Tramp pen Orban NATO jinalısında. Foto: gazetasi.al.

AQŞ lauazımdılarınıñ taratqan mälimetine qarağanda, prezident Tramp Vengriya prem'er-ministri Viktor Orbanğa Uaşingtonğa resmi sapar jasaudı wsınıs etken. Mälimetterde eki el basşısı 13 mamır küni Aq üyde kezdesedi delingen. Halıqaralıq sarapşılar bwnı Resey men Qıtaydıñ Europada artıp kele jatqan ıqpalına qarsı äreket retinde bağalap otır.

Bwl pikirdiñ özindik qisını da bar. Aytalıq, soñğı on bes jılğa juıq uaqıtta Vengriya basşısı Aq üyge resmi saparmen barğan emes. 2010 jılı Orban Vengriya biligin qayta qolına alğannan keyin, Obama ükimeti jağınan üzdiksiz sınğa alınıp kelgen edi. Aq üy ol kezde Orban biligi Vengriyadağı demokratiyalıq qwndılıqtar men zañnıñ üstemdigin älsiretti dep sınğa alğan.

Al, bwl ret Tramp Orbanmen eki eldiñ qarım-qatınasın damıtudı negiz ete otırıp, energetika qauipsizdigi, qorğanıs salasındağı ıntımaqtastıq jäne aymaqtıq qauipsizdik mäselelerin talqılamaq.

Soñğı birneşe ayda AQŞ pen Vengriya arasında barıs-kelis jiiley tüskeni belgili. Aytalıq, säuir ayınıñ bas şeninde AQŞ-Vengriya arasında qorğanıs turalı kelisimge qol qoydı; Vengriya äue şabuılına qarsı qorğanıstı jetildiru maqsatında AQŞ-tan orta qaşıqtıqtağı zımırandardı satıp alu kelisimi jasaldı.

Biraq, Vengriya ükimeti Resey, Qıtay qatarlı eldermen de baylanısın birdey wstauğa tırısqanı bayqaladı. Orban bolsa Putinniñ Europadağı mañızdı odaqtasınıñ biri retinde belgili.  Aqpan ayında Vengriyağa saparlay barğan AQŞ memlekettik hatşısı Vengriyanıñ bwl sayasi bağıtı turalı alañdauşılığın jasırmadı. Pompeo kezdesude Reseymen baylanıstı tereñdetu jäne qıtaylıq Huawei kompaniyasımen 5G tehnologiyasın damıtu kelisimine qol qoyu äreketteri Qwrama Ştattı alañdatıp otırğanın aşı aytqan. Äri, Reseydiñ Vengriya sındı şağın elderdiñ egemendigine qater töndiretinin de eskertken.

Sol kezdesude Mayk Pompeo Vengriya biliginiñ Qıtaydıñ Huawei, Qıtay bank jäne özgede kompaniyalar jelisimen tığız jwmıs jasap otırğanın da sınğa alğan edi. Al, bwl ret Tramptıñ Orbandı Aq üyge şaqıruı birtindep öziniñ bastı strategiyalıq qarsılastarına jaqındap bara jatqan Vengriyanı özine tartu ekeni bayqaladı. Bwl da bolsa AQŞ, Resey jäne Qıtay sındı üş iri strategiyalıq qarsılastar arasında şağın elderdegi narıq pen sayasi ıqpalğa talas-tartıstıñ qızu jürip jatqanın añğartuda.

 

“The Qazaq Times”