Soñğı jıldarı AQŞ bastağan älemdik derjavalar jappay qarulanudı tejeytin kelisimderdiñ barlığın bwzıp, özara qarulanu jarısına bet bwrdı. Bügingi tañda älem boyınşa äskeri quatı jağınan AQŞ, Qıtay jäne Resey köş bastap twr. Osığan baylanıstı bügin biz atalmış memleketterdiñ äskeri quatı men byudjetine qısqaşa toqtaludı jön kördik.
AQŞ armiyasınıñ äskeri quatı men jıldıq byudjeti
Halıqaralıq «Global Firepower Index» zertteu ortılığınıñ mälimetinşe, AQŞ-tıñ qorğanıs salasına böletin byudjeti 600 milliard dollarğa jaqındap keledi. Qazirdiñ özinde Petagon arsenalında 5884 tank, 19 wşaq tasımaldauşı keme, 13 762 wşaq jäne 415 äskeri keme bar. Twraqtı armiya sanı 1,4 million sarbazğa teñ.
Qıtay qarulı küşteriniñ äskeri quatı men jıldıq byudjeti
Qıtaydıñ qorğanıs salasına böletin byudjeti AQŞ-pen salıstırğanda äldeqayda tömen. Biraq osığan qaramastan äskeri quatı jağınan älemdik reytingte ekinşi orında keledi. 2017 jılğı statistika boyınşa, resmi Beyjiñ qorğanıs salasına 161,7 milliard dollar qarjı bölgen. Qazirgi tañda Qıtay qarulı küşteriniñ arsenalında 6457 tank, 1 wşaq tasımaldauşı keme, 2955 wşaq bar. Jeke qwramı älem boyınşa birinşi orında. Twraqtı armiya sapında 2,24 million sabraz bar.
Resey armiyasınıñ äskeri quatı men jıldıq byudjeti.
2017 jılı Resey Federaciyasınıñ qorğanıs salasınıñ byudjeti 44,6 milliard dollardı qwradı. Kreml' arsenalındağı tankter sanı 20 215. Bwl qazirgi uaqıtta älemdik rekord. Biraq özge äskeri tehnikalıq körsetkişter boyınşa Resey qarulı küşteri öziniñ bastı bäsekelesi AQŞ-pen salıstırğanda äldeqayda tömen. Wşaqtar sanı 3794, al äskeri kemeler sanı 352. Twraqtı armiya qatarıda 766 055 sarbaz bar.
Stokgol'mnıñ jahandıq mäselelerdi zertteu institutınıñ mälimetin boyınşa, 2017 jılı älemdik qorğanıs byudjeti 1,74 trillion dollarğa jetken. Bwl 2016 jılmen salıstırğanda 1,1 payızğa köp.
Bwdan bölek 2017 jılı älemdik qaru-jaraq eksportınıñ da kölemi artqan. 2008-2012 jıldarmen salıstırğanda qaru-jaraq eksportı 10 payızğa ösip, 31,11 milliard dollardı qwrağan. Jahandıq qaru-jaraq eksportınıñ basım köpşiligi AQŞ-qa tiesili. Bıltırğı jılı Amerika kompaniyaları qaru-jaraq saudasınan 12,39 milliard dollar payda tapqan. Bwl älemdik eksporttıñ 39,8 payızın qwraydı.
Älemdik alpauıttardı bir sätke wmıtıp, özimizdiñ elimizge keletin bolsaq, 2017 jılı Qazaqstan qorğanıs salasına 1,34 milliard dollar qarjı bölgen. Bwl işki jalpı önimniñ 0,84 payızına para-par. 2016 jılmen salıstırğanda bwl körsetkiş 4,36 payızğa ösken. Bıltırğı jılı qorğanıs ministrligi 209 million dollarğa qaru-jaraq satıp alğan. Atap qaytqanda Reseyden 163 million dollarğa, Ispaniyadan 24 million dollarğa, Germaniyadan 13 million dollarğa, Kanadadan 4 million dollarğa qaru-jaraq importtağan. Qazirgi tañda qorğanıs salasına bölingen qarjı jağınan Qazaqstan älemdik reytingte 66 orında.