötip jatır. Şarağa prezident Qasım-Jomart Toqaev, ükimet basşısı Asqar Mamin, partiya törağası N.Nazarbaev, partiyanıñ birinşi orınbasarı Bauırjan Baybek, Parlament deputattarı men sayasi byuro müşeleri qatısuda.
Bwl jolı eks-prezident N.Nazarbaev biraz kösildi. Eldiñ mäselesi men parlament saylauı, partiya imidji, opponentter men blogerlerge jauabı, şendilerdiñ jwrtpen baylanısı, studentterdiñ mäseleleri, jas kadrlar t.b. taqırıptar jayında söz etti. Ol kelesi Mäslihat saylauı Mäjilis saylauı sekildi partiyalıq tizimder boyınşa ötetinin mälimdedi.
Saylau demekşi, partiyanıñ 2016 jıldan bergi «Qazaqstan-2021: Birlik, beybitşilik, jasampazdıq» attı saylaualdı bağdarlamasınıñ jüzege asırıluı turalı prem'er-ministr A.Maminniñ bayandaması boyınşa «saylaualdı uädeniñ 70 payızı orındalğan». Qalğan böligine qatıstı Nazarbaev «Tağı 30 payızı qalıp otır. Olardı saralau qajet. Ol jerde eñ mañızdı tarmaqtar qalıp qoyğan da şığar... Degenmen, olardı eşkim kötermeydi, Mäjilistegi frakciya – eşkim. Kelesi saylauğa kelgende halıqqa ne aytamız?», – dep şamdandı.
Sonımen qatar, «Osı 30 jıl barlıqtarıñızdıñ esteriñizde bar. Barlığı da qarajatpen, baqılaumen qamtamasız etildi. Soñında biz orındadıq dep bayandaytınbız. Qazir de däl sol boluı tiis. Mwnı saylauşılarğa körsetu kerek», – dedi jol nwsqağanday bolıp partiya köşbasşısı.
***
Köptaqırıptı jiında ne aytılmadı deysiz. Tipti şendiler tarapınan BAQ ökilderine qısım jasalatını da bükpesiz söz boldı. Seksenge tayağan sayasatker «Dästürli BAQ poziciyasınan ayırılıp baradı. Däuren Abaev osı mäsele boyınşa oylanıp, jwmıs jürgizui kerek. Telefondıq qwqıq bolmauı tiis. Şeneunikter redaktorlarğa qısım körsetedi. Ärtürli joldarmen sıni materialdardıñ jolın kesedi. Osıdan keyin qoğamdıq sanada balama şınayılıq qalıptasadı», – dep, qoğamdıq sıni oyğa şekteu qoyğısı keletinderdi sınadı. «Al qazir eger sen birdeñe jazsañ, bireu arqılı seni jwmıstan şığaramın degen bopsa payda boldı. Biz onı bilemiz, – degen Nazarbaev, mwnday mäsele orın alğan jağdayda, tipti – qanday lauazımda bolsa da, jwmıstan şığaramız. Kim bolsa, ol bolsın», – dep kesip ayttı. Köremiz. Ümit artamız. Äytpese, soñğı kezderi söz bostandığı boyınşa 158-şi orında twratın Qazaqstanda täuelsiz BAQ-qa san türli sipattağı qısım jiilep ketti. Nazarbaevtıñ bwl mäseleni partiya jiınında qozğaytın jöni de bar, sebebi millionnan astam müşesi bar bilik frakciyasına leytstatustı şeneunikter sektorı kiredi.
***
Keñeytilgen otırısta köñilden şıqqan sözdiñ biri – äkim-qaralar men ministrler orın alğan problemalarğa qatıstı el aldına şığıp, jauap beruden qorıqpauı qajettigi turalı, aşıqtıq jaylı. «Meniñşe, orın alıp otırğan problema jayında ündemey qalu – jwmıstıñ eñ naşar nwsqası», – degen Nazarbaev sırttağı jwrtqa kabinetiniñ jalyuziinen sığalap qaraytın şeneunikterge layıqtı diagnozın qoyğanday boldı. Sonday-aq, «Adamdardan tığılmay män-jaydı anıqtap, jauapkerşilikti moyınğa alu kerek», – dep qadap körsetti. Saualdan ürkimeytin jürekti sayasatker retinde B.Saparbaevtı atap, jaña qızmetimen qwttıqtadı.
