اقش لاۋازىمدىلارىنىڭ تاراتقان مالىمەتىنە قاراعاندا، پرەزيدەنت ترامپ ۆەنگريا پرەمەر-ءمينيسترى ۆيكتور وربانعا ۋاشينگتونعا رەسمي ساپار جاساۋدى ۇسىنىس ەتكەن. مالىمەتتەردە ەكى ەل باسشىسى 13 مامىر كۇنى اق ۇيدە كەزدەسەدى دەلىنگەن. حالىقارالىق ساراپشىلار بۇنى رەسەي مەن قىتايدىڭ ەۋروپادا ارتىپ كەلە جاتقان ىقپالىنا قارسى ارەكەت رەتىندە باعالاپ وتىر.

بۇل پىكىردىڭ وزىندىك قيسىنى دا بار. ايتالىق، سوڭعى ون بەس جىلعا جۋىق ۋاقىتتا ۆەنگريا باسشىسى اق ۇيگە رەسمي ساپارمەن بارعان ەمەس. 2010 جىلى وربان ۆەنگريا بيلىگىن قايتا قولىنا العاننان كەيىن، وباما ۇكىمەتى جاعىنان ۇزدىكسىز سىنعا الىنىپ كەلگەن ەدى. اق ءۇي ول كەزدە وربان بيلىگى ۆەنگرياداعى دەموكراتيالىق قۇندىلىقتار مەن زاڭنىڭ ۇستەمدىگىن السىرەتتى دەپ سىنعا العان.

ال، بۇل رەت ترامپ وربانمەن ەكى ەلدىڭ قارىم-قاتىناسىن دامىتۋدى نەگىز ەتە وتىرىپ، ەنەرگەتيكا قاۋىپسىزدىگى، قورعانىس سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق جانە ايماقتىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىن تالقىلاماق.

سوڭعى بىرنەشە ايدا اقش پەن ۆەنگريا اراسىندا بارىس-كەلىس جيىلەي تۇسكەنى بەلگىلى. ايتالىق، ءساۋىر ايىنىڭ باس شەنىندە اقش-ۆەنگريا اراسىندا قورعانىس تۋرالى كەلىسىمگە قول قويدى; ۆەنگريا اۋە شابۋىلىنا قارسى قورعانىستى جەتىلدىرۋ ماقساتىندا اقش-تان ورتا قاشىقتىقتاعى زىمىرانداردى ساتىپ الۋ كەلىسىمى جاسالدى.

بىراق، ۆەنگريا ۇكىمەتى رەسەي، قىتاي قاتارلى ەلدەرمەن دە بايلانىسىن بىردەي ۇستاۋعا تىرىسقانى بايقالادى. وربان بولسا ءپۋتيننىڭ ەۋروپاداعى ماڭىزدى وداقتاسىنىڭ ءبىرى رەتىندە بەلگىلى.  اقپان ايىندا ۆەنگرياعا ساپارلاي بارعان اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى ۆەنگريانىڭ بۇل ساياسي باعىتى تۋرالى الاڭداۋشىلىعىن جاسىرمادى. پومپەو كەزدەسۋدە رەسەيمەن بايلانىستى تەرەڭدەتۋ جانە قىتايلىق Huawei كومپانياسىمەن 5G تەحنولوگياسىن دامىتۋ كەلىسىمىنە قول قويۋ ارەكەتتەرى قۇراما شتاتتى الاڭداتىپ وتىرعانىن اشى ايتقان. ءارى، رەسەيدىڭ ۆەنگريا سىندى شاعىن ەلدەردىڭ ەگەمەندىگىنە قاتەر توندىرەتىنىن دە ەسكەرتكەن.

سول كەزدەسۋدە مايك پومپەو ۆەنگريا بيلىگىنىڭ قىتايدىڭ Huawei, قىتاي بانك جانە وزگەدە كومپانيالار جەلىسىمەن تىعىز جۇمىس جاساپ وتىرعانىن دا سىنعا العان ەدى. ال، بۇل رەت ترامپتىڭ ورباندى اق ۇيگە شاقىرۋى بىرتىندەپ ءوزىنىڭ باستى ستراتەگيالىق قارسىلاستارىنا جاقىنداپ بارا جاتقان ۆەنگريانى وزىنە تارتۋ ەكەنى بايقالادى. بۇل دا بولسا اقش، رەسەي جانە قىتاي سىندى ءۇش ءىرى ستراتەگيالىق قارسىلاستار اراسىندا شاعىن ەلدەردەگى نارىق پەن ساياسي ىقپالعا تالاس-تارتىستىڭ قىزۋ ءجۇرىپ جاتقانىن اڭعارتۋدا.

 

“The Qazaq Times”