Euroodaq, NATO jäne AQŞ elderi Reseyge Kerç bwğazındağı kemelerdiñ erkin ötuin qalpına keltiruge jäne senbi küni basıp alınğan Ukraina kemelerin qaytaru turalı qatañ talap qoydı.

BWW Qauipsizdik keñesiniñ müşeleri Mäskeu wsınğan «Ukrainanıñ Resey şekarasın bwzuı boyınşa» otırıstıñ kün tärtibin qabıldağan joq. AQŞ pen Wlıbritaniyanı qosa alğanda jeti el qarsı dauıs bergen. Al Qıtay, Qazaqstan jäne Boliviya Reseydi jaqtap dauıs berse, tört el qalıs qaldı. BWW Qauipsizdik Keñesiniñ otırısında söz söylegen AQŞ, Wlıbritaniya, Franciya, Pol'şa jäne Şveciya ökilderi Reseydi qatañ sınğa aldı. Olar 23 ukraindıq teñizşiniñ äli de Reseyde qamauda otırğanına alañdauşılıq bildirip, Resey äreketine qatıstı pikir bildirdi.

BWW keñesi. Foto: www.interfax.ru

Wlıbritaniya prem'er-ministriniñ ökili Djeyms Slak Kerç' bwğazındağı oqiğa Resey biliginiñ aymaqtağı twraqtılıqtı bwzuğa talpınıp otırğanın däleldeytinin mälimdedi. Birikken Korol'diktiñ ökili Reseydiñ Azov teñizine tolıq baqılau jasauğa tırısqanın aytsa, Franciya ökili keşegi qaqtığıstı Qırım anneksiyasınıñ tikeley saldarı dep atadı. AQŞ prezidenti Donal'd Tramp Kerç bwğazındağı oqiğağa qatıstı: «Bizge bwl jayt mülde wnamaydı. Qazir europalıq köşbasşılarmen birge atalğan mäseleni talqılaudı qolğa aldım», – dedi. AQŞ Memlekettik hatşısı Mayk Pompeo 25 qaraşada Qara teñizde orın alğan oqiğağa qatıstı mälimdeme jasadı. Onıñ aytuınşa, Reseydiñ bwl qılığı qauipti eskalaciya jäne halıqaralıq qwqıqtıñ bwzılğandığına anıq dälel. «AQŞ Reseydiñ agressivti äreketterin ayıptaydı. Biz Reseydi Ukraina kemelerin qaytaruğa, wstalğan ekipaj müşelerin bosatuğa, sonday-aq Ukrainanıñ egemendigin jäne onıñ halıqaralıq şekaralarındağı aumaqtıq twtastığın qwrmetteuin talap etemiz», – delingen mälimdemede.

BWW-dağı AQŞ-tıñ twraqtı ökili Nikki Heyli men Ukraina boyınşa Amerikanıñ arnayı ökili Kurt Volker Reseydiñ agressorlıq sayasatqa qayta oralğanın aytıp, jağdaydıñ oñ şeşim tabatınına senim bildirdi. Al Aq üy senatorı Rob Portman Resey agressiyasın ayıptay otırıp, «Ukraina halıqaralıq bwğazdı paydalanuğa qwqılı. Onıñ kemelerine soqqı jasau – Reseydiñ Ukraina ğana emes, AQŞ-qa qarsı zañsız jäne qauipti äreketi dep esepteymiz», – dedi.

AQŞ prezidenti Donal'd Tramp Ukraina men Resey arasındağı jağdayğa qatıstı pikir bildirdi. Foto: cdni.rt.com

AQŞ Qorğanıs ministriniñ bwrınğı orınbasarı Maykl Karpenter BBC-ge swhbat berip, Kerç' bwğazındağı oqiğanıñ kezdeysoq emestigin ayttı. YAğni Resey bwrınnan dayın bolğan jäne Ukrainadağı saylau qarsañında qaqtığıs wyımdastırudı aldın-ala qolğa alğan. Resey, Karpenterdiñ aytuınşa, Kerç' köpiriniñ qwrılısı bastalğannan beri, öz äskeri kemelerin Azov teñizine auıstıra bastadı. Osılayşa, Mäskeu Ukrainanıñ ekonomikalıq jäne qauipsizdik jağdayına qarsı bağıttalğan öz sayasatı ayasında Azov jäne Qara teñiz arasındağı teñizde jüzudi oqşaulağısı keledi.

NATO ne deydi?

NATO Reseydi Kerç' bwğazında wstağan ukrain äskeri kemeleri men teñizşilerin dereu bosatudı talap etti. Osı maqsatta NATO-nıñ Bas hatşısı Yens Stoltenberg telefon arqılı Ukraina prezidenti Petr Poroşenkomen birge atalğan oqiğanı talqıladı.

NATO Bas hatşısı Yens Stoltenberg Mäskeudiñ «qwbılmalı minez-qwlqın» qwptamaydı. Foto: www.bbc.com

NATO mälimdemesinde al'yanstıñ bas hatşısı Ukrainanıñ aumaqtıq twtastığı men egemendigine, onıñ işinde halıqaralıq qwqıqqa säykes öziniñ aumaqtıq teñizinde erkin jüru qwqığına tolıq qoldau bildiretinin aytadı. Europalıq Odaq Reseyden Kerç' bwğazındağı erkin keme qatınası qwqığın qalpına keltirudi kütetinin mälimdedi jäne barlıq taraptar şielenisti deeskalaciyalau üşin barınşa oñ şeşim şığaru kerektigin ayttı. EO mälimdemesinde, sonday-aq, Reseydiñ Kerç' köpiri qwrılısı Ukrainanıñ egemendigi men aumaqtıq twtastığın bwzu bolıp sanaladı dedi.

Eske sala keteyik, 25 qaraşa Resey Kerç' bwğazında Ukraina äskeri-teñiz küşteriniñ üş kemesin basıp alıp, oq atqan. Ukraina prezidenti Petr Poroşenko Reseydiñ bwl äreketin «basqınşılıq» dep atap, olardan Azov teñizinde wstalğan Ukraina äskeri kemeleri men teñizşilerin dereu bosatudı talap etti.

"The Qazaq Times"