***
Sonday-aq partiya serkesi postkeñestik elderden bastap Afrikağa deyingi elderdi mısalğa keltire otırıp «Sayasi twraqsızdıq kezinde birinşi kezekte kim zardap şegedi? Ekonomika qwlağandıqtan, halıqtıñ ömir süru sapası da tömendeydi. Jwmıs isteuge uaqıt joq – şulap, ortağa şığadı. Demonstraciya men şeruler... Tärtip pen bilik joq jerde – problema şeşilmeydi», – dep, narazılıqtardıñ «köleñkeli twsın» aşıñqırap beruge tırıstı. Qarsılıq köñil-küydegi azamattar – «ärqaşan şulap jüretin adamdarğa» aşıq ündeu ayttı: «barlıq saylaular konstituciyalıq merzimde ötetin boladı. Osı taqırıptı jabayıq». Biz osımen nükte qoyğan bolar degen ümittemiz. Biraq, 5 aqpan men 23 säuirdegi eks-prezidenttiñ mälimdemesi köptiñ köñilin küpti qılıp, alageuim oyğa salıp qoyğanı bar.
N.Nazarbaev «Büginde qoğamdı saylau mäselesi qızıqtıradı. Biraq, bwl taqırıpqa qatıstı jwrttı dürliktirudiñ qajeti joq. Ata zañımızda, «Qazaqstan Respublikasınıñ Prezidenti turalı» Konstituciyalıq zañda saylau ötkizudiñ tärtibi men uaqıtı, ökilettiliktiñ ayaqtalu merzimi anıq jazılğan. Konstituciyağa säykes Prezident kezekten tıs saylau ötkizu jöninde mälimdeme jasauğa qwqılı, biraq onday jağday bola qoymas. Sondıqtan, tınıştıq saqtap, kündelikti jwmıspen aynalısa beru kerek», – dep edi biıl 5 aqpan küni.
Artınşa köp wzamay-aq, 77 künnen soñ, 23 säuir
«Men sanalı şeşim jasadım. Onday şeşimder bir künde qabıldanbaydı. Bir ay da az. Men osı şeşimge birneşe jıl dayındaldım. Qwpiyasın aşsam, 3 jıldan astam uaqıt dayındaldım. Bärin jan-jaqtı zerdeledim. Bolaşaqtı bağamdap, ötkendi saraladım. Seriktesterime, kadrlarğa zer saldım. Osı uaqıtqa deyin bärin tärbielep, ärbireuine senim arttım. Söytip, osınday şeşimge keldim. Osı şeşim dwrıs dep bilemin... Men osı uaqıtqa deyin halıqtıñ senimin aqtasam, men – baqıttı adammın, baqıttı sayasatkermin», – degen edi Q.Toqaevqa tizgindi bergen soñ, «Nur Otan» partiyasınıñ kezekten tıs XIX s'ezinde.
Saylaudıñ şın mäninde qaşan öteri aldağı uaqıttıñ enşisinde.
***
2016-2020 jıldardı qamtitın «Jastar Otanğa» bağdarlaması men «Bes äleumettik bastama» ayasında jataqhana qwrılısın jıldamdatudı tapsırğan Nazarbaev jastardı jwmıspen jäne oqumen qamtıp, äleumettik liftterdi qalıptastıru qajettigin ayttı. «Biz qala men auılğa arnap, bwl mäselelerdiñ şeşimin qabıldağanbız. «Auılğa barsañdar, arnayı mamandıq beremiz» dedik. Jwmıspen qamtitınımızdı ayttıq. Auılda jwmıs istegisi kelgender üşin mikronesieler bar. Jwmısı joqtar mikronesie al da, eki siır satıp alıp, öziñdi asıra! Artıq sütti satıp, aqşa tap! Tamağıña tap ta, qalğanın bazarğa aparıp sat. Bilimiñmen iste. Biz istep jatqan şarua älemniñ eşbir jerinde joq», – dedi ol. Layım solay bolğay! Eks-prezidenttiñ aytuınşa, jastardı tiimdi türde jwmıspen qamtu jüyesinde kemşilik bar. «Bizde naşar jwmıs, jalqaulıq bar. Mäjilis pen mäslihat deputattarı arasında jastar köbirek boluı tiis. «Jas Otan» – jastardı biriktiruşi ortalıqqa aynaluı qajet», – dedi söz soñında.
Partiya törağası «Senim. Dialog. Bolaşaqqa nıq qadam – «Nur Otan» partiyasınıñ 7 serpini» attı partiya jwmısın jüyeli jañğırtu bağdarlamasın wsındı. Sonımen qatar, ädettegidey, auqımdı şara barısında Partiya Sayasi keñesi Byurosınıñ jaña müşeleri retinde «Egemen Qazaqstan» respublikalıq gazetiniñ basqarma törağası D.Qıdıräli jäne «Jas Otan» jastar qanatınıñ köşbasşısı D.Käribek saylandı.
P.S. Bügin astana törindegi törağa qatısuımen ötken Nur Otan partiyası Sayasi keñesiniñ keñeytilgen otırısındağı mälimdeme, qozğalğan taqırıptar qazaqstandıq azamattıq qoğamnıñ damuında ekwştı mäselelerge dälel bola aladı. Tipti biliktiñ özi kese köldeneñ bögep twrğanı da aytıldı. Özgeris – ömir zañı.